Τράπεζες για την έκδοση του πρώτου 10ετούς ομολόγου της που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, προσέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με δύο επικεφαλής διαχειριστές της έκδοσης.
Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα σχετικά με τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της οικονομίας της από την κρίση του κορωνοϊού.
Η πώληση του ομολόγου θα αρχίσει την Τρίτη υπό την αίρεση των συνθηκών της αγοράς, σύμφωνα με ενημερωτικά υπομνήματα των επικεφαλής διαχειριστών που είναι σε γνώση του Reuters.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βγαίνει στις αγορές επιχειρώντας την πρώτη ιστορική έκδοση κοινού χρέους μεγάλης κλίμακας στην ΕΕ, με την έκδοση 10ετούς ομολόγου, στοχεύοντας στην άντληση 11 δισ. ευρώ, καθώς ως το 2026 θα πρέπει να καλύψει τα 806 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές (τα 750 δισ. ευρώ που είχαν συμφωνηθεί ήταν σε τιμές 2018) του Ταμείου Ανάκαμψης (NextGenerationEU).
Πέρα από την πρώτη έκδοση τον Ιούνιο, θα ακολουθήσουν δύο ακόμη τον Ιούλιο, με στόχο την άντληση ως 45 δισ. ευρω σε μόλις έξι εβδομάδες, ενώ συνολικά οι μακροπρόθεσμες εκδόσεις ομολόγων (EU-Bonds) θα φθάσουν εφέτος τα 80 δισ. ευρώ περίπου.
Παράλληλα, θα συμπληρωθούν και από μερικές δεκάδες δισεκατομμύρια βραχυπρόθεσμων χρεογράφων (EU-Bills), με τα πρώτα EU-Bills να αναμένεται πως θα εκδοθούν τον Σεπτέμβριο, ενώ η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει για τον σκοπό αυτόν την πλατφόρμα δημοπρασίας TELSAT της Banque de France.
Ο όγκος δανεισμού
Ετσι, οι μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες εκδόσεις της Κομισιόν για το 2021 θα ξεπεράσουν συνολικά τα 100 δισ. ευρω, ενώ ο όγκος δανεισμού αναμένεται κατά μέσο όρο σε περίπου 150 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ως το 2026.
Με τις επιχορηγήσεις του Ταμείου να εκτιμώνται σε 410 δισ. ευρώ και τα δάνεια στα 390 δισ. ευρώ, η άντληση 800 δισ. ευρώ από την Κομισιόν καθιστά την ΕΕ έτοιμη να γίνει ο μεγαλύτερος υπερεθνικός εκδότης χρέους στον κόσμο.
Ανάδοχοι στην πρώτη κοινοπρακτική έκδοση είναι 39 χρηματοοικονομικά ιδρύματα (ABN Amro, Bank of America, Barclays, BBVA, BNP Paribas, Bred Banque Populaire, Citi, Commerzbank, Crédit Agricole, Danske Bank, DekaBank, Deutsche Bank, DZ Bank, Erste, Goldman Sachs, Helaba, HSBC, Intesa Sanpaolo, Jefferies, JP Morgan, KBC Bank, LBBW, Morgan Stanley, MPS Capital Services, Εθνική, Natixis, NatWest Markets, Nomura, Nordea, NordLB, Πειραιώς, Rabobank, RBC Capital Markets, Santander, SEB, Société Générale, Swedbank, TD Securities και UniCredit), αν και η λίστα είναι ανοιχτή και μπορεί να συμπληρωθεί.
Αύξηση κεφαλαίων
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η ισχυρή ζήτηση ίσως οδηγήσει στην αύξηση των αντληθέντων κεφαλαίων από τα 11 δισ. ευρώ στα 15 δισ. ευρώ, ενώ η τιμολόγηση προβλέπεται πως θα ακολουθήσει την καμπύλη των αποδόσεων των ομολόγων που εκδόθηκαν για να καλύψουν το πρόγραμμα SURE. Γενικά, τα «πράσινα» ομόλογα, που θα αποτελέσουν το 30% των συνολικών εκδόσεων του προγράμματος (NextGenerationEU), αναμένεται να τιμολογηθούν ακριβώς όπως τα ομόλογα SURE, ενώ τα «συμβατικά» ομόλογα NGEU μερικές μονάδες βάσης υψηλότερα.
Οι εξελίξεις αυτές φέρνουν ποιο κοντά την εκταμίευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και για την Ελλάδα, η οποία αναμένει 17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια, τα οποία θα κινητοποιήσουν συνολικά επενδυτικούς πόρους 59 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα
Η πρώτη εκταμίευση θα αφορά προχρηματοδότηση 13% επί του συνολικού ποσού, 3,965 δισ. ευρώ, ενώ συνολικά για το 2021 η Ελλάδα όπως υποστήριξε ο Αλέξης Πατέλης, διευθυντής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο πρόσφατο φόρουμ επενδύσεων του Χρηματιστηρίου Αθηνών στη Ν. Υόρκη, θα λάβει περίπου 7,5 δισ. ευρώ.
Εκταμιεύσεις
Η Goldman Sachs εκτιμά πως στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο (24-25 Ιουνίου 2021) θα δοθεί το «πράσινο φως» σε ορισμένα από τα πρώτα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μεταξύ των οποίων και το ελληνικό που είναι και το δεύτερο που κατατέθηκε στην ΕΕ, ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία μπορεί και να αναγγείλει την προέγκριση του ελληνικού σχεδίου νωρίτερα στην Αθήνα, ανέφερε πως οι προκαταβολές ύψους 13% επί του συνολικού ποσού που αντιστοιχεί σε κάθε κράτος-μέλος της ΕΕ θα αρχίσουν να εκταμιεύονται μέσα στις επόμενες εβδομάδες, εντός του Ιουλίου.
Επενδύσεις
Ο Θόδωρος Σκυλακάκης, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, εκτίμησε σε πρόσφατο Ελληνογερμανικό Οικονομικό Φόρουμ πως τα επόμενα χρόνια μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα κινητοποιηθούν επενδυτικοί πόροι 59 δισ. ευρώ.
Το σύνολο των δανείων από την Κομισιόν θα απορροφηθεί από τον ιδιωτικό τομέα για επενδύσεις, «υπό την προϋπόθεση της συγχρηματοδότησης των σχετικών έργων, κατά 20% από τους επενδυτές και κατά 30% από το τραπεζικό σύστημα ή ομολογιούχους», για να επισημάνει ως δεύτερο εργαλείο στήριξης των χρηματοδοτήσεων τις επιδοτήσεις, με τις οποίες θα υποστηριχθούν, όπως είπε, κατά κύριο λόγο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς και οι «πράσινες» και οι στρατηγικές εμβληματικές επενδύσεις.
O Κωνσταντίνος Σκρέκας, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπογράμμισε επίσης μεταξύ άλλων ότι συνολικά πάνω από το 1/3 των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή περισσότερα από 6 δισ. ευρώ σε δημόσια δαπάνη, θα διατεθούν σε πράσινες δράσεις, ενώ το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει επενδύσεις τουλάχιστον 44 δισ. ευρώ έως το 2030.
Συνέχιση της στήριξης των εθνικών οικονομιών
Στο Eurogroup, στις 17 Ιουνίου, αναμένεται να εγκριθεί η έκθεση της Επιτροπής για την επιτυχημένη ολοκλήρωση της 10ης αξιολόγησης και η απόφαση για την εκταμίευση της δόσης των 767 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων. Επίσης θα επιβεβαιωθεί ξανά η ανάγκη επέκτασης της δημοσιονομικής ευελιξίας για το 2021 και το 2022 και της συνέχισης στήριξης των εθνικών οικονομιών από τις συνέπειες της πανδημίας.
Ταχεία μετάβαση σε μία βιώσιμη οικονομία
Η συμβολή του τραπεζικού τομέα, σε στενή συνεργασία με το κράτος, θεωρείται κρίσιμη για τη κατανομή των πόρων σε έργα που θα επηρεάσουν σημαντικά την ταχεία μετάβαση σε μία μακροχρόνια βιώσιμη οικονομία.
Στο επενδυτικό φόρουμ του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας ανέφερε πως υπάρχουν δύο στοιχεία που ξεχωρίζουν όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης (RRF). Το ένα αφορά το μέγεθος των κεφαλαίων που είναι χωρίς προηγούμενο και το άλλο σχετίζεται με την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να κινητοποιήσει τον ιδιωτικό τομέα μέσω του RRF. Με αυτόν τον τρόπο, με το τραπεζικό σύστημα να παίζει κομβικό ρόλο, δάνεια 13 δισεκατομμυρίων του Ταμείου θα ενισχύσουν την ελληνική οικονομία κατά 30 δισ., καλύπτοντας έτσι μεγάλο μέρος από το επενδυτικό κενό της τελευταίας δεκαετίας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Παύλος Μυλωνάς θεωρεί το Ταμείο μεγάλη ευκαιρία για την ελληνική οικονομία, σημειώνοντας πως αν εφαρμοστούν οι κατάλληλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, παράλληλα με τις εισροές του Ταμείου Ανάκαμψης, το αποτέλεσμα για τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ θα είναι πολλαπλάσιο. Μοναδική ευκαιρία, για τη μετάβαση σε βιώσιμη ανάπτυξη, θεωρεί το RRF και ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, επισημαίνοντας ότι ο μεγαλύτερος μοχλός του Ταμείου είναι οι ιδιωτικές επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από τραπεζικό δανεισμό.
Για τον διευθύνοντα σύμβουλο της Alpha Bank Βασίλη Ψάλτη, η εισροή πόρων από το Ταμείο αναμένεται να συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ και στην ενίσχυση της παραγωγικότητας αλλά και να οδηγήσει τον οικονομικό, τεχνολογικό και θεσμικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας.
«Το RRF διαφέρει από τα ευρωπαϊκά προγράμματα του παρελθόντος, πρώτον διότι η μελλοντική ανάπτυξη θα βασίζεται σε υψηλότερο ποσοστό επενδύσεων που θα υποστηρίζονται από πρόσθετη μόχλευση από το τραπεζικό σύστημα, και όχι στην αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης, και δεύτερον διότι στόχος είναι η δραστική αλλαγή της τρέχουσας διάρθρωσης της οικονομίας, ουσιαστικά η αντιστροφή του status quο. Επιπλέον, ο προσανατολισμός μετατοπίζεται στην πράσινη μετάβαση, στη διείσδυση των εξαγωγών, στην ερευνητική καινοτομία και στην ψηφιοποίηση, καθώς και στην προοπτική συγχωνεύσεων και εξαγορών, η οποία θα αυξήσει το μέσο μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων και θα δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας».
