Μέσα στην ορμή των τρεχόντων γεγονότων «χάσαμε» την ιστορία. Δεν αναφέρομαι στην έννοια της διαδοχής που την συγκροτεί. Ο λόγος για την Ιστορία με κεφαλαίο, που στην πενταετή διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επανερχόταν μεγαλοπρεπώς στον λόγο του, κάτι σαν θεία πηγή φωτός, σαν έσχατη στάση, σαν μεγάλος σκοπός που ζητούσε να υπηρετηθεί.
Το έχουμε ξεχάσει, αλλά το σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρουσίαζε τον εαυτό του σαν καμπή της Ιστορίας, σαν εξαίρεση στον χρόνο, σαν σταθμό που ορίζει τα πράγματα από την αρχή.
Μας έχουν λείψει εκείνες οι εξάρσεις! Βουλή. Ακούγαμε από τον κ. Τσίπρα για τις πλευρές της Ιστορίας και τη δική του ανωτερότητα, αφού, όπως έλεγε, ο ίδιος και το κόμμα του «ανήκει στην καλή πλευρά» της. Ακολουθούσαν πρόθυμοι εγγυητές οι διανοούμενοι του κόμματος, που διερμήνευαν το «πνεύμα» της, απρόσιτο σε αυτούς που δεν συναντήθηκαν με το «φως της διαλεχτικής». Και στην πρόταση «πήραμε την κυβέρνηση, δεν πήραμε την εξουσία» ακούστηκε η πρόθεση εκείνου του κόμματος όλα να υποταγούν σε έναν μεγάλο σκοπό και το ίδιο, πέραν του χρόνου, υπηρέτης του.
Δεν θα είχε νόημα η καταγραφή αυτού του προβληματισμού, αν δεν μας βοηθούσε να κατανοήσουμε μια αγωνιώδη και ανομολόγητη μετάπλαση που επιχειρείται μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, δύο χρόνια μετά την παραλυτικά άγονη αντιπολιτευτική του περιπέτεια.
Οχι μόνο σήμερα, αλλά πάντοτε στη διαδρομή το καθημερινό διατηρεί τα πρωτεία πάνω στις μεγαλόστομες διακηρύξεις. Ως υπόθεση του παρόντος, η πολιτική δεν αντέχει τη μετάθεση. Και φυσικά ούτε η ζωή, όπου οι άνθρωποι είναι ακόμη το σημείο αναφοράς.
Η πανδημία έγινε χωνευτήρι. Και η προηγούμενη φαντασία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν χωράει πια σε κατασκευές του νου, ακόμη και αν πρόκειται για το «πνεύμα της Ιστορίας». Αυτή η συνειδητοποίηση, ότι εκείνο που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία δεν θα επαναληφθεί, τον οδηγεί σε άλλες επιλογές. Η Ιστορία, ως «οντότητα» που μας περιέχει και τον περιέχει, εγκαταλείφθηκε. Η πραγματικότητα θα είναι πια η δράση του. Εύστοχα ή άστοχα, θα φανεί. Εκεί θα δοκιμαστεί ο κ. Τσίπρας, που μοιάζει να έχει συνείδηση του αδιεξόδου που παρακολουθεί αυτόν και το κόμμα του.
Την ίδια στιγμή τα περιθώρια της κυβερνητικής δράσης παραμένουν μεγάλα. Εξερχόμενη από την πανδημία η χώρα, με μια αμφιβολία, με μια επιφύλαξη, με μια βουβή αγωνία για πολλούς, θα μπορούσε να καταφέρει κάποια βήματα θεσμικών αλλαγών. Αν η πραγματικότητα μηχανικά λειτουργεί, για την κυβέρνηση αντίθετα είναι η τολμηρή είσοδος στη ζώνη των κινδύνων, το όπλο της στην ιστορική αυτή μετάβαση.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
