Ενα σύννεφο αμηχανίας μάς αγκαλιάζει. Αν κανείς θελήσει να αποτυπώσει τα χαρακτηριστικά και το πνεύμα των ημερών, λίγο πριν από το Πάσχα, θα συναντηθεί μαζί της. Τόσο που παρασύρει ακόμη και την περιγραφή της.
Η αμηχανία είναι μια εγκατεστημένη επιφύλαξη, μια αδυναμία διευκρίνισης, μια διαρκής αναστολή μπροστά στην ανάγκη της σταθερής απόφασης περί του πρακτέου. Η επιφύλαξη αυτή έχει διάρκεια, διαπερνά ως αντίληψη όλη την κοινωνία και ορίζει τη στασιμότητα της εποχής. Δεν αναφέρομαι στην πανδημία και στη δυσκολία που τη συνοδεύει. Αλλά στη γενικευμένη και κρατούσα ατμόσφαιρα απορίας, που σαν ομίχλη «μπαίνει από παντού» στο κοινωνικό μας σπίτι.
Μετά τις εκλογές, μια δυναμική έκανε την εμφάνισή της. Μαζί και μια προσδοκία αλλαγών και κίνησης, ώστε να κερδηθεί ο χαμένος χρόνος. Τα ελληνοτουρκικά και η υγειονομική κρίση ήρθαν να ανακόψουν τη φορά των πραγμάτων. Συμβαίνει συχνά στην ιστορία. Και η στασιμότητα που μηχανικά προκαλείται γεννά για την κοινωνία και τους πολιτικούς αντιπροσώπους το αίτημα να βρουν δρόμους, να απελευθερωθούν δηλαδή από την αμηχανία, την αδυναμία διεξόδου, που προκύπτει μέσα στο σύνολο των εξαιρετικών αυτών περιστάσεων.
Σε μια τέτοια κατάσταση βρισκόμαστε σήμερα. Το αόρατο δίχτυ της αμηχανίας μάς εμποδίζει να κινηθούμε. Στεκόμαστε επιφυλακτικοί, απορημένοι, αναποφάσιστοι, αναβλητικοί.
Με το βάρος της αντιμετώπισης της πανδημίας, η Κυβέρνηση πρώτα. Αμήχανη για την περαιτέρω πορεία. Την επόμενη, εννοώ, αυτή που έρχεται μετά την πανδημία. Με την ανάγκη της παραγωγικής στροφής και ανασυγκρότησης να μην μπορεί να καθυστερήσει και την απαίτηση θεσμικών μεταρρυθμίσεων στις λειτουργίες του κράτους κυρίως, να μην έχει δικαιολογία αναβολής.
Αν η Κυβέρνηση δικαιούται να επικαλεσθεί τη σφοδρότητα της υγειονομικής κρίσης, η Αντιπολίτευση δεν θα βρει επιχείρημα για την απραξία της. Σαν να βρίσκεται παράλυτη σε σταυροδρόμι. Η αμηχανία της μπροστά στις συνθήκες της εποχής έχει εξελιχθεί σε πολιτική αδυναμία, συνδέεται αρνητικά με το πολιτικό σύστημα, γίνεται παράγοντας ακινησίας και συντελεστής καθυστέρησης, αφού η Κυβέρνηση, εκτός σοβαρής και θεμελιωμένης κριτικής, αισθάνεται ασφαλής ακόμη και μέσα στον κόσμο των λαθών της.
Αμήχανος στέκει σε αυτό το περιβάλλον αμφιβολίας και ο γνωστός λαϊκισμός. Αυτός της διακομματικής υπόστασης. Ψάχνει κάπου να σταθεί. Θέμα να ριζώσει. Αλλά σε μια κατάσταση που μοιάζει σαν διαλυμένη στο νερό, αδυνατεί να δει και ακόμη περισσότερο να διακρίνει. Τον καταπίνει το «κρίσιμο χάσμα».
Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ήδη τον «οδικό χάρτη» για μετά το Πάσχα. Η ευθύνη των ημερών είναι η αποτίναξη της αμηχανίας. Μια ορμή αλλαγών μόνο μπορεί. Μένει να σπάσουμε όλοι το φράγμα της.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
