Φερνάντο Σάντος. Ένα όνομα με χιλιάδες αναμνήσεις για τους ποδοσφαιρόφιλους της χώρας. Ένας προπονητής που ήρθε εδώ το 2001 ως ξένος – ξεκινώντας από την ΑΕΚ – και τελικά αγάπησε την Ελλάδα ως δεύτερη πατρίδα του.
Όλες οι ιστορίες έχουν μία αρχή και αυτή ξεκινάει 66 χρόνια πριν, όταν στην περιοχή Αλεντέζου γεννήθηκε ο μικρός Φερνάντο. Όντας γιός ενός ερασιτέχνη τερματοφύλακα, ο Πορτογάλος ήδη έκανε την πρώτη του σκέψη για το πως θέλει να βιοποριστεί όταν μεγαλώσει. Όμως δεν μένει εκεί. Υπήρχε όμως και μία δεύτερη φιλοδοξία και αυτή ήταν να γίνει αξιωματικός του Ναυτικού της πατρίδας του. Τελικά η μοναδική επιθυμία που του έμεινε μέχρι σήμερα, είναι το τσιγάρο (το οποίο ξεκίνησε στα 11 του χρόνια).
Γκολκίπερ και καπετάνιος δεν έγινε ποτέ, ωστόσο η ζωή του συνεχίστηκε στον χώρο του ποδοσφαίρου. Η επαγγελματική του καριέρα εντός των τεσσάρων γραμμών ξεκίνησε το 1971 στην Μαρίτιμο – ως δεξί μπακ – όμως η σταδιοδρομία του ήταν μέτρια και έληξε με άδοξο τρόπο το 1987 . Αυτό φυσικά έφερε δίψα για τίτλους στον Σάντος, ο οποίος αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του από άλλο πόστο. Αυτό του προπονητή!
Το ξεκίνημα του στους πάγκους (1987) τον βρίσκει ως βοηθό προπονητή στην Εστορίλ, όμως γρήγορα πείθει τους ιθύνοντες για τις ικανότητες του και το 1988 προσλαμβάνεται από την ομάδα ως βασικός κόουτς. Ακολουθεί η Εστρέγια Αμαντόρα, μέσω της οποία θα τον ανακαλύψει η Πόρτο. Με τους «Δράκους» θα πραγματοποιήσει μία εξαιρετική θητεία, στην οποία έφτασε έως και τους «8» του UEFA Champions League.
Το 2001 λοιπόν o Mάκης Ψωμιάδης φέρνει στην Ελλάδα τον – μέχρι εκείνη την περίοδο- επιτυχημένο Πορτογάλο τεχνικό και οι προσδοκίες είναι αρκετά μεγάλες. Το τέλος της χρονιάς βρήκε τον Σάντος να κερδίζει, μεν, το Κύπελλο, ωστόσο μετά την απώλεια του πρωταθλήματος στην ισοβαθμία ήρθε το τέλος της κοινής πορείας με την «Ένωση». Ακολούθησε ο Παναθηναϊκός με τον οποίο δεν στέριωσε ποτέ και έφυγε μετά από μόλις 9 παιχνίδια, για να διαδεχθεί τον Λάζλο Μπόλονι στον πάγκο της Σπόρτινγκ.
Τελικά επέστρεψε στην Ελλάδα το 2006, λόγω της σχέσης του με τον Ντέμη Νικολαΐδη, καταφέρνοντας στο τέλος της διετούς παραμονής του, να εισπράξει την αγάπη από τον κόσμο των «κιτρινόμαυρων». Η Μπενφίκα αποτέλεσε ο επόμενος προορισμός του, εντούτοις κατέληξε και πάλι σε μία χώρα που αγάπησε. Αυτή την φορά η μοίρα τον φέρνει προς Τούμπα μεριά, όπου αναλαμβάνει τον ΠΑΟΚ, ελέω Θοδωρή Ζαγοράκη. Στις 19 Μαϊου του 2010 και ενώ ο ίδιος έχει βάλει τον ΠΑΟΚ στα προκριματικά του Champions League, δηλώνει την παραίτηση από την ομάδα.
Επόμενος του σταθμός ήταν και αυτός που τον έκανε πιο αγαπητό σε όλη την χώρα. Η Εθνική Ελλάδος! Μετά από 3247 μέρες – και ένα Euro – η «επίσημη αγαπημένη» ψάχνει έναν διάδοχο, ισάξιο του Ότο Ρεχάγκελ. Ο Φερνάντο Σάντος λοιπόν καταφέρνει μέσε σε διάστημα τεσσάρων ετών να στείλει την Ελλάδα και στους 8 του Euro 2012 αλλά και στους «16» του Μουντιάλ της Βραζιλίας. Μάλιστα, στο διάστημα αυτό, υπήρξε μία στιγμή στην οποία ο Πορτογάλος έδειξε την αγάπη του για την χώρα μας. Όταν ένας Άγγλος δημοσιογράφος του έκανε μία προβοκατόρικη ερώτηση σχετικά με τους Έλληνες, ο τεχνικός της γαλανόλευκης του απάντησε: «Αυτό που μας εμπνέει είναι η ιστορία της Ελλάδας. Οι Έλληνες έχουν τεράστια περηφάνια και αξίζουν το σεβασμό όλων. Όλοι πρέπει να τους σέβονται, γιατί από εκεί άρχισαν η δημοκρατία και τόσες άλλες αρχές. Κανείς δεν μπορεί να μας κάνει μαθήματα».
Το 2014 λοιπόν κλήθηκε να επιστρέψει στην κανονική του πατρίδα και ανέλαβε να φτάσει ψηλά την Εθνική Πορτογαλίας. Χρειάστηκαν δύο χρόνια για να το κάνει, με την «Σελεσάο» να κατακτά το Euro 2016 και τον Ρονάλντο να πανηγυρίζει μετά την… πικρία του 2004. Στο φετινό τουρνουά, λοιπόν, ο Σάντος είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τον τίτλο της ομάδας του, με τον ίδιο να αναφέρει: «Ο στόχος είναι στόχος. Είμαι ξεκάθαρος ως προς αυτό, πάντα πάμε για να κερδίσουμε. Εγώ πάντως θα πάρω βαλίτσες και τσιγάρα για ένα μήνα…»