Με σχεδόν 7 εκατομμύρια εμβολιασμούς να έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας και όλους τους πολίτες άνω των 18 να έχουν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν, τη στιγμή που οι 25 και άνω έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν όλα τα διαθέσιμα (ανάλογα με την ηλικία τους) εμβόλια, όπως είναι λογικό έχει ξεκινήσει στη χώρα μας η συζήτηση για αυτό που τις τελευταίες εβδομάδες αποκαλούμε «προνόμια» των εμβολιασμένων.
Πρόκειται για χώρους ή δραστηριότητες που θα είναι ελεύθερα μόνο για όσους έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους είτε με τις δύο δόσεις των εμβολίων της Pfizer, της Moderna και τη AstraZeneca, είτε με τη μια δόση του εμβολίου Johnson & Johnson. Ήδη η επιτροπή των επιστημόνων της χώρας μας συζητά το πως θα προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα, με άρση περιορισμών για εμβολιασμένους αλλά και πότε θα υπάρξει χαλάρωση κάποιων μέτρων για το σύνολο του πληθυσμού.
Η εν λόγω συζήτηση γίνεται τώρα, μιας εκτός από το εμβολιαστικό πρόγραμμα της Ελλάδας το οποίο προχωράει, η επιδημιολογική εικόνα της χώρας βελτιώνεται μέρα με τη μέρα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι για 5η συνεχόμενη μέρα σήμερα, τα κρούσματα του φονικού ιού στην Ελλάδα ήταν κάτω από 1.000. Μάλιστα, τα σημερινά 297 ήταν τα λιγότερα κρούσματα στην Ελλάδα από τα μέσα Ιανουαρίου.
Πώς θα αρθούν οι περιορισμοί για τους εμβολιασμένους
Τώρα, όσον αφορά στο… πότε θα έρθει η «Ελευθερία» των εμβολιασμένων στην Ελλάδα, η ημερομηνία που φαίνεται να «δείχνουν» οι επιστήμονες είναι κάπου μέσα στον Ιούλιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΣΚΑΙ, μέσα στον Ιούλιο είναι πολύ πιθανό να προχωρήσουμε σε άρση του μέτρου υποχρεωτικής χρήσης μάσκας σε εξωτερικούς χώρους. Αυτό το μέσο αρχικά αναμένεται να αφορά τους εμβολιασμένους, ενώ αργότερα, όταν το τείχος ανοσίας φτάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο, δεν αποκλείεται να επεκταθεί και στους μη εμβολιασμένους.
Παράλληλα, όσον αφορά την διασκέδαση οι ειδικοί μελετούν ένα μοντέλο μαζικών εκδηλώσεων 2 ταχυτήτων με το πρώτο να αφορά αποκλειστικά τους πλήρως εμβολιασμένους, έπειτα από το απαιτούμενο διάστημα τήρησης μέτρων μετά και την λήψη της δεύτερης δόσης.
Οι πλήρως εμβολιασμένοι θα έχουν την δυνατότητα να μετέχουν σε τέτοιες διαδηλώσεις, εισερχόμενοι με το πιστοποιητικό εμβολιασμού χωρίς να απαιτείται να τηρούν αποστάσεις και να φορούν μάσκες.
Την ίδια ώρα, γίνεται λόγος για ένα επιπρόσθετο «υβριδικό» μοντέλο εκδηλώσεων στο οποίο θα μπορούν να μετέχουν τόσο οι πλήρως εμβολιασμένοι όσο και οι μη. Στις «υβριδικές» εκδηλώσεις θα απαιτείται η τήρηση των μέτρων και θα υπάρχει όριο ως προς την συμμετοχή των ατόμων.
Ένα παράδειγμα αυτού του υβριδικού μοντέλου είναι η εικόνα που είδαμε προ ημερών στη Νέα Υόρκη, όπου σε αγώνα των Νικς το μισό γήπεδο ήταν… όπως τις προ κοροναϊού εποχές, γεμάτο με εμβολιασμένους και το άλλο μισό στις απαιτήσεις των περιοριστικών μέτρων.
Αριστερά οι εμβολιασμένοι, δεξιά οι ανεμβολίαστοι. Η εικόνα είναι το ίδιο βράδυ, στο ίδιο γήπεδο:
Ταυτόχρονα, όσον αφορά το άνοιγμα της εστίασης, οι επιστήμονες, σε συνεργασία με την κυβέρνηση συζητά το να δίνεται η δυνατότητα να μπορεί κανείς να καθίσει και σε κλειστό χώρο εφόσον έχει πλήρως εμβολιαστεί, δείχνοντας το πιστοποιητικό εμβολιασμού του.
Τέλος τα self test για τους εμβολιασμένους από την 1η Ιουλίου
Βέβαια, ήδη ανακοινώθηκε το… πρώτο προνόμιο των εμβολιασμών. Όπως ανακοίνωσε σήμερα ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Ακης Σκέρτσος, οι εμβολιασμένοι θα εξαιρεθούν από τη διαδικασία του υποχρεωτικού self testing από την 1η Ιουλίου.
Μιλώντας στο MEGA ο κ. Σκέρτσος αναφέρθηκε στις διευκολύνσεις που θα έχουν οι εμβολιασμένοι. Βέβαια, ο ίδιος απέρριψε κατηγορηματικά τον όρο «προνόμια» και εξήγησε ότι αυτό το οποίο έχει συμβεί εδώ και ενάμισι χρόνο είναι ότι «εφαρμόζουμε μέτρα δημόσιας υγείας τα οποία έχουν περιστείλει τα δικαιώματά μας για να προστατεύσουμε ένα ύψιστο αγαθό: την υγεία των πολλών και ειδικά των πιο ευάλωτων. Από τη στιγμή που εμβολιάζονται όμως οι πολίτες έχουν κάθε δικαίωμα να επανέλθουν στην κανονική τους ζωή. Αυτό το οποίο πρέπει να καταλάβουν οι ανεμβολίαστοι είναι ότι όσο μεγαλώνει ο βαθμός ανοσίας της κοινωνίας και πλέον δεν υπάρχει κίνδυνος να νοσούν οι πιο ευάλωτοι από μας και να επιβαρύνουν το Σύστημα Υγείας δεν υπάρχει περίπτωση να επανέλθουν ξανά, από το φθινόπωρο για παράδειγμα, καθολικά μέτρα, τα οποία θα περιορίζουν τις ζωές των εμβολιασμένων. Μέτρα θα υπάρχουν ως προς τη δημόσια υγεία αλλά θα αφορούν τους ανεμβολίαστους».
Κατ’ επέκταση όπως τόνισε εκείνοι που θα επιμείνουν να μένουν ανεμβολίαστοι πρέπει να ξέρουν ότι θα εξακολουθήσουν να υφίστανται περιορισμούς στον τρόπο με τον οποίο εργάζονται, κοινωνικοποιούνται, ψυχαγωγούνται, διασκεδάζουν…
Τι αλλάζει για εμβολιασμένους
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Σκέρτσος υπογράμμισε ότι πρέπει για να μιλήσουμε για την επιστροφή σε κάποιες δραστηριότητες να εξασφαλίσουμε σαν απαραίτητη προϋπόθεση και συνθήκη την καθολικότητα στον εμβολιασμό. Πρέπει δηλαδή όλοι οι πολίτες να έχουν δικαίωμα πρόσβασης στο εμβόλιο ώστε να μπορέσουμε να εξετάσουμε μέτρα δημόσιας υγείας σαν αυτά που περιγράφετε. «Δεν είμαστε ακόμη εκεί» εξήγησε.
Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι υπολογίζεται πως γύρω στο τέλος Ιουνίου, αφού την επόμενη εβδομάδα ανοίξει η πλατφόρμα και για τους 18+ θα έχουμε προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση και από τα μέσα Ιουλίου και μετά θα είμαστε σε θέση να συζητήσουμε ένα τέτοιο πλαίσιο.
Κληθείς να σχολιάσει τι θα ισχύσει τελικά με τα self test όσον αφορά την υποχρεωτικότητα αλλά και τη διάθεσή τους, ο κ. Σκέρτσος είπε πως «ξεκινήσαμε από τις 12 Απριλίου, έχουν διατεθεί έως σήμερα 27,5 εκατομμύρια self test σε 4,5 εκατομμύρια Έλληνες κι αυτό έχει βοηθήσει σε μία ραγδαία αποκλιμάκωση, με τη βοήθεια προφανώς και του εμβολιασμού και της ανοσίας που χτίζεται στον πληθυσμό, σε μια ραγδαία αποκλιμάκωση των θετικών κρουσμάτων covid (75% μέσα σε δύο μήνες πτώση στα κρούσματα, 65-70% πτώση στις νοσηλείες στα νοσοκομεία, σημαντική αποκλιμάκωση του δείκτη θετικότητας)».
Ο κ. Σκέρτσος τόνισε στο σημείο αυτό πως μέχρι το τέλος του μήνα υπάρχει κάλυψη αφού η διανομή έγινε τώρα για τρεις εβδομάδες ώστε να μην επιβαρύνονται και τα φαρμακεία με πολλές επισκέψεις. «Για τον Ιούλιο θα περιορίσουμε την πολιτική σε πιο στοχευμένες ομάδες διότι έχουμε πλέον πολύ υψηλότερο εμβολιασμό, πολύ χαμηλότερο επιδημιολογικό φορτίο άρα μικρότερη ανάγκη για τόσο εκτεταμένο testing».
Με άλλα λόγια οι εμβολιασμένοι θα εξαιρεθούν όπως είπε από τη διαδικασία του υποχρεωτικού self testing από τον Ιούλιο.
Οι «συνέπειες» όσων δεν θέλουν να εμβολιαστούν
Αναφορικά με τις συνέπειες σε τυχόν περιπτώσεις αρνητών εργαζομένων σε τέτοιους τομείς, απάντησε πως το πλαίσιο δεν έχει ακόμη τεθεί αλλά θα τεθεί από το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών γιατί ακριβώς, όπως είπε, μιλάμε για κρατικούς δημόσιους υπαλλήλους, οι οποίοι και θα υπαχθούν στο πειθαρχικό δίκαιο που ορίζει αυτές τις διαδικασίες.
Επεσήμανε ταυτόχρονα ότι υπάρχει «ένα πρόπλασμα ποινών και κυρώσεων, το οποίο έχει τεθεί σε σχέση με τα self test» καθώς όποιος δεν το κάνει ελέγχεται πειθαρχικά και υπάρχουν κυρώσεις όπως περιορισμός ή διακοπή του μισθού. Κάτι τέτοιο μπορεί να εξεταστεί και στην περίπτωση των εμβολιασμών.