Το παρόν και μέλλον της Ελλάδας είναι συνυφασμένο με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Στα σαράντα χρόνια συμμετοχής η Ελλάδα ενίσχυσε τη γεωπολιτική της θέση και άντλησε σημαντικά οικονομικά και πολιτικά οφέλη με την είσοδό της στην ΟΝΕ. Παράλληλα συνεισέφερε στην προώθηση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης με ποικίλους τρόπους, από τη διαμόρφωση της διαρθρωτικής πολιτικής συνοχής και αλληλεγγύης (μέσω των ΜΟΠ και των ΚΠΣ) μέχρι τη διεύρυνση της Ενωσης με την Κύπρο και τις χώρες των Βαλκανίων («Ατζέντα Θεσσαλονίκης 2003) και την ανάπτυξη της κοινής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας («Ρήτρα Αμοιβαίας Συνδρομής»). Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ συνέβαλαν αποφασιστικά στην ενίσχυση της θέσης της χώρας στην Ενωση, στην εμβάθυνση της ενοποίησης και στην ανάδειξη της πολιτικής και κοινωνικής διάστασης της Ενωσης.
Η αξιολόγηση της 40χρονης παρουσίας μας στους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς μάς εξοπλίζει με την απαραίτητη αυτογνωσία ώστε με αυτοπεποίθηση να κοιτάξουμε το κοινό Ευρωπαϊκό μέλλον.
Η Ενωση τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες προκλήσεις που απαιτούν εμβάθυνση της ενοποίησης για μια προοδευτική Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι η ευκαιρία για την κατάθεση ιδεών και προτάσεων για μια Ενωση που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των Ευρωπαίων πολίτων. Η παράταξή μας είναι αταλάντευτα ταυτισμένη με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Θα είμαστε πρωταγωνιστικά παρόντες με τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες σε αυτή τη συζήτηση, για να θέσουμε ψηλά στην ατζέντα τα θέματα της αειφορίας, της αντιμετώπισης των ανισοτήτων, του σύγχρονου κοινωνικού κράτους, της προστασίας της εργασίας. Προτείνουμε και διεκδικούμε:
Πρώτον, τη Δημοκρατική Ενωση η οποία θα μετεξελιχθεί σε Πολιτική Ενωση ομοσπονδιακής λογικής, δημοκρατικά νομιμοποιημένη με ισχυρούς κεντρικούς θεσμούς, ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και νέες δυνατότητες συμμετοχής των πολιτών. Γι’ αυτό και προτείνω τη θεσμοποίηση της διαδικασίας της Διάσκεψης των Πολιτών ως μέσου συμμετοχικής διαβουλευτικής δημοκρατίας σε επίπεδο Ενωσης.
Δεύτερον, την Κοινωνική Ενωση με ισχυρές αναδιανεμητικές πολιτικές και προϋπολογισμό που θα συμβάλει στην καταπολέμηση των ανισοτήτων, της φτώχειας, της ανεργίας, στην επίτευξη μεγαλύτερης σύγκλισης και κοινωνικής συνοχής. Γι’ αυτό προτείνω τη θεσμοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης ως μόνιμου μέσου στήριξης της ανάπτυξης και διαρθρωτικών αλλαγών στην Ευρώπη αλλά και τη γρήγορη υλοποίηση του Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και την ανάπτυξη κοινής πολιτικής για τη Δημόσια Υγεία.
Τρίτον, την Πράσινη Ενωση με ολοκληρωμένες πολιτικές για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που γεννά η κλιματική κρίση και η 4η βιομηχανική τεχνολογική επανάσταση. Γι’ αυτό προτείνω την πιστή εφαρμογή του Green Deal και τη δημιουργία ενός κανονιστικού καθεστώτος ευνοϊκού για τον ψηφιακό μετασχηματισμό χωρίς δημιουργία νέων ανισοτήτων.
Τέταρτον, τη Γεωπολιτική Ενωση με όλα τα μέσα που θα της επιτρέψουν να έχει ενεργό συμμετοχή στο παγκόσμιο σύστημα για την εδραίωση της ειρήνης, σταθερότητας, συνεργασίας, την προστασία των κρατών-μελών της από τις απειλές όπως π.χ. αυτές που αντιμετωπίζει η Ελλάδα από την Τουρκία, τη δίκαιη διαχείριση της μετανάστευσης χωρίς να επωμίζονται όλο το βάρος οι χώρες πρώτης γραμμής, κ.ά. Γι’ αυτό προτείνω τη γρήγορη επίτευξη της «ανοιχτής στρατηγικής αυτονομίας» της Ενωσης και την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής κοινής άμυνας.
Ολες οι αλλαγές αυτές θα πρέπει να συντελεσθούν γρήγορα και με την τροποποίηση των Συνθηκών όπου είναι αναγκαίο.
Η Ελλάδα οφείλει να είναι ενεργά παρούσα στη διαδικασία για τη δημιουργία της νέας Ευρώπης του μέλλοντος.