Σε μία κίνηση μείζονος πολιτικής σημασίας, η οποία ίσως αποτελεί οδηγό για περαιτέρω στρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδος στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, το αμερικανικό Κογκρέσο, υπό την καθοδήγηση του Δημοκρατικού Γερουσιαστή και επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Ρόμπερτ Μενέντεζ προχώρησε σήμερα, Τετάρτη 9 Ιουνίου, στην κατάθεση σχεδίου νόμου με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών αμυντικών σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδος.
Σύμφωνα με τις αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος» το νομοσχέδιο αυτό (που φέρει την ονομασία US-Greece Defense and Interparliamentary Partnership Act of 2021) δεν αναγνωρίζει απλώς τη σημασία της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας, αλλά προχωρά και σε σαφείς κινήσεις, όπως πχ η στήριξη και η αδειοδότηση της αγοράς των μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς F-35 από την Ελλάδα, η παροχή δανείων για την προμήθεια νέων αμυντικών συστημάτων από την Ελλάδα (στοιχείο ιδιαίτερα σημαντικό ενόψει της επικείμενης προμήθειας των επόμενων φρεγατών του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού).
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι αναφορικά με μία μελλοντική αγορά F-35 από την Ελλάδα, το νομοσχέδιο ζητεί την εξουσιοδότηση του αμερικανού Προέδρου να επισπεύσει την παράδοσή τους, ενώ ζητείται μέσα σε αυτά τα αεροσκάφη να βρίσκονται και τα 8 που επρόκειτο να λάβει η Τουρκία αλλά που πλέον δεν παίρνει λόγω της εξόδου της από το πρόγραμμα κατασκευής τους εξαιτίας των κυρώσεων που της επεβλήθησαν λόγω της προμήθειας του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400.
Στο νομοσχέδιο αναγνωρίζεται ότι η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς επίσης και η σημασία του σχήματος «3+1» (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος και ΗΠΑ) που τώρα υφίσταται σε θέματα ενέργειας αλλά προτείνεται η επέκταση της συνεργασίας και σε άλλους τομείς όπως η ασφάλεια. Προβλέπεται επίσης η σκοπιμότητα κατασκευής νέων υποδομών στη Σούδα, αλλά επίσης η χρηματοδότηση έργων υποδομής όπως λιμένων ή και ναυπηγείων από την αμερικανική αναπτυξιακή τράπεζα DFC. Τέλος, ζητείται η παράδοση, κατά προτεραιότητα, πλεονάζοντος αμερικανικού στρατιωτικού υλικού στην Ελλάδα (από το επονομαζόμενο πρόγραμμα EDA) για την περίοδο 2022 – 2026.
Σημειώνεται επίσης ότι στο νομοσχέδιο καταγράφεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι διατεθειμένες να προσφέρουν ποσό ύψους 25 εκατομμυρίων δολαρίων ανά έτος για την πενταετία 2022-2026 ώστε η Ελλάδα να αντικαταστήσει – εφόσον αυτό είναι εφικτό – ρωσικά συστήματα που διαθέτει το ελληνικό οπλοστάσιο. Παράλληλα, καλούνται οι ΗΠΑ να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας, ζητείται η επέκταση και εμβάθυνση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) αλλά και η ίδρυση του Ενεργειακού Κέντρου για την Ανατολική Μεσόγειο που προβλέπεται από τον East Med Act του 2019. Διευρύνεται επίσης χρονικά για μία πενταετία (2022-2026) η βοήθεια ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων κατ’ έτος προς την Ελλάδα από το πρόγραμμα διεθνούς στρατιωτικής εκπαίδευσης (International Military Education and Training – ΙΜΕΤ).
Τέλος, με τον νέο νόμο προβλέπεται η δημιουργία μίας διακοινοβουλευτικής ομάδας του σχήματος «3+1», στην οποία θα μετέχουν έξι αμερικανοί γερουσιαστές που θα συναντώνται τουλάχιστον μία φορά ετησίως με ομολόγους τους από τα κοινοβούλια Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ. Σε αυτή την ομάδα θα συζητούνται θέματα όπως η θαλάσσια ασφάλεια, η αμυντική συνεργασία, η ενέργεια και η καταπολέμηση κακόβουλων δραστηριοτήτων από χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Το σχετικό νομοθετικό κείμενο πρέπει να υπερψηφιστεί και από τα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου για να υιοθετηθεί. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, δεν αποκλείεται αυτό να γίνει από την αρμόδια Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας πολύ σύντομα (ίσως και εντός του τρέχοντος μηνός), καθώς το νομοσχέδιο απολαμβάνει διακομματικής συναίνεσης καθώς συγκηδεμόνας του, πέραν του κ. Μενέντεζ, είναι και ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο.
