Με την προοπτική και την ελπίδα ότι η επιστροφή στην κανονικότητα θα ξεκινήσει από το προσεχές καλοκαίρι, το θέατρο βρίσκεται σε αναβρασμό: σχέδια, παραστάσεις, φεστιβάλ, περιοδείες. Καλλιτέχνες και παραγωγοί ανάβουν τις μηχανές τους και περιμένουν το σήμα για την πολυπόθητη εκκίνηση, αν και ήδη ξέρουν ότι σε αυτή τη διαδρομή τα πράγματα θα πηγαίνουν από το γκάζι στο φρένο…
Θεατρικά πλάνα που έμειναν σε εκκρεμότητα από πέρυσι και καινούργια, που γεννήθηκαν στον καιρό της πανδημίας. Ενας ολόκληρος κόσμος μοιάζει σαν έτοιμος από καιρό. Υστερα από έναν χρόνο που ουσιαστικά ο χώρος έμεινε κλειστός, όλοι βρίσκονται σε ετοιμότητα. Και ενώ αναμένεται πληθώρα παραγωγών και παραστάσεων εντός και εκτός Αθηνών, με τους θιάσους να έχουν ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία και τις πρόβες, ένα «αλλά» και ένας φόβος πλανάται στην ατμόσφαιρα. Και αυτό γιατί τα πρωτόκολλα με τα οποία θα λειτουργήσει το θέατρο παραμένουν άγνωστα προς το παρόν: δεδομένες είναι οι μάσκες και τα τεστ για τον κορωνοϊό αλλά η πληροφόρηση από την Επιτροπή Λοιμωξιολόγων και το υπουργείο Πολιτισμού για τα ποσοστά χωρητικότητας αργεί ακόμη.
Η αισιοδοξία εναλλάσσεται με την αγωνία και δεν λείπουν ούτε οι πιο ψύχραιμες φωνές ούτε οι πιο συγκρατημένες, που έχουν ήδη αποφασίσει να μη συμμετάσχουν στο καλοκαιρινό θεατρικό σκηνικό – εδώ κάποιοι προβληματίζονται ακόμα και για τον χειμώνα. Με το δεδομένο ότι η θερινή περίοδος είναι πιο μικρή χρονικά (από τη χειμερινή) και ότι η επένδυση στο θέατρο παραμένει ριψοκίνδυνη υπόθεση, ένα κομμάτι του θεατρικού κόσμου απέχει θεωρώντας ότι «όλα είναι ακόμη στον αέρα»… Κι αν για τον τουρισμό και την εστίαση υπάρχει, έστω, πλάνο, στον χώρο του πολιτισμού δεν υπάρχει κανένα. Το αίτημα των ανθρώπων του θεάτρου για προτεραιότητα στον εμβολιασμό δεν βρήκε ανταπόκριση. Ενώ ατύπως ακούγονται και συζητιούνται μέτρα και σταθμά, για μια πληρότητα ύψους 40% στην Επίδαυρο. Αλλά και πάλι….
Τι θα δούμε στην Επίδαυρο
Πιο πλούσιο, με δέκα, συνολικά, παραστάσεις, αναμένεται να ανακοινωθεί το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου. Με τις ημερομηνίες να έχουν οριστεί, ξεκινώντας από τα μέσα Ιουνίου, αλλά και με την αγωνία της επιβεβαίωσης, σχετικά με τις εξελίξεις της πανδημίας, να παραμένει, οι θίασοι ετοιμάζονται. Τα τριήμερα Παρασκευής – Σαββάτου – Κυριακής (αντικαθιστώντας λόγω περιορισμένης χωρητικότητας το διήμερο) έχουν ήδη κλείσει με ελληνικές αλλά και ξένες, όπως όλα δείχνουν, παραγωγές. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει όσα δεν πραγματοποιήθηκαν την περασμένη σεζόν και είχαν αναγγελθεί, καθώς και νέες προτάσεις.
Κατερίνα Ευαγγελάτου
Το Εθνικό Θέατρο, ως είθισται, κατεβαίνει με δύο παραγωγές αρχαίου δράματος και έχει ήδη ξεκινήσει να προετοιμάζεται για το Φεστιβάλ Επιδαύρου: «Ιππής» του Αριστοφάνη από τον Κωνσταντίνο Ρήγο με τους Κώστα Κόκλα, Κωνσταντίνο Αβαρικιώτη, Πάνο Μουζουράκη, Στέλιο Ιακωβίδη, Στεφανία Γουλιώτη και «Φοίνισσες» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου με τους Χρήστο Χατζηπαναγιώτη, Αργύρη Ξάφη, Μαρία Κατσιαδάκη, Λουκία Μιχαλοπούλου, Θάνο Τοκάκη, Αλέξανδρο Μυλωνά. Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος προτείνει την «Ελένη» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου με την Εμιλυ Κολιανδρή στον επώνυμο ρόλο και τον Θέμη Πάνου, Μενέλαο.
Γιάννης Μπέζος, Μιχαήλ Μαρμαρινός
Και συνεχίζουμε: «Ορέστης» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα με τον Αρη Σερβετάλη, τη Μαίρη Μηνά, τον Πάνο Βλάχο κ.ά. «Βάτραχοι» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη με την Εύη Σαουλίδου και τη Μαρία Κεχαγιόγλου. «Βάκχες» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη με τους Oδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, Ακη Σακελλαρίου, Κωνσταντίνα Τακάλου, Ιωάννα Παππά, Δημήτρη Πετρόπουλο (μια συμπαραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων με το Ελληνικό Φεστιβάλ και την ΑΜΚΕ Αrs aeterna). «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Αρη Μπινιάρη με τον Γιάννη Στάνκογλου και τους Αλέκο Συσσωβίτη, Ιωάννη Παπαζήση, Ηρώ Μπέζου. «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη με τη Λένα Παπαληγούρα και τους Μιχάλη Σαράντη, Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, Νίκο Ψαρρά, Προμηθέα Αλειφερόπουλο, Κίττυ Παϊτατζόγλου και Χάρις Αλεξίου. «Ιχνευτές» του Σοφοκλή από τον Μιχαήλ Μαρμαρινό με την Αμαλία Μουτούση, τον Χάρη Φραγκούλη κ.ά.
Βασίλης Παπαβασιλείου, Λευτέρης Γιοβανίδης
Το Φεστιβάλ θα ξεκινήσει
Στις προθέσεις του Φεστιβάλ Αθηνών είναι να λειτουργήσει εφέτος η Πειραιώς 260, φιλοξενώντας παραστάσεις σε δύο κυρίως αίθουσες με το 90% των παραγωγών που είχαν προγραμματιστεί για πέρυσι. Οσες δεν συμμετέχουν, ακυρώθηκαν από τους ίδιους τους δημιουργούς τους.
Οσο για το πρόγραμμα της Μικρής Επιδαύρου, δεν θα ακολουθήσει τον περσινό αυστηρά μουσικό της χαρακτήρα, αλλά θα περιλάβει παραγωγές από όλο το φάσμα των τεχνών.
Το Δημοτικό του Πειραιά στο Βεάκειο
Με την παράσταση «1821: Η επιθεώρηση» το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά θα εγκαινιάσει τη θερινή του σκηνή στο Βεάκειο. Η παραγωγή των Φοίβου Δεληβορριά και Δημήτρη Καραντζά που επρόκειτο να ανέβει μέσα στην τρέχουσα σεζόν μεταφέρθηκε για το καλοκαίρι. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 η παράσταση εξετάζει εκ νέου τη σχέση μας με τις έννοιες του Ελληνισμού και της ελληνικότητας θέτοντας επί σκηνής μια σειρά ερωτημάτων. Τα κείμενα υπογράφουν οι Γιάννης Αστερής, Λένα Κιτσοπούλου, Γλυκερία Μπασδέκη, Κώστας Κωστάκος, Κώστας Μανιάτης, Θεοδώρα Καπράλου, Κέλλυ Παπαδοπούλου και Φοίβος Δεληβοριάς και παίζουν οι Γιώργος Γάλλος, Νίκος Καραθάνος, Ελένη Κοκκίδου, Γιάννης Νιάρρος, Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Μιχάλης Οικονόμου, Γιάννης Κουκουράκης καθώς και η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. Σε ρόλους guests, οι Λυδία Φωτοπούλου, Μαρία Καβογιάννη, Μάρθα Φριντζήλα, Χρήστος Λούλης.
Χρήστος Χατζηπαναγιώτης
Τη δεύτερη παραγωγή του ΔΘΠ για το καλοκαίρι, με την οποία και θα περιοδεύσει, αποτελεί η θεατρική διασκευή του διηγήματος «Λουκής Λάρας» (1883) του Δημητρίου Βικέλα. Σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού του διευθυντή, Λευτέρη Γιοβανίδη, η παράσταση κινείται μέσα στο πνεύμα του εορτασμού για το ’21. Η προσωπική εξομολόγηση του ίδιου του ήρωα – που σύμφωνα με τον συγγραφέα πρόκειται για πραγματικό πρόσωπο – αποκαλύπτει στον σύγχρονο θεατή τις λιγότερο ένδοξες και λαμπερές πτυχές της περιόδου του 1821 συστήνοντάς του τους αντιήρωες. Τον Λουκή Λάρα ερμηνεύει ο Μανώλης Μαυρομματάκης.
Παράλληλα το Δημοτικό του Πειραιά σχεδιάζει ποικίλες πολιτιστικές δράσεις για τους θερινούς μήνες.
Με δύναμη από τη Θεσσαλονίκη
Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, εκτός από τη μεγάλη του παραγωγή για την Επίδαυρο, έχει μια «πολυβολική προοπτική», όπως επισημαίνει ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Νίκος Κολοβός. Ανεβάζει «Το μακρύ ταξίδι της μέρας μέσα στη νύχτα» του Ευγένιου Ο’ Νιλ με τον Τάκη Χρυσικάκο και τη Βέρα Κρούσκα, σε σκηνοθεσία Θανάση Σαράντου, και επαναφέρει, ανανεωμένους, τους περσινούς «Ορνιθες» του Αριστοφάνη που σκηνοθέτησε ο Γιάννης Ρήγας.
Ωστόσο, όπως τονίζει ο Νίκος Κολοβός, «είναι αδύνατον να γίνει προγραμματισμός με ακρίβεια – διαρκώς δίνουμε μια μάχη μέσα στην τρέχουσα συγκυρία. Μέλημά μας είναι να ορίσουμε ορίζοντα αισιοδοξίας και να προχωρήσουμε στα πράγματα που είμαστε πανέτοιμοι. Γιατί αν κάτι που έχει λείψει λάμψει κιόλας, τότε θα έχουμε ανταπόκριση».
Πρωταγωνιστές και προβληματισμοί
«Ολο το θέμα είναι με τι διάθεση θα έρθει ο κόσμος στις παραστάσεις μας» λέει ο Γιάννης Μπέζος, που θα περιοδεύσει με τον «Οθέλλο» του Σαίξπηρ, σε συνεργασία με τον Αιμίλιο Χειλάκη ο οποίος και θα συνσκηνοθετήσει την παράσταση με τον Μανώλη Δούνια – στον θίασο η Μυρτώ Αλικάκη και η Μάιρα Γραβάνη. Ο δημοφιλής ηθοποιός θεωρεί ότι ο κόσμος έχει ανάγκη από ψυχαγωγία: «Πιστεύω ότι ο κόσμος περιμένει να τον παρηγορήσουμε τόσο εμείς στο θέατρο όσο και οι μουσικοί με τις συναυλίες. Εχει ανάγκη να βγει από το σπίτι. Αν και ο φόβος είναι πια μέσα στο παιχνίδι, ελπίζω ότι η διάθεση θα είναι μεγάλη, φυσικά με μάσκες, με όλα τα μέτρα. Εμείς θα ξεκινήσουμε στα τέλη Ιουνίου με αρχές Ιουλίου, οπότε πιστεύω ότι τα πράγματα θα έχουν κάπως αμβλυνθεί, κυρίως λόγω των εμβολιασμών».
Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21 ο Λάκης Λαζόπουλος σχεδιάζει μια παράσταση για τον «Καραϊσκάκη» σε δικό του κείμενο, με τον ίδιο και την Ελένη Ουζουνίδου την οποία θα σκηνοθετήσει ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Στο ίδιο σκεπτικό ο Γρηγόρης Βαλτινός θα περιοδεύσει με ορισμένες εκδηλώσεις με αφηγήσεις και συναυλίες για το ’21, ενώ θα δώσει και παραστάσεις με το αφιέρωμα στον Κωστή Παλαμά που ξεκίνησε πέρυσι. Ολες όμως οι κινήσεις γίνονται με μεγάλη προσοχή και δυσκολίες στον καθορισμό ημερομηνιών.
«Είμαστε στα μέσα Απριλίου και είμαστε ακόμη στο σκοτάδι» επισημαίνει ο Πάνος Κατσαρίδης των Θεατρικών Σκηνών, ο οποίος δεν κρύβει τον προβληματισμό του για την επαναλειτουργία του θεάτρου τους επόμενους μήνες. «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ούτε ημερομηνίας ούτε σαν πλάνο για μέτρα, πρωτόκολλα και χωρητικότητες. Πώς να οργανώσεις παραγωγές, πώς να κλείσεις πιάτσες» λέει και προσθέτει ότι θεωρεί πολύ δύσκολο να προγραμματίσεις όταν δεν έχεις στα χέρια σου τις εν δυνάμει παραμέτρους. Στο θέατρο, όπου το ρίσκο είναι σχεδόν συνώνυμο της ίδιας της δουλειάς τους, οι νέες συνθήκες ήρθαν να προσθέσουν κι άλλο φορτίο. «Αν αλλάξουν οι ημερομηνίες, αν δεν ξέρεις τις πληρότητες, με πόσα βγαίνεις, πώς μπορείς να οργανωθείς» τονίζει. Το περασμένο φθινόπωρο ήταν εκείνος που έδωσε το πράσινο φως για την πολυδάπανη παραγωγή με το «Τρίτο Στεφάνι» στο Παλλάς – η οποία και θα επανέλθει το φθνόπωρο του 2021…
Ο «Μικρός Πρίγκιπας» το Αντουάν ντε Σεντ- Εξιπερί στην παραγωγή των Αθηναϊκών Θεάτρων θα περιοδεύσει, με τον Θανάση Τσαλταμπάση στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αδάμη. Κι όπως επισημαίνει ο θεατρικός επιχειρηματίας Διονύσης Παναγιωτάκης, «οι περιορισμοί και τα μέτρα με οδηγούν στο να μην κάνουμε εφέτος μεγάλες παραγωγές». Δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία όσων πιστεύουν ότι το καλοκαίρι θα πάνε καλά τα πράγματα, γιατί βλέπει ότι ο φόβος δεν έχει εκλείψει. «Οσο κι αν το θέατρο είναι μια έξοδος, μια ανάγκη, άλλο τόσο πρέπει να είσαι ψυχικά και οικονομικά τακτοποιημένος για να συμμετάσχεις» λέει.
Σε περιοδεία προγραμματίζεται να βγουν αν το επιτρέψουν οι συνθήκες και κυρίως οι χωρητικότητες, μεταξύ άλλων, οι παραστάσεις «Κάποτε στον Βόσπορο» σε σκηνοθεσία Σοφίας Σπυράτου, «Παγίδα» του Ρομπέρ Τομά, σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια, με τους Βλαδίμηρο Κυριακίδη, Γιώργο Κωνσταντίνου, Εφη Μουρίκη, Κωνσταντίνο Γιαννακόπουλο, Μαρία Αντουλινάκη και τον Τάκη Παπαματθαίου στον ρόλο του επιθεωρητή. Πιθανή θεωρείται επίσης μια έξοδος στο κοινό για τον μονόλογο που έχει γνωρίσει μεγάλη επιτυχία: είναι η «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» με τη Νένα Μεντή, σε σκηνοθεσία Ζούλια. Τέλος, το ίδιο αναμένεται να ισχύσει και για το «Mute» του Γιώργου Χρυσοστόμου, αυτή την one man show παράσταση χωρίς λόγια που κέρδισε τις εντυπώσεις όταν παίχθηκε και μοιάζει σήμερα, μετά την περιπέτεια του κορωνοϊού, πιο επίκαιρη και μαζί πιο συγκινητική – με μια εξαιρετική ερμηνεία από τον Γιώργο Χρυσοστόμου.
