Ο συνομιλητής μας, επιφανής οικονομικός παράγων, αφού περιέγραψε με μέγα ενθουσιασμό τη μεταπανδημική ευκαιρία που προσφέρει το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως και τις δυνατότητες ανασυγκρότησης της οικονομίας που προσφέρουν τα δεκάδες δισ. ευρώ των ευρωπαϊκών πόρων, έθεσε το προσφιλές ερώτημα που έρχεται και επανέρχεται στους οικονομικούς κύκλους:

«Τι ακούτε για εκλογές;». «Δεν ακούμε κάτι» απαντήσαμε σχεδόν αυτόματα, για να συμπληρώσουμε αμέσως μετά ότι «αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ο Πρωθυπουργός, που διαθέτει και το σχετικό προνόμιο, έχει απορρίψει το ενδεχόμενο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες και έχει δηλώσει δημοσίως ότι θα εξαντλήσει την τετραετία».

«Αυτά τα ξέρω και εγώ» ανταπάντησε ο συνομιλητής μας, «αλλά γνωρίζω επίσης ότι πολλοί υπουργοί πιέζουν για εκλογές τον προσεχή Οκτώβριο ή το αργότερο την άνοιξη του 2022, επειδή πιστεύουν ότι εκλογές κάνεις όταν οι προσδοκίες είναι υψηλές και σε χρόνο κατά τον οποίο η αντιπολίτευση είναι αδύναμη. Επιπλέον», έσπευσε να προσθέσει, «εκτιμώ ότι οι εκλογές θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα, θα απαλλάξουν τη χώρα από τον πολιτικό κίνδυνο και θα επιτρέψουν την απρόσκοπτη εφαρμογή του σχεδίου ανασυγκρότησης της οικονομίας».

Προς επίρρωση μάλιστα του σεναρίου των πρόωρων εκλογών, μας μετέφερε έναν διάλογο που φέρεται να είχε ο Πρωθυπουργός με κάποιους υπουργούς, σύμφωνα με τον οποίο ο κ. Μητσοτάκης επέμεινε μεν στην επιλογή του, αλλά δεν ήταν τόσο απορριπτικός όσο στο πρόσφατο παρελθόν. Κατά τον συνομιλητή μας, ο Πρωθυπουργός απάντησε χαρακτηριστικά στους διεκδικούντες τις πρόωρες εκλογές υπουργούς: «Είπα ότι θα εξαντλήσω την τετραετία, αλλά δεν είναι γραμμένο και στην πέτρα». Με άλλα λόγια, πάντα κατά τον συνομιλητή μας, άφησε ένα παράθυρο ανοιχτό… Επειδή ωστόσο παραμένουμε δύσπιστοι και επειδή η δεοντολογία επιβάλλει διασταύρωση, ρωτήσαμε τους επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου αν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο και μας βεβαίωσαν ότι ο Πρωθυπουργός έχει τοποθετηθεί και δεν αλλάζει, αν και έδειξαν να αναγνωρίζουν ως μητσοτακική τη ρήση «…δεν είναι γραμμένο και στην πέτρα». Κατά τα φαινόμενα λοιπόν, παρά την επιμένουσα σεναριολογία, δεν φαίνεται πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, αν και ο αιφνιδιασμός πάντα θα γοητεύει τον έχοντα το προνόμιο.

Ο «εγκλωβισμένος» της Κουμουνδούρου

Το ενδιαφέρον πάντως είναι ότι η εκλογολογία έχει τη βάση της στην κατάσταση που επικρατεί στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οσοι προκρίνουν την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες την παρουσιάζουν ως ευκαιρία νίκης για την κυβερνώσα παράταξη και υπέρβασης της περιπλοκής που μπορεί να προκαλέσει το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής που φρόντισε να επιβάλει ο κ. Αλ. Τσίπρας το 2019, προκειμένου να δυσκολέψει τη μακροημέρευση του κ. Μητσοτάκη στην εξουσία. Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Τσίπρας δεν περνάει τις καλύτερες των ημερών του. Εγκλωβισμένος όπως είναι από τον ευρύ κύκλο των εχθροπαθών που τον περιβάλλουν και παραδομένος στη χαμηλής ποιότητας, σχεδόν κουτσομπολίστικης, προπαγάνδα που ο ίδιος κύκλος παράγει, τίποτε δεν του βγαίνει. Αντιθέτως βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στον στενό κύκλο της υπεραπλουστευμένης, συνθηματολογικής, αρνητικής και εχθροπαθούς αντιπολίτευσης που δεν πείθει και δεν συγκινεί κανέναν άλλο πέρα από τα στρατευμένα τρολ του Twitter. Κάπως έτσι αναπαράγεται ο φαύλος κύκλος των ανεπιτυχών προσπαθειών ανάκαμψης, με αποτέλεσμα να θεριεύει και η αμφισβήτησή του στο εσωτερικό του κόμματος. Οπως μεταφέρουν όσοι γνωρίζουν τις επικρατούσες συνθήκες στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, η ηγετική λάμψη του Αλέξη Τσίπρα απομειώνεται σταθερά από το 2019 και εντεύθεν. «Δεν εμπνέει πια όπως παλιά, δεν κινητοποιεί, ούτε αναγεννά τις προσδοκίες, δεν δημιουργεί ρεύμα επανάκαμψης στην εξουσία» και, το χειρότερο, όσο παραμένει αμφιταλαντευόμενος και εν πολλοίς ακινητοποιημένος «θα τον ακούνε και θα τον προσέχουν ολοένα και λιγότεροι» κρυφολένε δεξιά και αριστερά στελέχη του κόμματος που είχαν πιστέψει τις διακηρύξεις και τις υποσχέσεις του για ανανέωση, διεύρυνση και ανασύνταξη των δυνάμεων της ευρύτερης Αριστεράς. Και βεβαίως δεν του φταίνε τα μέσα ενημέρωσης, τη δαιμονοποίηση των οποίων συνεχίζει να καλλιεργεί, ως απάντηση στις δικές του αδυναμίες. Ο ίδιος κύκλος στελεχών σημειώνει επίσης ότι τον έχει κλονίσει η αποχώρηση του Ιγκλέσιας από τους Podemos. Την αντιμετωπίζει ως κακό προηγούμενο και ως βάση αμφισβητήσεων. Παλαιότερα πίστευε αυτάρεσκα ότι έχει χρόνο στη διάθεσή του και πως ακόμη κι αν χάσει τις επόμενες εκλογές, δεν θα αντιμετωπίσει αμφισβήτηση, παρά θα έχει και τρίτη ευκαιρία διεκδίκησης της εξουσίας. Κάτι που πλέον μάλλον δεν επιβεβαιώνεται. Ο κ. Τσίπρας, αν δεν αντιδράσει γρήγορα και δεν δημιουργήσει ατμόσφαιρα επανάκαμψης, το πιθανότερο είναι να αντιμετωπίσει οργανωμένη εσωκομματική αντίδραση και αμφισβήτηση, η οποία με τη σειρά της δεν είναι απίθανο να ερεθίσει αναλόγως και τον έχοντα το προνόμιο του εκλογικού αιφνιδιασμού.

Στερεότυπα και νέες πραγματικότητες

Γενικώς πάντως η εποχή είναι ιδιαίτερη, τα γεγονότα εξελίσσονται ταχύτατα και οι συνθήκες μεταβάλλονται εν ριπή οφθαλμού. Αυτή την ώρα η πολιτική μοιάζει να δίνει «μάχες» δήθεν ιστορικές, αλλά η πραγματική ζωή άλλα φανερώνει. Πρόσφατα, για παράδειγμα, ξιφουλκούσαν πολλοί εναντίον της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς. «Ξεπουλάει το ΤΧΣ την τράπεζα» ήταν το σύνθημα που «δονούσε» το πανελλήνιο. Η πραγματικότητα όμως άλλα απέδειξε. Μετά την αύξηση του κεφαλαίου, τον περιορισμό των κινδύνων και την ανάδειξη των νέων προοπτικών, η κεφαλαιοποίηση της τράπεζας εκτινάχθηκε στα 2 δισ. ευρώ, τη στιγμή που το προηγούμενο εξάμηνο με το ζόρι ξεπερνούσε τα 300 εκατ. ευρώ. Το ΤΧΣ τότε κατείχε το 61% των μετοχών και η αξία του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου με δυσκολία ξεπερνούσε τα 150 εκατ. ευρώ. Τώρα, μετά την αύξηση, το ΤΧΣ κατέχει το 27% των μετοχών, αλλά η αξία του χαρτοφυλακίου του προσεγγίζει τα 550 εκατ. ευρώ. Δεν το λες και ξεπούλημα… Παρά ταύτα ο δημόσιος πολιτικός λόγος παραμένει κολλημένος σε πλάνες και στερεότυπα που δεν υποστηρίζονται, δεν στέκουν.

Οπως και η θεωρούμενη «μάχη των μαχών» για το εργασιακό αγνοεί τις νέες συνθήκες και δυνατότητες που η πανδημία ανέδειξε. Οσα δηλαδή με δυναμικό και σχεδόν επαναστατικό τρόπο ανέδειξε ο εγκλεισμός. Την άλλη οργάνωση του εμπορίου και των υπηρεσιών και τη δυναμική που προσέδωσε σε πλήθος δραστηριοτήτων ο νέος κύκλος των ηλεκτρονικών πλατφορμών, που πλέον ανθούν παγκοσμίως και δημιουργούν μοναδικές ευκαιρίες ανάπτυξης, μεγέθυνσης και εσόδων βεβαίως. Τελευταία ανθεί στις ΗΠΑ μια τέτοια, ελληνικής έμπνευσης, πλατφόρμα που φέρει το ελληνικότατο όνομα ZOE (Ζωή). Πρόκειται για ένα εταιρικό σχήμα παροχής επιστημονικών υπηρεσιών υγείας που προσφέρει σε ημερήσια βάση εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής, στηριγμένα σε μαζικού χαρακτήρα διεθνείς έρευνες και στις αποκρίσεις των πελατών σε ένα αναλυτικό ερωτηματολόγιο. Η ΖΟΕ, κεντρικό πρόσωπο της οποίας είναι ο Γιώργος Χατζηγεωργίου που είναι εγκατεστημένος στη Βοστώνη, συνδυάζει πρακτικές τεχνητής νοημοσύνης και αντλεί στοιχεία από διεθνή big data προκειμένου να παρουσιάσει στον κάθε ενδιαφερόμενο μια πρόταση διατροφής που υπόσχεται μακροχρόνια υγεία. Για να δείτε το εύρος των δυνατοτήτων του εν λόγω σχήματος, σας μεταφέρουμε ότι πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε ότι έχει συγκεντρώσει 53 εκατ. δολάρια από συνδρομές. Εφτασε δε σε εμάς ζητώντας να μάθει για το εργασιακό νομοσχέδιο προκειμένου να αναζητήσει έλληνες προγραμματιστές και διατροφολόγους και να εξασφαλίσει μακροχρόνια ευέλικτη σχέση τηλεργασίας μαζί τους. Αυτά τα ολίγα, για να δουν ορισμένοι το εύρος των αλλαγών που συντελούνται στην παγκόσμια αγορά εργασίας.

Σενάρια για τον επόμενο πρεσβευτή των ΗΠΑ

Σκέψεις για πολιτική τοποθέτηση προσώπου που δεν θα προέρχεται από τη διπλωματική υπηρεσία στην αμερικανική πρεσβεία των Αθηνών γίνονται στην Ουάσιγκτον. Στο παρασκήνιο κυκλοφορούν διάφορα ονόματα, ενώ δεν αποκλείεται η θέση να δοθεί και σε Ελληνοαμερικανό. Αγνωστος παραμένει και ο επόμενος προορισμός του νυν πρεσβευτή Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος πάντως έχασε τη μάχη για την κομβική θέση (που σφόδρα επιθυμούσε) του βοηθού υπουργού για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, που κατέληξε στην Κάρεν Ντόνφριντ, σήμερα πρόεδρο της γνωστής δεξαμενής σκέψης German Marshall Fund. Πάντως, οι προκάτοχοι του κ. Πάιατ φαίνεται ότι έχουν… πέραση. Ο άλλοτε ένοικος της Παναγή Κυριακού Ντάνιελ Σμιθ, που κατέχει τον υψηλότερο βαθμό στην ιεραρχία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ορίστηκε πρόσφατα επιτετραμμένος στην Ινδία. Οσο για τον «πολύ» Νίκολας Μπερνς, όλα δείχνουν ότι οδεύει προς την πρεσβεία Πεκίνου.

Οι τράπεζες, όπως σας έχουμε ενημερώσει, ζουν περίοδο αναγέννησης. Μεταφέροντας μέσω των τιτλοποιήσεων τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων σε τρίτους και απαλλασσόμενες σε μεγάλο βαθμό από τον βραχνά της επανείσπραξης των χρεών προσβλέπουν στο άνοιγμα των χρηματοδοτήσεων μέσω των δυνατοτήτων που προσφέρει το Ταμείο Ανάκαμψης. Ως γνωστόν, θα έχουν ευθεία εμπλοκή στα χρηματοδοτικά προγράμματα του Ταμείου, θα είναι αυτές που θα αναλαμβάνουν το ρίσκο των επενδυτικών σχεδίων και σύντομα πρόκειται να υπογράψουν συμβόλαια συνεργασίας με το υπουργείο Οικονομικών. Οπως μας εξήγησε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κ. Φωκίων Καραβίας (φωτογραφία), ο αρμόδιος αναπληρωτής Οικονομικών κ. Θ. Σκυλακάκης θέλει να έχει τη μικρότερη δυνατή εμπλοκή στη διανομή των χρηματοδοτικών πόρων και η ευθύνη να περάσει στις τράπεζες, οι οποίες θα αναλαμβάνουν και το ρίσκο της όποιας επένδυσης. Κατά τον κ. Καραβία η ευκαιρία για τον ιδιωτικό τομέα είναι μοναδική. Οι ιδιώτες επιχειρηματίες θα μπορούν να δανείζονται με μέσο επιτόκιο 1,25% για τις επενδύσεις και να ξεπεράσουν το χρηματοδοτικό μειονέκτημα των προηγούμενων δεκαετιών. Μένει να δούμε πόσοι θα ανταποκριθούν στην ευκαιρία…