«Tώρα είναι η ώρα να τα κάνουμε όλα». Σε αυτή τη φράση – καταστάλαγμα της πρόσφατης, τη Μεγάλη Δευτέρα, συνάντησης του πρωθυπουργού κ. Κ. Μητσοτάκη με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Ι. Στουρνάρα – συμπυκνώνεται η πολιτική της κυβέρνησης των επόμενων μηνών.
«Μπορούμε να επιτύχουμε ρωμαλέα ανάκαμψη»
Το έναυσμα για μια δυναμική στροφή στην Οικονομία προσέφεραν τόσο η επιτυχημένη, σε καιρούς ιδιαίτερα αβέβαιους, αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της πολύπαθης Τράπεζας Πειραιώς κατά περίπου 1,4 δισ. ευρώ και η βεβαιότητα πια ότι το Ταμείο Ανάκαμψης λειτουργεί ως ισχυρή και διεθνώς αποδεκτή εγγύηση για την επερχόμενη αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας.
Ο κ. Μητσοτάκης, μετά και την ανασκόπηση και αξιολόγηση των εγχώριων και διεθνών οικονομικών συνθηκών που είχε με τον κ. Στουρνάρα, δηλώνει βέβαιος πια ότι μετά την πανδημία «μπορούμε να επιτύχουμε ρωμαλέα ανάκαμψη», «ικανή να αλλάξει όλη τη δομή της ελληνικής οικονομίας και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ένα ισχυρό δεκαετές αναπτυξιακό άλμα».
Ο Πρωθυπουργός, παρότι δεν κρύβει το βάρος της τρεχούσης πανδημικής περιόδου αναγνωρίζοντας ότι και ο Μάιος θα είναι δύσκολος μήνας, πιστεύει ακράδαντα ότι «η υγειονομική περιπέτεια, κυρίως μέσω των μαζικών εμβολιασμών, οδεύει προς το τέλος της» και επιπλέον εκτιμά ότι «τόσο η κοινωνία όσο και η οικονομία κινούνται πια εκτός COVID-19», δείχνουν ή καλύτερα συμπεριφέρονται σαν να έχουν προσπεράσει την όποια αρνητική επίδραση του πανδημικού φαινομένου και τους κινδύνους που αυτό μεταφέρει.
Η κυβέρνηση, επιμένοντας στην προσπάθεια απόλυτου ελέγχου της υγειονομικής κρίσης, θα επιχειρήσει μια δυναμική μεταρρυθμιστική στροφή προκειμένου να αξιοποιήσει στο έπακρο το πλήθος των ευκαιριών του Ταμείου Ανάκαμψης
Μεταρρυθμιστική στροφή
Βάσει αυτών των εκτιμήσεων η κυβέρνηση, επιμένοντας στην προσπάθεια απόλυτου ελέγχου της υγειονομικής κρίσης, θα επιχειρήσει μια δυναμική μεταρρυθμιστική στροφή προκειμένου να αξιοποιήσει στο έπακρο το πλήθος των ευκαιριών του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και να εκμεταλλευτεί τις άπειρες χρηματοδοτικές δυνατότητες που προσφέρουν τούτο τον καιρό οι διεθνείς αγορές, όπως απέδειξε και η άνετη υπερκάλυψη της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της πιο δύσκολης ελληνικής περίπτωσης.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς κ. Χρ. Μεγάλου δεν κρύβει ότι όλο το προηγούμενο διάστημα είχε επιδοθεί σε έναν αγώνα ενημέρωσης των διεθνών επενδυτών ακριβώς για τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες που προσφέρει στην ελληνική οικονομία το Ταμείο Ανάκαμψης. Και πιστεύει ότι πολλά κρίθηκαν από την αξιοπιστία του πανευρωπαϊκού αυτού εργαλείου, αλλά και του σχεδίου της τράπεζας για ταχεία απομείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Οταν ο κ. Μεγάλου και ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Αλ. Πατέλης εμπνεύστηκαν το σχέδιο κρατικοποίησης και ταχείας επανιδιωτικοποίησης της Τράπεζας Πειραιώς, όλα φάνταζαν επισφαλή και παρακινδυνευμένα. Εκ του αποτελέσματος πια ανεδείχθη η ορθότητα της επιλογής. Αυτή τη στιγμή η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε τα κεφάλαια και τον χρόνο που χρειάζονταν προκειμένου να ξεδιπλώσει, εντός του προσεχούς δωδεκαμήνου, το φιλόδοξο σχέδιο εξυγίανσής της.
Η χρηματοδότηση της αγοράς
Ο συστημικός κίνδυνος υποχώρησε και οι άλλες τράπεζες μπορούν επίσης να αντλήσουν ανετότερα από τις διεθνείς αγορές αντίστοιχους πόρους ώστε να χρηματοδοτήσουν ευχερέστερα τα προβλεπόμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης ιδιωτικά επενδυτικά σχέδια, αλλά και συνολικά την οικονομία. Ηδη ο κ. Φ. Καραβίας της Eurobank έκανε το πρώτο βήμα αντλώντας περίπου 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο μόλις 2% από τη διεθνή αγορά, ενώ ο κ. Β. Ψάλτης της ALPHA BANK ετοιμάζει το δικό του πλάνο για την ενίσχυση της τράπεζας. Σκοπός όλων είναι να εξυγιανθούν τάχιστα και να προικοδοτηθούν με κεφάλαια ικανά, προκειμένου να αρχίσουν και πάλι να παίζουν τον βασικό τους ρόλο, που δεν είναι άλλος από αυτόν της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και των επενδύσεων.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος πιστεύει ότι μετά το επιτυχές εγχείρημα της Πειραιώς και την ακολουθήσασα, μη αναμενόμενη, αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από την S&P, υπάρχει μεγάλη ευκαιρία στο Δημόσιο, στις τράπεζες και στις επιχειρήσεις «να θωρακιστούν, σηκώνοντας σημαντικά κεφάλαια από τις αγορές με απολύτως συμφέροντες όρους, σχεδόν με μηδενικά επιτόκια». Και προσθέτει με έμφαση ότι «έχουμε έναν χρόνο στη διάθεσή μας, μέχρι τον Μάρτιο του 2022, να εκμεταλλευθούμε τις δυνατότητες που προσφέρονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις διεθνείς αγορές, ώστε να χρηματοδοτήσουμε επαρκώς και φθηνά την οικονομία μας». Κατά τον κ. Στουρνάρα «το περιβάλλον είναι κατάλληλο για μεγάλες κινήσεις» και εκτιμά ότι «μπορεί να γίνει ευνοϊκότερο αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για ταχεία ανάκαμψη το 2021 και το 2022». Ακριβώς γι’ αυτό προτρέπει την κυβέρνηση «να ξεδιπλώσει τώρα τις μεταρρυθμίσεις», ώστε να ενισχύσει έτι περαιτέρω τη μεταπανδημική προσπάθεια ανασυγκρότησης και ανασύνταξης της χώρας.
Με το πόδι στο… γκάζι
Ο Πρωθυπουργός από την πλευρά του εκθειάζει το κατατεθέν τη Μεγάλη Τρίτη στις Βρυξέλλες ελληνικό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης, θεωρεί τις προτάσεις του ρεαλιστικές και κοστολογημένες και πιστεύει ακράδαντα ότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για το διεκδικούμενο αναπτυξιακό άλμα. Γι’ αυτό και αποδίδει τα εύσημα στον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Θ. Σκυλακάκη και φαίνεται να έχει απορροφήσει πλήρως την ιδέα επιτάχυνσης των πάντων, ιδιαιτέρως των μεταρρυθμίσεων που υποστηρίζουν και ενισχύουν τις προβλέψεις του.
Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί τη συγκυρία ιδιαιτέρως ευνοϊκή καθώς το υψηλό δημόσιο χρέος δεν συνιστά απειλή και δεν προβλέπεται να επιστρέψουμε σε πολιτικές λιτότητας. Ακόμη υποστηρίζει ότι οι πολιτικοί κίνδυνοι έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί, η αντιπολίτευση έχει προβλήματα κατανόησης των συνθηκών και εξ αυτού του λόγου η επιρροή της, όπως φαίνεται στις έρευνες της κοινής γνώμης, παραμένει περιορισμένη και μη ικανή να προκαλέσει μείζονα θέματα ή να διαμορφώσει σημαντικές ζώνες αμφισβήτησης. Ο ίδιος επιπροσθέτως δηλώνει αφοσιωμένος στο έργο της μεταπανδημικής ανασυγκρότησης και δεν πρόκειται να μπει στον πειρασμό των πρόωρων εκλογών, παρά θα αξιοποιήσει τον χρόνο που έχει στη διάθεσή του για την ανασύνταξη της χώρας.
Στη Βουλή κρίσιμα νομοσχέδια
Ετσι, δεν κρύβει ότι το επόμενο διάστημα, μετά τις διακοπές του Πάσχα, θα έλθουν προς διαβούλευση και ψήφιση στη Βουλή κρίσιμα νομοσχέδια, όπως το εργασιακό και εκείνο που εισάγει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στις επικουρικές συντάξεις. Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ανεδαφική την κριτική του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τις αλλαγές στο εργασιακό, θεωρεί την αγορά εργασίας αρρύθμιστη και αποδιοργανωμένη εν τοις πράγμασι στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης και σημειώνει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι σύγχρονες προκλήσεις, όπως αυτή της τηλεργασίας και της αποσύνδεσης των εργαζομένων στο σπίτι από τον υπολογιστή. Ακόμη εκτιμά ότι το κεφαλαιοποιητικό σύστημα που θα προσφερθεί ως επιλογή στους νέους εργαζομένους θα οδηγήσει αμέσως σε συσσώρευση αποταμιευτικών κεφαλαίων τα οποία θα επενδυθούν, με αρχές και κανόνες, στην ελληνική οικονομία και θα προσθέσουν δυνατότητες στην προσπάθεια κάλυψης του επενδυτικού κενού.
Το εργαλείο που δεν είχαμε…
Γίνεται φανερό από τα παραπάνω ότι ο Πρωθυπουργός επιχειρεί να αξιοποιήσει συνδυαστικά τις μεταπανδημικές συνθήκες με σκοπό να μεγιστοποιήσει το αποτέλεσμα. Υποστηρίζει δεόντως το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς το αντιμετωπίζει ως το εργαλείο που δεν είχαμε και το αποκτήσαμε εξαιτίας της πανδημίας, θέλει να το καταστήσει ελκυστικότερο με τις μεταρρυθμίσεις και μαζί επιταχύνει την εξυγίανση των τραπεζών προκειμένου να ανακτήσουν τον ρόλο τους, να αναλάβουν ξανά ρίσκο και να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν επαρκώς την ανάπτυξη, ιδιαιτέρως να επανασυνδεθούν με τις χιλιάδες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που όλα τα προηγούμενα χρόνια επιβίωσαν με ίδιους πόρους και δυνάμεις, καθότι ήταν αποκλεισμένες από το σχεδόν χρεοκοπημένο τραπεζικό σύστημα. Αυτή είναι η αλληλουχία των επιλογών και αυτό το μεταπανδημικό σχήμα της κυβερνητικής πολιτικής. Μένει να αποδειχθεί αν θα υπηρετηθεί με τη δέουσα συνέπεια και αν θα φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.