*Γράφει ο Δημήτρης Σταμούλης

Στην εποχή της πανδημίας και της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει σε όλες τις χώρες του κόσμου, πλέον το πιο βασικό «όπλο» καθίστανται το εμβόλιο και ο μαζικός εμβολιασμός των πληθυσμών. Όλες οι χώρες χρειάζονται εμβόλια. Ωστόσο δεν μπορούν όλες να τα παράγουν.

Η παραγωγή εμβολίων είναι μια εξαιρετικά εξειδικευμένη διαδικασία, υπάρχουν οι πατέντες που έτσι κι αλλιώς περιορίζουν τα εργοστάσια και τις φαρμακοβιομηχανίες που μπορούν να τα βάλουν στη γραμμή παραγωγής τους, η οποία συγκεντρώνεται σε λίγες χώρες, καθιστώντας το εμπόριο ζωτικό μέσο για την ευρεία εμβολιασμό.

Υψηλός βαθμός αλληλεξάρτησης των κρατών

Η διασφάλιση της πρόσβασης στον ιατρικό εξοπλισμό και τα σχετικά προϊόντα που απαιτούνται για την καταπολέμηση της COVID-19 ήταν μια άμεση πρόκληση κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Σχετική ανάλυση του ΟΟΣΑ αποκάλυψε ότι καμία χώρα δεν μπόρεσε να παράγει αποτελεσματικά όλα τα απαραίτητα προϊόντα για την καταπολέμηση του ιού, επισημαίνοντας τον υψηλό βαθμό αλληλεξάρτησης μεταξύ των χωρών μεταξύ του εμπορίου.

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος, πολλά υποσχόμενες ανακοινώσεις από τις Pfizer-BioNTech, Moderna και Astra-Zeneca / Oxford σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων που ανάπτυξαν και τις επακόλουθες δημοσιεύσεις αποτελεσμάτων κλινικών δοκιμών και αδειών κυκλοφορίας για αυτά τα προϊόντα σε πολλές χώρες του ΟΟΣΑ, «φώτισαν» την άκρη του τούνελ της εξόδου από αυτή την πρωτοφανέρωτη κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Και εδώ, το εμπόριο ήδη διαδραματίζει βασικό ρόλο στη δυνατότητα μαζικής παραγωγής και διανομής εμβολίων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ποιες χώρες πρωταγωνιστούν

Ποιοι είναι όμως οι πρωταγωνιστές σε αυτό τον «πόλεμο» των εμβολίων; Ποιες χώρες κατασκευάζουν και διακινούν συστατικά και προϊόντα άκρως απαραίτητα για την Παρασκευή των εμβολίων αλλά και για την πραγματοποίηση των εμβολιασμών;

Ενεργά συστατικά για εμβόλια

Στα βοηθητικά συστατικά (π.χ. άλατα αλουμινίου) στην κορυφή των εξαγωγών βρίσκονται το Μεξικό με 11,4% μερίδιο, η Κίνα 11,1% και η Τουρκία 9,1%.

Στους σταθεροποιητές (π.χ. σορβιτόλη), τη μερίδα του λέοντος των εξαγωγών κατέχει η βρίκεται η Γαλλία με 36,4% και ακολουθούν Κίνα με 13,3% και Γερμανία με 12,%.

Στα συντηρητικά (π.χ. thimerosal), η Γερμανία κατέχει το 17,2% των εξαγωγών, η Αργεντινή το 13% και η Ινδία το 12%.

Στα αντιβιοτικά (π.χ. νεομυκίνη) η Κίνα κατέχει το 23,1% των εξαγωγών, η Ελβετία το 17% και η Ιταλία το 9,4%.

Σύριγγες και βελόνες

Στις σύριγγες πρώτη σε εξαγωγές είναι οι ΗΠΑ με 14,5%, η Κίνα με 11,2% και η Γερμανία με 9,6%, ενώ στις βελόνες, οι ΗΠΑ κατέχουν το 21,4% των εξαγωγών και έπονται Ιρλανδία με 13,5% και Μεξικό με 11,3%.

Πώματα και φιαλίδια

Στα πώματα για φιαλίδια η Γερμανία κατέχει το 17% των παγκόσμιων εξαγωγών, η Κίνα το 11,1% και Πολωνία το 6,7%, ενώ στα φιαλίδια η Κίνα έχει το 17% των παγκόσμιων εξαγωγών, η Γερμανία το 13% και η Ιταλία το 8,7%.

Καταψύκτες και συσκευασίες αποθήκευσης και μεταφοράς

Όσον αφορά τον κρίσιμο τομέα της συντήρησης των εμβολίων, τα συστήματα ψύξης, στους καταψύκτες μακράν πρώτη σε εξαγωγές είναι η Κίνα με 67% και έπονται Ιταλία με 3,5% και η Ρουμανία με 3,5%.

Στιες συσκευασίες αποθήκευσης και συντήρησης η Κίνα έχει το 14,5 των εξαγωγών, η Γερμανία το 12,6% και η Γαλλία το 6,9%.

Στα κουτιά μεταφοράς εμβολίων οι ΗΠΑ έχουν το 17,7% των εξαγωγών, και έπονται Γερμανία με 14,2% και Μεξικό με 11,9%, ενώ στον ξηρό πάγο η Ολλανδία προηγείται με 15,4% και ακολουθούν Ισραήλ με 12% και ΗΠΑ με 8,8%.

Τα  τρία κορυφαία εξαγωγικά κράτη

Με βάση τα στοιχεία του ΟΟΣΑ οι τρεις κορυφαίοι εξαγωγείς προϊόντων και συστατικών που αφορούν στα εμβόλια από την Παρασκευή έως την διανομή τους σε όλο τον κόσμο είναι:

Η Κίνα που κατέχει το 67% των εξαγωγών καταψυκτών, το 23% των αντιβιοτικών, το 17% φιαλιδίων και το 15% των σταθεροποιητών. Η Γερμανία κατέχει το 17% των εξαγωγών σε συντηρητικά και πώματα φιαλιδίων, και το 14% σε κουτιά μεταφοράς εμβολίων. Ενώ οι ΗΠΑ προηγούνται στις βελόνες με 21%, στα κουτιά μεταφορά εμβολίων με 18% και στις σύριγγες με 15%.