Καθώς ξεδιπλώνονται οι διπλωματικές εξελίξεις που επακολούθησαν την Υπουργική Σύνοδο των Med7 στην Αθήνα στις 11 Ιούνη, διαφαίνεται σταδιακά μια σημαντική επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας στο δύσκολο μέτωπο της «μεσογειακής συνεργασίας». Η αργοπορημένη πλην οργισμένη ανακοίνωση του Τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών για τη στήριξη που παρείχαν οι ευρωπαίοι εταίροι στην Ελλάδα και την Κύπρο στις… «μαξιμαλιστικές» τους θέσεις (όπως επιμένουν να ονομάζουν το διεθνές δίκαιο οι Τούρκοι) έδωσε το στίγμα.
Όσοι μάλιστα παρακολούθησαν από κοντά τις εργασίες της Συνόδου μεταφέρουν ένα διπλωματικό μαραθώνιο όπου τελικά υπό την «προεδρία» του διοργανωτή και οικοδεσπότη Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη εκδόθηκε μια κοινή δήλωση συμπερασμάτων με ιδιαίτερα καθαρό λόγο απέναντι στην Τουρκική παραβατικότητα.
Η επίτευξη μιας ουσιαστικής συμφωνίας κοινών σημείων κάθε άλλο παρά δεδομένη θεωρείτο και ο διπλωματικός αγώνας των τελευταίων εβδομάδων υπό τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών σε συνεργασία με την Πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και την ομόλογό του Ana Paula Zacarias έφερε καρπούς. Καθοριστική σε αυτό το αποτέλεσμα ήταν και η συμμετοχή με φυσική παρουσία του Γάλλου Υφυπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Clément Beaune, ύστερα από προσωπική παρέμβαση του κ. Βαρβιτσιώτη, που διατηρεί πολύ καλή επαφή με τον Γάλλο ομόλογό του. Η ολιγόωρη πλην πολύτιμη παρουσία του Γάλλου στην Αθήνα για τις εργασίες της συνόδου απαίτησε έναν εξαιρετικό συγχρονισμό από το επιτελείο του Αναπληρωτή Υπουργού και τον αντίστοιχο μηχανισμό του Quai d’Orsay. Αυτός ο βαρύνουσας σημασίας συντονισμός Ελλάδας-Γαλλίας-Πορτογαλίας κατάφερε εν τέλει να κάμψει δισταγμούς και αντιστάσεις μεταξύ λιγότερο αποφασισμένων μελών της μεσογειακής συνεργασίας.
Όπως μεταφέρεται από διπλωματικές πηγές, κανένας δεν περισσεύει στον συντονισμό της ευρωμεσογειακής πολιτικής, ωστόσο η Ελλάδα μέσα από ισχυρά στρατηγικά ερείσματα είναι πλέον σε θέση να διατυπώνει με σαφήνεια την πολιτική της και να θέτει τον κάθε εταίρο προ των ευθυνών του, είτε πρόκειται για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, είτε για την πώληση… οπλικών συστημάτων στη γείτονα (βλ. Ισπανία).
Το long game της ελληνικής μεσογειακής πολιτικής: το κέντρο βάρους στα Βαλκάνια
Την ίδια στιγμή, το διακύβευμα της Συνόδου είχε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα και αυτός ήταν ξεκάθαρα η προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής του Σεπτεμβρίου στην Κρήτη υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Η προσωπική παρουσία του Πρωθυπουργού στην έναρξη των εργασιών φανέρωσε μάλιστα την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση στην ευρωμεσογειακή συνεργασία και στην ομάδα EU MED. Μάλιστα, η Σύνοδος Κορυφής του Σεπτεμβρίου προγραμματίζεται να λάβει χώρα στην ιδιαίτερη πατρίδα του στα Χανιά, μετά από ένα καλοκαίρι όπου θα κριθεί η διαγωγή της Τουρκίας και η Ελλάδα ποντάρει πολλά στην «μεσογειακή» στήριξη την ώρα των κρίσιμων ευρωπαϊκών αποφάσεων.
Ωστόσο, κοινό μυστικό είναι ότι για την Ελλάδα η Σύνοδος Κορυφής του Σεπτεμβρίου θα σηματοδοτήσει κάτι πολύ περισσότερο: την πανηγυρική ανακοίνωση της διεύρυνσης των MED7 σε MED9 με την είσοδο της Κροατίας και της Σλοβενίας να λαμβάνει χώρα επί ελληνικής «προεδρίας». Παρά τις κατά καιρούς διαφοροποιήσεις σε ζητήματα ευρωπαϊκής πολιτικής, οι δύο βαλκανικές χώρες μοιράζονται τις ανησυχίες της Ελλάδας για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και την άρθρωση μιας στιβαρής κοινής ευρωπαϊκής στάσης, ενώ διάκεινται τουλάχιστον ουδέτερα απέναντι στην Τουρκική πολιτική στα Δυτικά Βαλκάνια.
Αυτή η διπλωματική επιτυχία που θα επαναφέρει την Ελλάδα σε θέση διπλωματικού πρωτοπόρου στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα πιστώνεται δικαιολογημένα στις ενέργειες του ευρωπαϊκού επιτελείου της κυβέρνησης υπό τον αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη. Όπως σημειώνει κυβερνητική πηγή, αναμένεται εντός καλοκαιριού να έχει ολοκληρωθεί ο συνήθης διπλωματικός έλεγχος (review) των τυπικών λεπτομερειών από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Κρήτης.