Ευρυζωνικά δίκτυα, έξυπνοι αισθητήρες και συστήματα μέτρησης, καθώς και ηλεκτρονικές υπηρεσίες θα αναβαθμίσουν ως το 2025 το δίκτυο των ελληνικών αυτοκινητόδρομων. Με συνολική χρηματοδότηση άνω των 700 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οδικό δίκτυο της χώρας διασυνδέεται ψηφιακά με τα διευρωπαϊκά δίκτυα και εκσυγχρονίζεται ώστε να ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις ασφάλειας και διαλειτουργικότητας.
Το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης βάζει σε μεγάλο βαθμό τη χώρα στην εποχή των Gigabit, με τα συνολικά 2.011 χλμ. των αυτοκινητόδρομων να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Το πρότζεκτ «5G Corridors», το οποίο προβλέπει την ανάπτυξη δικτύων 5ης γενιάς στους 6 ελληνικούς αυτοκινητόδρομους, θα υποστηρίξει, μεταξύ άλλων, και τον διασυνοριακό διάδρομο Θεσσαλονίκη-Σόφια-Βελιγράδι. Στόχοι του έργου είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας στη χώρα, καθώς και η κινητοποίηση και προσέλκυση νέων επενδύσεων στη συνδεδεμένη και αυτόνομη κινητικότητα.
Η υλοποίηση της επένδυσης, στην οποία κατευθύνονται πόροι ύψους 130 εκατ. ευρώ, αναμένεται να ξεκινήσει ως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 και θα ολοκληρωθεί ως τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Το πρώτο ορόσημο, όπως προβλέπεται στην ελληνική πρόταση που κατατέθηκε στην Κομισιόν, είναι η ανάθεση, κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2023, από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης των συμβάσεων για την ανάπτυξη του έργου «Διάδρομοι 5G», που σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί το τέταρτο τρίμηνο του 2025.
Μετράμε αντίστροφα για τα e-διόδια από το 2023
Το δεύτερο πολυσυζητημένο έργο του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης που θα αλλάξει τα επόμενα χρόνια τις οδικές διαπεριφερειακές μας μετακινήσεις είναι η ανάπτυξη του συστήματος των ηλεκτρονικών διοδίων. Πρόκειται για ένα διαλειτουργικό σύστημα αναλογικής χρέωσης στους αυτοκινητόδρομους της χώρας, με βάση τη χιλιομετρική απόσταση, το οποίο και αποτελεί πάγιο αίτημα των τελευταίων ετών στη χώρα. Συγχρόνως, το νέο σύστημα θα διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα διαφορετικών επιλογών για αυτόματες ηλεκτρονικές πληρωμές, τη βελτιωμένη ροή οχημάτων και θα θέσει τα θεμέλια για τη διαλειτουργικότητα με τα συστήματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Το πρώτο βήμα για την υλοποίηση της επένδυσης, με 65 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα γίνει το δεύτερο τρίμηνο του 2023 με την ανάθεση του έργου των ηλεκτρονικών διοδίων από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που κατατέθηκε, και εγκρίθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το σύστημα θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία στα τέλη του 2025.
«Έξυπνες» γέφυρες
Με μια επένδυση, συνολικού ύψους 81 εκατ. ευρώ, οι γέφυρες της χώρας θα εξοπλιστούν με καινοτόμα συστήματα μέτρησης φορτίου και αισθητήρες ή οπτικές ίνες που μετρούν τη μετατόπιση των γεφυρών σε πραγματικό χρόνο. Αυτές οι πληροφορίες θα καταγράφονται και θα υποβάλλονται σε επεξεργασία με ειδικούς αλγόριθμους για την αξιολόγηση της δομικής ευπάθειας των γεφυρών και την προληπτική συντήρησή τους.
Στόχος αυτού του έργου, που αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2025, είναι η βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας των γεφυρών και η αποτροπή ατυχημάτων, είτε από τη διέλευση βαρέων οχημάτων, είτε από κινδύνους της κλιματικής αλλαγής.
Έμφαση στην οδική ασφάλεια
Η βελτίωση της ασφάλειας των οδικών μεταφορών βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδιασμού του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το οποίο έχει εντάξει στο «Ελλάδα 2.0» ένα μεγάλο πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας, με χρηματοδότηση 450 εκατ. από το RRF. Αυτό αφορά στην αποκατάσταση του οδικού δικτύου και στην επισκευή́ επικίνδυνων οδοστρωμάτων ανά την Ελλάδα. Συνολικά θα γίνουν παρεμβάσεις σε 7.000 επικίνδυνα σημεία σε όλη τη χώρα, καθώς και μικρότερες βελτιώσεις στα υπόλοιπα 2.500 χλμ. του εθνικού δικτύου.
Το πρόγραμμα θα περιορίσει τους κινδύνους οδικών ατυχημάτων και τις συνέπειές τους (απώλειες ζωής, τραυματισμοί, αναπηρίες). Αναμένεται επίσης να έχει θετικές αναπτυξιακές επιπτώσεις, ιδίως στις τουριστικές περιοχές που πιέζονται πέρα από τα όρια αντοχής τους στη διάρκεια των θερινών μηνών. Ως προς το χρονοδιάγραμμα, αναμένεται το δεύτερο τρίμηνο του 2023 να έχουν ανατεθεί τα έργα αναβάθμισης για τουλάχιστον 2.300 σημεία, ενώ το σύνολο των συμβάσεων θα έχει ανατεθεί ως το δεύτερο τρίμηνο του 2024, προκειμένου το πρόγραμμα να ολοκληρωθεί το 2025.