Επειδή τις τελευταίες ημέρες ακούω πολλά για μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα έλεγα σε όσους ενδιαφέρονται να κυκλώσουν μια ημερομηνία στα ημερολόγιά τους. Την 14η Ιουνίου. Εκείνη την ημέρα θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ και δεν αποκλείω καθόλου οι ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας να βρεθούν εκεί. Αλλωστε, οι Σύνοδοι Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας προσφέρονται για ελληνοτουρκικές συναντήσεις κορυφής ύστερα από περιόδους κρίσεων μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας. Αρκεί να θυμηθείτε τις συναντήσεις Καραμανλή – Ντεμιρέλ στις Βρυξέλλες το 1975 και Σημίτη – Ντεμιρέλ στη Μαδρίτη το 1997.
Οπως πληροφορούμαι, η εκτίμηση στην Αθήνα είναι ότι το διάστημα μέχρι τον προσεχή Ιούνιο θα έχει μια σειρά κρίσιμων ημερομηνιών, όπως η άτυπη πενταμερής διάσκεψη για το Κυπριακό την προσεχή εβδομάδα (όπου οι Νίκος Δένδιας και Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναμένεται να τα ξαναπούν μετά το πρόσφατο δημόσιο μπρα ντε φερ τους), ένας νέος γύρος Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (πιθανώς μέσω τηλεδιάσκεψης) εντός του Μαΐου και ίσως ακόμη ένας γύρος διερευνητικών επαφών και μια επίσκεψη του τούρκου υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα. Ολα αυτά διασφαλίζουν μια σχετική ηρεμία.
Από την τελευταία συνάντηση των κ.κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν πάντως, τον Δεκέμβριο του 2019 (και πάλι στο περιθώριο μιας συνάντησης των ηγετών στο ΝΑΤΟ, τότε στο Λονδίνο), έχουν μεσολαβήσει δύο γεγονότα που έχουν επιβαρύνει σφόδρα την ατμόσφαιρα: η εργαλειοποίηση των μεταναστών στον Εβρο τον Μάρτιο 2020 και η «κρίση του «Oruc Reis»» τον Αύγουστο του 2020 (που επαναλήφθηκε τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο). Τίποτα δεν είναι πλέον ίδιο, με την εμπιστοσύνη της ελληνικής πλευράς έναντι του τούρκου προέδρου να έχει βαθιά διαρραγεί. Αφήστε δε που θα έπεται η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Ιουνίου, πάλι στις Βρυξέλλες, όπου οι ευρωτουρκικές σχέσεις θα ξανασυζητηθούν. Τις ίδιες ημέρες λήγει και η τελευταία NAVTEX του «Oruc Reis» για έρευνες εντός τουρκικών υδάτων. Ουδείς όμως εχέφρων στην Αθήνα στοιχηματίζει υπέρ ενός ήσυχου θέρους…
Ο Αλέξης Πατέλης για τον κόσμο που «γυρίζει»
Ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Αλέξης Πατέλης είναι αναμφίβολα μια ξεχωριστή περίπτωση. Δεν είναι πολιτικός, αλλά ωστόσο είναι οξυδερκής, διακρίνεται για την κατανόηση του διεθνούς και εγχώριου οικονομικού περιβάλλοντος και η ματιά του στα πράγματα εκπλήσσει για τη διαύγεια και το βάθος της παρατήρησης. Επιπλέον, παράτησε μια επιτυχημένη διεθνή επαγγελματική καριέρα για να υπηρετήσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τώρα διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής. Ο ίδιος, παρότι φιλελεύθερος, δεν είναι δογματικός, αναγνωρίζει τις αλλαγές που έφερε η πανδημία, μιλάει με θερμά λόγια για τον ρόλο που ανέκτησε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όπως και για τη σχεδόν ολοκληρωτική επανάκαμψη του κράτους μέσω της διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης, και βεβαίως δεν κρύβει ότι η πανδημία κατέρριψε όλα τα δόγματα της οικονομικής πολιτικής που είχαν επικρατήσει παγκοσμίως στις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Εμπεδώθηκε, όπως χαρακτηριστικά λέει, ότι το κράτος πρέπει να ξοδεύει σε περιόδους ύφεσης και μαζί έγινε καθαρό ότι το κράτος επιβάλλεται να ενισχύει οικονομικά κλάδους και επιχειρήσεις που δοκιμάζονται πραγματικά. Αλλωστε μην ξεχνάμε, επισημαίνει, ότι μέχρι πρότινος τέτοιου τύπου βοήθειες προσέκρουαν στην Ευρώπη, αντιμετωπίζονταν ως κρατικές ενισχύσεις που έθιγαν τις αρχές του ανταγωνισμού. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «βρισκόμαστε μπροστά σε μια τρέλα», όπως λέει, που δεν ξέρουμε πώς και πού ακριβώς θα ισορροπήσει. Προβλέπει δε ότι θα πάρει καιρό, αν και επιμένει ότι η Ελλάδα έχει διαμορφώσει ευκαιρία και πλεονέκτημα μέσω του Ταμείου Ανάκαψης και των προβλέψεων για ενίσχυση της πράσινης οικονομίας και του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Επίσης, ο κ. Πατέλης αναμένει το επόμενο διάστημα την ενεργοποίηση στη χώρα μας των μεγάλων πολυεθνικών της Αmazon και της Microsoft. Ηδη το σχήμα του Μπέζος κινείται αθόρυβα και αγοράζει ελεύθερα οικόπεδα προκειμένου να εγκατασταθεί, ενώ για τον τεχνολογικό κολοσσό του Μπιλ Γκέιτς υπολογίζει ότι θα επενδύσει πολύ περισσότερα από όσα επισήμως ανακοινώθηκαν.
Ανάμεσα στα πολλά που τον απασχολούν είναι και η συμμετοχή των εμπορικών τραπεζών στη διαχείριση των επενδυτικών δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης προς τον ιδιωτικό τομέα. Αναγνωρίζει ότι οι τράπεζες χρειάζονται μελετητές και νέα στελέχη ικανά να αξιολογήσουν με επάρκεια τα νέα επενδυτικά σχέδια και αντιλαμβάνεται βεβαίως το αίτημα των τραπεζών για καλύτερες αμοιβές και απελευθέρωσή τους από τα δεσμά του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ξέρει πως για να επαναπατριστούν έμπειρα και εκπαιδευμένα στελέχη πρέπει να τους προσφερθούν τα κατάλληλα κίνητρα. Οπότε μην εκπλαγείτε αν δείτε αναβίωση των stock options, των μπόνους δηλαδή, με τη χορήγηση δικαιωμάτων προαίρεσης επί τραπεζικών μετοχών.
Απογοήτευση στην Κουμουνδούρου
Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που υπερ-απασχολήθηκαν με την κατάρτιση της πρότασης για την αντιμετώπιση του αυξημένου, κατά την πανδημία, ιδιωτικού χρέους μαθαίνουμε ότι απογοητεύτηκαν από την περιορισμένη επικοινωνιακή της επίδοση. Και αυτό γιατί από την επομένη στιγμή της παρουσίασής της άπαντες, αντί να εντρυφήσουν στο περιεχόμενό της, έψαχναν να βρουν γιατί δεν ήταν παρών ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και τι σημαίνει η απουσία του. «Τζάμπα ο κόπος και η δουλειά» έλεγαν χαρακτηριστικά και επέμεναν πως «όσο ο Τσίπρας δεν ξεκαθαρίζει την εσωκομματική διαφορά, οι όποιες προσπάθειες θα χάνονται στον Καιάδα της εσωκομματικής διαπάλης. Πρέπει το ταχύτερο να πάει σε συνέδριο, το αργότερο στις αρχές φθινοπώρου». Και επέμεναν πως «αν δεν το επιχειρήσει το ξεκαθάρισμα ούτε τότε, θα έχει χάσει το τρένο οριστικά…».