Η επιτάχυνση των εμβολιασμών, το σταδιακό άνοιγμα των οικονομιών διεθνώς και η εξοικείωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων με τους εναπομείναντες περιορισμούς ευνοούν την ανάκαμψη της οικονομίας από το 3ο τρίμηνο του 2021. Αν και το 2ο τρίμηνο εξελίσσεται λιγότερο ευνοϊκά από το αναμενόμενο, λόγω των δύσκολων επιδημιολογικών συνθηκών, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν ωστόσο αρκετά καύσιμα για να τροφοδοτήσουν την ανάκαμψη, όπως:
α) το άνοιγμα του τουρισμού και η ανθεκτικότητα των εξαγωγών με την παγκόσμια οικονομία να ανακάμπτει,
β) η διοχέτευση της αδρανούς ζήτησης και μέρους του πλεονάσματος αποταμιεύσεων & ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα, κυρίως, σε νέες επενδύσεις και σε δραστηριότητες που παρέμειναν σε αναστολή κατά το μεγαλύτερο τμήμα του 2020,
γ) η ισχυρή ακόμη δημοσιονομική στήριξη και η ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης,
δ) η παράταση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής,
ε) το υγιές τραπεζικό σύστημα, με συρρίκνωση του βάρους των κόκκινων δανείων,
στ) η θετική αποτίμηση από αγορές και αξιολογικούς οίκους των προοπτικών που διαμορφώνουν οι διαρθρωτικές αλλαγές, το Σχέδιο Ανάκαμψης και τα ευνοϊκά χαρακτηριστικά του δημόσιου χρέους, παρά την προσωρινή διόγκωσή του.
Οι ανωτέρω παράγοντες, αργά ή γρήγορα, θα τροφοδοτήσουν την οικονομική δραστηριότητα, και τυχόν υστέρηση στη δυναμική του 2021 – για το οποίο συνεχίζουμε να εκτιμούμε αύξηση του ΑΕΠ υψηλότερη του 4,5% – θα μετακυλιστεί εξ ολοκλήρου στο 2022, οδηγώντας στον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης την τελευταία 15ετία.
Προφανώς, οι παράγοντες αβεβαιότητας δε θα εκλείψουν, συμπεριλαμβανομένων του μέτριου ακόμη ποσοστού συμμετοχής στο εμβολιαστικό πρόγραμμα, της επίδρασης των μεταλλάξεων, αλλά και της ταχύτητας ομαλοποίησης της καταναλωτικής συμπεριφοράς. Επίσης, η μετάβαση από μια περίοδο ισχυρής κρατικής στήριξης στο άνοιγμα της αγοράς μπορεί να επιδεινώσει, προσωρινά, την εικόνα της αγοράς εργασίας, ενώ η ανάγκη για στοχευμένη βοήθεια σε κατηγορίες εργαζομένων και επιχειρήσεων θα παραμείνει.
Ωστόσο, είναι σημαντικό ότι κερδήθηκε χρόνος προσαρμογής και οικονομικού σχεδιασμού, ενώ παράλληλα εξασφαλίστηκαν σημαντικοί αναπτυξιακοί πόροι. Η βασική πρόκληση είναι η σωστή και έγκαιρη αξιοποίησή τους, ώστε να εξασφαλίσουμε ισόρροπη ανάκαμψη, με ισχυρά θεμέλια, «παντός καιρού», διατηρήσιμη για όλη τη δεκαετία.
Ο κ. Νίκος Σ. Μαγγίνας είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας, διευθυντής Οικονομικής Ανάλυσης.
