Προβληματισμό και ανησυχία προκαλούν τα -ελάχιστα- περιστατικά νέων ανθρώπων που παρουσίασαν εμβολικά επεισόδια και διαταραχές πήξης αίματος μετά τον εμβολιασμό τους.
Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και τα εμβόλια αποτελούν αντικείμενο στενής παρακολούθησης στην ΕΕ, από τη στιγμή που εγκρίνονται και κυκλοφορούν στην αγορά. Από στατιστική άποψη, οι παρενέργειες είναι σπάνιες ή πολύ σπάνιες, όπως σημειώνουν και οι ειδικοί. Οι θρομβώσεις υπάρχει μια ελάχιστη περίπτωση να εμφανιστούν μετά τα εμβόλια αδενοϊών.
Τέτοια, είναι το εμβόλιο της Astra-Zeneca και της Johnson, αλλά και το Ρωσικό εμβόλιο Sputnik V (το οποίο όμως δεν έχει εγκριθεί ακόμη στην Ευρώπη).
Μετά το προσωρινό πόρισμα για τα περιστατικά θρόμβωσης στην Κρήτη, στο οποίο οι επιστήμονες της Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης του ΕΟΦ, φέρονται να μιλούν για πιθανή συσχέτισή τους με το εμβόλιο της AstraZeneca αλλά και το νέο περιστατικό θρόμβωσης που παρουσιάστηκε σε μια 48χρονη από τη Θήβα που εμβολιάστηκε με το Johnson & Johnson, η ανησυχία έγινε πιο έντονη.
Ωστόσο για να διαπιστωθεί συσχέτιση, χρειάζεται συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια, όπως τονίζει ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, Καθ. Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας. Ο ίδιος συνέστησε υπομονή μέχρι το πόρισμα να επικοινωνηθεί από επίσημα χείλη.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
«Ένας άνθρωπος με μειωμένη κινητικότητα, είναι βασικός υποψήφιος για να κάνει θρομβώσεις. Όλοι οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα έχουν αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων. Αυτό θα μπορούσε να έχει συμβεί ανεξαρτήτως εμβολίου. Από την εμπειρία παγκοσμίως που είναι 110 εκ. δόσεις εμβολίου και 400 περιστατικά δεν έχουν υπάρξει συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου», υπογράμμισε ο κ. Βασιλακόπουλος, σχολιάζοντας την περίπτωση της 48χρονης από τη Θήβα που εμφάνισε θρόμβωση μετά τον εμβολιασμό με Johnson.
«Μετά τα εμβόλια θα δούμε θρομβώσεις, δεν σημαίνει ότι θα φταίει το εμβόλιο για όλες τις περιπτώσεις. Για κάποιες με συχνότητα 1 στις 150.000 με 200.000 θα φταίει το εμβόλιο», σημείωσε ο κ. Βασιλακόπουλος, προσθέτοντας πως «ο κόσμος πρέπει να ακούει τους ειδικούς την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμός Φαρμάκων, που έχουν κρίνει τον κίνδυνο και το όφελος που είναι πολύ μεγαλύτερο από τον κίνδυνο.»
Σύμφωνα με τα δεδομένα «ένας στους χίλους ανθρώπους παθαίνει θρόμβωση στην Ελλάδα. Αν παίρνω αντισυλληπτικά ο κίνδυνος αυξάνει 6 φορές πάνω. Πολλές γυναίκες όμως δέχονται αυτόν τον κίνδυνο. Ο κίνδυνος για τις θρομβώσεις αυξάνει με διάφορους παράγοντες», τόνισε ο κ. Βασιλακόπουλος.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Ευάγγελο Μανωλόπουλο, οι θρομβώσεις είναι πιο αυξημένες σε νεότερα άτομα και σε γυναίκες κυρίως με Astrazeneca και πιο σπάνια με Johnson&Jonson.
Τα 2-3 περιστατικά που έχουν προκύψει αφορούν νεαρά άτομα και δεν υπάρχει κάποια ένδειξη ότι ήταν επιβαρυμένα από κάποια νόσο, σημείωσε, μιλώντας στον Σκάι, ενώ πρόσθεσε πως για τα εμβόλια MRNA δεν υπάρχει κάποια συσχέτιση με θρομβώσεις.
Τι συμβαίνει με την 44χρονη από την Κρήτη
Την ίδια στιγμή, σοκ έχει προκαλέσει η περίπτωση της 44χρονης από την Κρήτη, που νοσηλεύεται διασωληνωμένη στην ΜΕΘ, σε εξαιρετικά κρίσιμη κατάσταση, μετά την επιβάρυνση της υγείας της, λόγω της θρόμβωσης που εμφανίστηκε αμέσως μετά τον εμβολιασμό της με το εμβόλιο της AstraZeneca.
Όπως είπε ο Διοικητής του ΠΑΓΝΗ, Γιώργος Χαλκιαδάκης, «υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις, δεν υπάρχουν αποδείξεις ώστε να μπορούμε να πούμε ότι 100% ευθύνεται το εμβόλιο της AstraZeneca για την θρόμβωση».
Υπενθυμίζεται ότι η 44χρονη γυναίκα εμβολιάστηκε με την πρώτη δόση του εμβολίου της AstraZeneca ωστόσο λίγες μέρες αργότερα άρχισε να αισθάνεται αδιαθεσία. 7 μέρες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου άρχισε να εκδηλώνει τα πρώτα συμπτώματα, μεταφέρθηκε στο Βενιζέλειο νοσοκομείο και έγινε εισαγωγή της στην Αιματολογική του νοσηλευτικού ιδρύματος με τους γιατρούς να παρακολουθούν στενά την πορεία της υγείας της.
Στη συνέχεια ωστόσο επιδεινώθηκε ραγδαία και μεταφέρθηκε στο ΠΑΓΝΗ όπου νοσηλεύεται.
Πότε μπορεί να εμφανιστούν θρομβώσεις – Πώς θα το καταλάβουμε
Το σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από θρομβοπενία (χαμηλά αιμοπετάλια) και σχηματισμό θρόμβων, παρουσιάζεται πέντε έως 28 μέρες μετά τον εμβολιασμό με εμβόλια έναντι του κοροναϊού που είχαν ως φορέα αδενοϊό.
«Δεν έχει κανένα νόημα να κάνει κάποιος εξετάσεις πριν τον εμβολιασμό, ούτε να παίρνει όλος ο κόσμος μετά τον εμβολιασμό του ασπιρίνες και αντιπηκτικά. Ο μηχανισμός μέσω του οποίου παράγεται αυτό το σύνδρομο της θρομβοπενίας, είναι μέρος της φυσιολογικής άμυνας του οργανισμού. Δεν έχει να κάνει με το αν κάποιος είχε πάθει προηγούμενη θρόμβωση. Η περίοδος που κινδυνεύουμε να εμφανίσουμε αυτό το σύνδρομο είναι από την 5η μέχρι την 28η μέρα μετά τον εμβολιασμό. Σημαντικό είναι να κινητοποιηθεί κανείς αν εμφανίσει κάποια συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο, δυσκολία στην ομιλία, μούδιασμα στα χέρια, δυσκολία στο περπάτημα, να πρηστεί το πόδι ή το χέρι, να μην αισθάνεται καλά για περισσότερες από δύο ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Τότε θα πρέπει να πηγαίνει ο πολίτης στο γιατρό και ο γιατρός να κάνει τις σχετικές εξετάσεις. Όσο νωρίτερα καταλάβουμε το σύνδρομο, τόσο πιο εύκολη θα είναι και η θεραπεία του», τονίζει ο καθηγητής Αιματολογίας της ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου της Σορβόννης, Γρηγόρης Γεροτζιάφας.
Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο να υπάρχει κάποιο πρόβλημα με το εμβόλιο της AstraZeneca, ο ίδιος τόνισε ότι «Όταν κάνουμε μια παρέμβαση στον οργανισμό δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχει πιθανότητα να γίνει κάποιο κακό. Αυτό ισχύει γενικά στην ιατρική. Το εμβόλιο είναι μια παρέμβαση στον οργανισμό. Για αυτό πρέπει να μετράμε το όφελος σε σχέση με τον κίνδυνο. Δεν υπάρχει στο εμβόλιο της AstraZeneca κάτι ξεχωριστό, σε σχέση με τα υπόλοιπα εμβόλια».
Πολύ μικρός ο κίνδυνος σε σχέση με τα οφέλη
Οι ειδικοί τονίζουν την ανάγκη εμβολιασμού των πολιτών σημειώνοντας πως ο κίνδυνος θρόμβωσης ακόμη και για νεαρούς ανθρώπους είναι ελάχιστος και πολύ μικρότερος από τον κίνδυνο νοσηλείας με COVID-19 στην ΜΕΘ.
Σύμφωνα δε με τον καθηγητή του LSE, Ηλία Μόσιαλο, τα εμβόλια Pfizer και AstraZeneca είναι πολύ αποτελεσματικά, στις μεταλλάξεις.
Ο ίδιος είπε πως επειδή η ινδική μετάλλαξη τείνει να επικρατήσει στην Ευρώπη είναι και ένας επιπλέον λόγος να σπεύσει ο κόσμος να εμβολιαστεί γιατι δεν έχουμε φτάσει ακόμη στο 70% που είναι ένα καλό ποσοστό για την ανοσία.
Θα χρειαστούμε και τρίτη δόση εμβολίου
Ο κ. Μόσιαλος σημείωσε πως με βάση τις εκτιμήσεις, η διάρκεια του εμβολίου θα διαρκεί ένα χρόνο και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να κάνουμε εμβόλια κοροναϊού για πολλά ακόμη χρόνια.
«Όπως φαίνεται θα πάμε σε τρίτη δόση εμβολίου και αυτό γιατί η κάλυψη που έχουμε, με τα επιστημονικά δεδομένα, είναι από οκτώ έως δώδεκα μήνες. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι για να καλυφθούν, μετά τους δώδεκα μήνες, πρέπει να πάμε και σε επόμενη δόση» δήλωσε από την πλευρά της και η πρόεδρος της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), Ματίνα Παγώνη.