Ομόθυμη ήταν η καταδίκη του περιστατικού με το αεροπλάνο της Ryanair στη Λευκορωσία από τους ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ κατά τη Σύνοδο Κορυφής. Σε αυτή, αποφασίστηκε η επιβολή αυστηρών κυρώσεων στη χώρα, μεταξύ των οποίων και ο αποκλεισμός του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου στα λευκορωσικά αεροσκάφη.
Συγκεκριμένα, στο κείμενο των δημοσιευμένων συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής αναφέρεται πως απαγορεύεται η χρήση του εναέριου χώρου και των αεροδρομίων των 27 κρατών-μελών της ΕΕ για τη Λευκορωσία, αλλά και η αποτροπή της πρόσβασης των πτήσεων στους προκειμένους αερολιμένες.
Ακόμα, οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών της ΕΕ ζήτησαν την άμεση απελευθέρωση τόσο του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της φίλης του, Σοφία Σαφέγκα, η οποία είναι ρωσίδα υπήκοος.
Επιπλέον, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να ζητήσουν τη διερεύνηση του περιστατικού από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας, ενώ επίκεινται και κυρώσεις σε λευκορώσους αξιωματούχους, καταρτίζοντας σχετικές λίστες προσώπων και φορέων.
Ειδικότερα, στο σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής όλοι οι ηγέτες καταδικάζουν σθεναρά την λευκορωσική ενέργεια και:
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτασέβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
- Καλεί το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορείας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτό το σκοπό.
- Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις Λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών.
Conclusions on #Belarus adopted at #EUCO chaired by @eucopresident pic.twitter.com/MWco6QEiTy
— Barend Leyts (@BarendLeyts) May 24, 2021
Μισέλ: Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών
«Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών» δήλωσε σχετικά ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ.
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, ο Σαρλ Μισέλ σημείωσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες καταδίκασαν το ομόφωνα γεγονός και ζητούν την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ραμάν Πρατάσεβιτς και της συντρόφου του.
Αποφάσισαν νέες κυρώσεις και πρόσθετα ισχυρά μέτρα σε βάρος αξιωματούχων της Λευκορωσίας, τα οποία μεταξύ άλλων στοχεύουν στον οικονομικό τομέα της χώρας, είπε ο Σαρλ Μισέλ.
🔴 LIVE NOW: follow the press conference after the first day of the special meeting of the European Council #EUCO https://t.co/Kr2ooYO8QI
— Charles Michel (@eucopresident) May 24, 2021
Φον Ντερ Λάιεν: Eπίθεση στη δημοκρατία και την ευρωπαϊκή κυριαρχία
«Επίθεση στη δημοκρατία», «επίθεση στην ελευθερία της έκφρασης», «επίθεση στην ευρωπαϊκή κυριαρχία»: με αυτά τα λόγια αναφέρθηκε, από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, στο γεγονός ότι πτήση της Ryanair εξαναγκάστηκε σε προσγείωση στο Μινσκ, κάνοντας λόγο για «πειρατεία από τις αρχές της Λευκορωσίας».
Τόνισε ότι αυτή «η αισχρή συμπεριφορά χρειάζεται ισχυρή απάντηση» και πρόσθεσε πως γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να υπάρξουν επιπλέον κυρώσεις σε πρόσωπα που εμπλέκονται στην «πειρατεία» όπως και σε «επιχειρήσεις και οικονομικές οντότητες που χρηματοδοτούν το καθεστώς» του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στηλίτευσε ότι η Λευκορωσία χρησιμοποίησε «τον έλεγχό της στον εναέριο χώρο για να διαπράξει κρατική πειρατεία».
Προτάσεβιτς: Δεν έχω προβλήματα υγείας
Στο μεταξύ, σε βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα, ο Ρομάν Προτάσεβιτς παραδέχθηκε πως ούτε προβλήματα υγείας αντιμετωπίζει και ομολόγησε πως οργάνωσε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στη Λευκορωσία
Χαρακτηριστικά, ο δημοσιογράφος ανέφερε: «Τώρα βρίσκομαι στο νούμερο ένα κέντρο κράτησης στο Μινσκ. Μπορώ να δηλώσω ότι δεν έχω προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς μου ή οποιουδήποτε άλλου οργάνου».
Ακόμα, ο ίδιος δήλωσε πως η συμπεριφορά των λευκορωσικών Αρχών απέναντί του «είναι όσο το δυνατόν πιο σωστή και σύμφωνη με τον νόμο».