Τώρα που το συνέδριο για τη γονιμότητα ακυρώθηκε, αφού προηγήθηκε η ανοιχτή αποστασιοποίηση κυβερνητικών αξιωματούχων, αλλά και διαφόρων «επωνύμων» και αφού έγινε και το σχετικό επικοινωνιακό damage control, θα ήταν καλό να συζητήσουμε για την ουσία.
Και η ουσία είναι ότι εξακολουθούμε να συζητάμε το δημογραφικό πρόβλημα με όρους που είναι βαθιά συντηρητικοί και αντιμετωπίζουν την τεκνοποιία ως καθήκον των γυναικών.
Δηλαδή, μπορεί – και ορθά – πολλοί να κατηγόρησαν τα σποτ του συνεδρίου ή τον τρόπο που πήρε «επίσημη» υποστήριξη, όμως θα ήταν λάθος να πιστεύουμε ότι έχουμε ξεμπερδέψει με αντιλήψεις.
Αντίθετα, παραμένει, δυστυχώς, βαθιά ριζωμένη η αντίληψη ότι για την υπογεννητικότητα φταίνε οι γυναίκες που «ασχολούνται με άλλα» και δεν επιτελούν το καθήκον τους.
Μόνο που αυτή η αντίληψη απλώς δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα.
Σε όλο τον κόσμο, οι χώρες όταν περάσουν ένα στάδιο οικονομικής ανάπτυξης (και συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας) εμφανίζουν την ίδια ιστορική τάση «υπογεννητικότητας».
Δεν είναι ελληνική «ιδιαιτερότητα» και είναι μια τάση ενεργή εδώ και δεκαετίες.
Από εκεί και πέρα είναι προφανές ότι η τεκνοποιία δεν μπορεί να θεωρηθεί «καθήκον». Αποτελεί κατεξοχήν ελεύθερη επιλογή. Οι γυναίκες δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως «αναπαραγωγικές μηχανές».
Υπάρχει θέμα με τη γήρανση του πληθυσμού; Υπάρχει, αν και ως εάν βαθμό αυτό έχει να κάνει και με το ότι οι άνθρωποι ζουν περισσότερο.
Και γι’ αυτό προφανώς και θα πρέπει να ασχολούμαστε με το δημογραφικό. Όχι όμως ηθικολογικά και χωρίς πισωγύρισμα για τα δικαιώματα των γυναικών.
Γιατί υπάρχουν και άλλοι δρόμοι να δούμε αυτό το θέμα:
Αντιμετωπίζοντας τη μετανάστευση διαφορετικά και έξω από τις διάφορες αντιμεταναστευτικές τοποθετήσεις. Γιατί, ακόμη και εάν δεν αρέσει στους ρατσιστές, οι μετανάστες λειτουργούν θετικά ως προς το δημογραφικό.
Προσφέροντας όλες εκείνες τις θεσμικές και οικονομικές διευκολύνσεις, που στηρίζουν την ελεύθερη απόφαση για οικογένεια και τεκνοποιία και δεν την κάνουν ανταγωνιστική στην εργασία και τη σταδιοδρομία.
Αναγνωρίζοντας όλες τις μορφές οικογένειας (που προφανώς περιλαμβάνουν και τις οικογένειες όπου οι γονείς είναι του ίδιου φύλου) και το δικαίωμά τους να ανατρέφουν παιδιά.
Πάνω από όλα: χωρίς νεοσυντηρητικές οπτικές, «ηθικοπλαστικές» απόψεις, και οπισθοδρομικές αντιλήψεις για τον ρόλο των γυναικών.