Σε πλήρη εξέλιξη είναι εδώ και περίπου ένα μήνα, η συζήτηση για τις επιπλέον ελευθερίες από τα περιοριστικά μέτρα του κοροναϊού, που θα μπορούν να απολαμβάνουν οι πλήρως εμβολιασμένοι, ενώ τις τελευταίες μέρες άνοιξε μια ακόμη συζήτηση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό αρκετών ομάδων εργαζομένων.
Με δεδομένο ότι για να χτιστεί το πολυπόθητο τείχος ανοσίας στον κοροναϊό, μέσα στο καλοκαίρι ώστε να μην έρθει τέταρτο κύμα το φθινόπωρο και βλέποντας την απροθυμία μερίδας του πληθυσμού να εμβολιαστεί, κυβέρνηση και υγειονομικές αρχές, αναζητούν τρόπους ώστε να πειστούν όσοι διστάζουν, χρησιμοποιώντας και το καρότο και το μαστίγιο.
Είναι ενδεικτικό ότι ο υφυπουργός παρά το πρωθυπουργώ, Ακης Σκέρτσος, ανακοινώνοντας ότι οι εμβολιασμένοι θα εξαιρεθούν από τη διαδικασία του υποχρεωτικού self testing από την 1η Ιούλιου, ξεκαθάρισε ταυτόχρονα, ότι τα όποια περιοριστικά μέτρα ληφθούν στο μέλλον, θα αφορούν μόνο τους ανεμβολίαστους.
Ξεχάστε τα lockdown- Περιοριστικά μέτρα μόνο για τους ανεμβολίαστους
«Αυτό το οποίο πρέπει να καταλάβουν οι ανεμβολίαστοι είναι ότι όσο μεγαλώνει ο βαθμός ανοσίας της κοινωνίας και πλέον δεν υπάρχει κίνδυνος να νοσούν οι πιο ευάλωτοι από μας και να επιβαρύνουν το Σύστημα Υγείας δεν υπάρχει περίπτωση να επανέλθουν ξανά, από το φθινόπωρο για παράδειγμα, καθολικά μέτρα, τα οποία θα περιορίζουν τις ζωές των εμβολιασμένων. Μέτρα θα υπάρχουν ως προς τη δημόσια υγεία αλλά θα αφορούν τους ανεμβολίαστους», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σκέρτσος.
Κατ’ επέκταση όπως τόνισε εκείνοι που θα επιμείνουν να μένουν ανεμβολίαστοι πρέπει να ξέρουν ότι θα εξακολουθήσουν να υφίστανται περιορισμούς στον τρόπο με τον οποίο εργάζονται, κοινωνικοποιούνται, ψυχαγωγούνται, διασκεδάζουν.
Η εξαίρεση από το selftesting και οι «διευκολύνσεις» στους εμβολιασμένους
Αξίζει να αναφερθεί πως τα εμβολιαστικά ποσοστά στις ηλικίες άνω των 60 ετών δεν είναι προς το παρόν πολύ υψηλά, ενώ πολλοί επιστήμονες εκφράζουν φόβους το φθινόπωρο να έχουμε και τέταρτο κύμα της πανδημίας, το οποίο να αφορά κυρίως τους ανεμβολίαστους πολίτες.
Γι αυτό οι Αρχές εξετάζουν όλα τα σενάρια σχετικά με τις «διευκολύνσεις» που θα μπορούσαν να έχουν οι πλήρως εμβολιασμένοι το επόμενο διάστημα.
Οι επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων καταρτίζουν τον κατάλογο και ήδη ο κ. Σκέρτσος ανακοίνωσε όρι οι εμβολιασμένοι πολίτες θα εξαιρεθούν από τη διαδικασία του υποχρεωτικού self testing από τον Ιούλιο.
«Εδώ και ενάμισι χρόνο εφαρμόζουμε μέτρα δημόσιας υγείας τα οποία έχουν περιστείλει τα δικαιώματά μας για να προστατεύσουμε ένα ύψιστο αγαθό: την υγεία των πολλών και ειδικά των πιο ευάλωτων. Από τη στιγμή που εμβολιάζονται όμως οι πολίτες έχουν κάθε δικαίωμα να επανέλθουν στην κανονική τους ζωή» σημείωσε.
Η φράση αυτή, του κ. Σκέρτσου, παραπέμπει στη συζήτηση που έχει ανοίξει τις τελευταίες μέρες για να κατοχυρωθεί θεσμικά η παραχώρηση του δικαιώματος σε καταστηματάρχες της εστίασης και του τουρισμού, να επιτρέπουν την είσοδο στους κλειστούς χώρους των επιχειρήσεών τους μόνο σε εμβολιασμένους πολίτες. Μέτρο που δεν αποκλείεται να επεκταθεί στη συμμετοχή σε θεάματα.
Η νομική διευθέτηση του θέματος θα καλυφθεί είτε με Κοινή Υπουργική Απόφαση, είτε να περάσει ως τροπολογία από τη Βουλή, με το επιχείρημα ότι δύναται ένα άτομο να στερηθεί κάποιο προνόμιο ή δικαίωμα, εάν αυτό επιβάλλεται για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.
Τι απολαμβάνουν οι εμβολιασμένοι
Ήδη οι εμβολιασμένοι πολίτες απολαμβάνουν,τα εξής δικαιώματα έναντι των ανεμβολίαστων:
- Μπορούν να φορούν μάσκα σε συγκεντρώσεις και συναθροίσεις με άλλους εμβολιασμένους ακόμα και σε κλειστούς χώρους. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι, κανένας από τους συμμετέχοντες να μην έχει συμπτώματα.
- Απαλλάσονται από την υποχρέωση του διαγνωστικού τεστ μετά από επαφή με κρούσμα (μετά το πέρας των 15 ημερών από την τελευταία δόση)
- Απαλλάσσονται από την καραντίνα των 10 ημερών, μετά από επαφή με κρούσμα. Στις επικαιροποιημένες οδηγίες του ΕΟΔΥ, αναφέρεται ότι «τα πλήρως εμβολιασμένα άτομα που είχαν έκθεση υψηλού κινδύνου σε ασθενή με COVID-19 και παραμένουν ασυμπτωματικά, δεν χρειάζεται να μπουν σε καραντίνα, γιατί ο κίνδυνος λοίμωξης είναι πολύ χαμηλός.
- Δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε τεστ για να ταξιδέψουν. Για τη μετακίνηση στα νησιά υπάρχει η δυνατότητα χρήσης της βεβαίωσης εμβολιασμού, χωρίς τη διενέργεια μοριακού, rapid ή self-test.
Υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού
Εκτός όμως από τα κίνητρα στους ανεμβολίαστους πολίτες να κάνουν το βήμα του εμβολιασμού και προκειμένου να επιτευχθεί ανοσία μέσα στο καλοκαίρι, στην κυβέρνηση εμφανίζονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν στη νομοθετική ρύθμιση που να καθιστά υποχρεωτικό τον εμβολιασμό σε κατηγορίες εργαζόμενων.
Σύμφωνα με τον κ. Σκέρτσο, «μιλάμε για μονάδες υγείας αλλά και μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων σε αυτή τη φάση, δηλαδή να εστιάσουμε εκεί όπου υπάρχει ζήτημα διαχείρισης ανθρώπινων ζωών και υγεία των ανθρώπων».
Ο ίδιος αναφορικά με τις συνέπειες σε τυχόν περιπτώσεις αρνητών εργαζομένων σε τέτοιους τομείς, απάντησε πως το πλαίσιο δεν έχει ακόμη τεθεί αλλά θα τεθεί από το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών γιατί ακριβώς όπως είπε μιλάμε για κρατικούς δημόσιους υπαλλήλους, οι οποίοι και θα υπαχθούν στο πειθαρχικό δίκαιο που ορίζει αυτές τις διαδικασίες.
Επεσήμανε ταυτόχρονα ότι υπάρχει «ένα πρόπλασμα ποινών και κυρώσεων, το οποίο έχει τεθεί σε σχέση με τα self test» καθώς όποιος δεν το κάνει ελέγχεται πειθαρχικά και υπάρχουν κυρώσεις όπως περιορισμός ή διακοπή του μισθού. Κάτι τέτοιο μπορεί να εξεταστεί και στην περίπτωση των εμβολιασμών.
«Να μεταφερθούν σε άλλες υπηρεσίες όσοι υγειονομικοί δεν εμβολιάζονται»
«Δεν μπορώ να φανταστώ γιατρό να προσφέρει υπηρεσίες σε ασθενείς χωρίς να είναι εμβολιασμένος. Κατά τη γνώμη μου η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στους υγειονομικούς θα πρέπει να εφαρμοστεί. Δε λέω να τους ποινικοποιήσουμε, αλλά ενδεχομένως θα πρέπει να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους κάπου αλλού, όπου δε θα έχουν επαφή με το κοινωνικό σύνολο. Ωστόσο, πιστεύω ότι αυτοί είναι πάρα πολύ λίγοι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο καθηγητής Πνευμονολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Νίκος Τζανάκης.
Τόνισε ότι η μεγάλη πτώση των πανδημικών δεικτών οφείλεται σε έναν και μόνο λόγο: Στο γεγονός ότι μετά τις 15 Μαΐου άρχισε να εμβολιάζεται το ενεργό τμήμα του πληθυσμού, αυτό το οποίο συμβάλλει πολύ στη μεταδοτικότητα.
Ο ίδιος μιλώντας στον Σκάι, προέβλεψε μάλιστα, ότι στα μέσα Ιουλίου τα κρούσματα θα πέσουν σε χαμηλά τριψήφια νούμερα εκτιμώντας ότι οι αριθμοί θα είναι τέτοιοι που θα ταξινομήσουν τη χώρα στο πράσινο χρώμα, δηλαδή του πολύ χαμηλού κινδύνου, γεγονός ιδιαίτερα αισιόδοξο για τον τουρισμό.
Αντίθετος με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό ο Δημόπουλος
Από την άλλη πλευρά, αντίθετος στον υποχρεωτικό εμβολιασμό εμφανίζεται ο Θάνος Δημόπουλος, πρύτανης του ΕΚΠΑ, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η συντριπτική πλειοψηφία θα εμβολιαστεί σιγά σιγά. «Τις μάσκες θα τις βγάλουμε σιγά σιγά όλοι μαζί. Να μη γίνει διαχωρισμός και τις βγάλουν μόνο οι εμβολιασμένοι», τόνισε.
«Να κάνουμε μια έξτρα προσπάθεια»
«Πρέπει να κάνουμε μια έξτρα προσπάθεια ώστε μέχρι το τέλος του Ιουλίου να αυξήσουμε τον αριθμό των εμβολιασμένων», τονίζει ο Αχιλλέας Γραβάνης, καθηγητής Φαρμακολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης, σημειώνοντας ότι ο «επιστημονικός κόσμος πρέπει να βοηθήσει να πείσουμε τους συμπολίτες μας για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού».
Για τους φανατικούς αρνητές, ο κ. Γραβάνης ανέφερε στο MEGA, πως δεν πρόκειται να πειστούν όσες προσπάθειες και να γίνουν.
«Δε μας ενδιαφέρουν αυτοί οι συμπολίτες μας. Μας ενδιαφέρει να πείσουμε τους ορθολογιστές. Αγνοείστε αυτούς που λένε ανοησίες».
Αναφερόμενος στα εμβόλια και τις μεταλλάξεις του ιού, ο καθηγητής σημείωσε ότι τα εμβόλια υστερούν ελάχιστα σε σύγκριση με το αρχικό στέλεχος του ιού.
«Βρήκαμε μικρότερη αποτελεσματικότητα όχι μηδενική. Τα εμβόλια φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματικά, λίγο λιγότερο υπολείπονται από το αρχικό στέλεχος του ιού».
Επιπλέον, «περιορίζουν τους θανάτους και τις νοσηλείες βαριά πασχόντων και τη λοίμωξη βαριάς μορφής», κατέληξε ο καθηγητής.
«Να εμβολιαστούμε για να μην έρθει τέταρτο κύμα»
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η ύφεση της πανδημίας, οφείλεται στον εμβολιασμό του πληθυσμού. Ενδεικτικό είναι ότι με βάση τα επίσημα στοιχεία, «η συντριπτική πλειοψηφία των νοσηλευόμενων αφορά σε ανεμβολίαστους», καθώς την τελευταία εβδομάδα, το 92% όσων χρειάστηκαν νοσηλεία και το 98% όσων κατέληξαν, πρόκειται για ασθενείς που δεν είχαν εμβολιαστεί.
Όπως τόνισε ο Θάνος Δημόπουλος, είμαστε σε φάση ύφεσης της πανδημίας εδώ και εβδομάδες, λόγω εμβολιασμών. «Οι εμβολιασμοί μας επιτρέπουν σε χαλάρωση δραστηριοτήτων», είπε χαρακτηριστικά και προειδοποιώντας για τις μεταλλάξεις τόνισε την ανάγκη να γίνουν οι εμβολιασμοί στην ώρα τους. «Στο Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται ότι η βρετανική μετάλλαξη αρχίζει να κυριαρχεί. Δεν αποκλείεται να μεταφερθεί στην Ελλάδα από τους τουρίστες», σημείωσε.
«Αν εμβολιαστούμε μαζικά θα έχουμε τείχος προστασίας εναντίον των μεταλλάξεων. Η βρετανική μετάλλαξη εξαπλώθηκε εκεί γιατί καθυστέρησαν οι εμβολιασμοί. Κι έτσι σπεύδουν να κάνουν γρήγορα μαζικά τη δεύτερη δόση στον κόσμο. Αυτή είναι η λύση», ανέφερε μιλώντας στο Open ο καθηγητής Πνευμονολογίας Θεόδωρος Βασιλακόπουλος.
Όπως χαρακτηριστικά είπε: «Δεν τελειώσαμε ακόμη με την πανδημία. Πρέπει να εμβολιαστούμε ώστε να έχουμε τείχος ανοσίας μέσα στο καλοκαίρι και να μην έρθει τέταρτο κύμα από τον Σεπτέμβριο».