Η νόσος COVID-19 θεωρείται πρωτίστως μία λοίμωξη που αφορά το αναπνευστικό σύστημα, αλλά με την πάροδο του χρόνου αποδείχτηκε μία πολυσυστηματική νόσος που πλήττει πολλαπλά όργανα του οργανισμού. Μία νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό “Nature Medicine” αναφέρει και ένα νέο μέρος του σώματος που πλήττεται: τη στοματική κοιλότητα.

Ο ιός σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, μπορεί να μολύνει και κύτταρα της στοματικής κοιλότητας και των σιελογόνων αδένων. Αυτά τα δεδομένα εξηγούν γιατί ο ιός μπορεί να ανιχνευτεί σε δείγματα σάλιου και γιατί πολλοί ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα όπως απώλεια γεύσης, ξηροστομία, και έλκη στόματος. Κατ’ επέκταση ο σίελος πιθανά διαδραματίζει ένα σημαντικό και υποτιμημένο ρόλο στην διασπορά του ιού.

Είναι γνωστό ότι ο ιός μεταδίδεται ευκολότερα όταν οι άνθρωποι μιλούν δυνατά ή βήχουν, και οι ερευνητές προσπάθησαν να εξηγήσουν αν ο ιός προέρχεται εκτός του στόματος ή βρίσκεται και στα κύτταρα της στοματικής κοιλότητας. Αρχικά αναζήτησαν σε ιστούς από βλεννογόνο στοματικής κοιλότητας την ύπαρξη υποδοχέων ACE2 και TMPRSS2 που είναι απαραίτητοι για την είσοδο του ιού στα κύτταρα και επιβεβαίωσαν ότι όχι μόνο παράγονται μεμονωμένα, αλλά κάποια λίγα κύτταρα είχαν και τους δύο υποδοχείς.

Σε ασθενείς με ήπια ή μέτριας βαρύτητας νόσο βρέθηκαν αντίγραφα του RNA του ιού στα κύτταρα της στοματικής κοιλότητας και στο σίελο. Σε 35 ασθενείς που ελέγχθηκαν όσοι είχαν συμπτώματα, όπως απώλεια γεύσης και όσφρησης συνήθως ανιχνευόταν ο ιός σε δείγματα σίελου.

Μία βασική ερώτηση ήταν αν ο ιός που βρίσκεται σε τέτοια δείγματα ασυμπτωματικών ατόμων μπορεί να μολύνει υγιή κύτταρα, και όντως  2 από τα 8 δείγματα ασυμπτωματικών ασθενών που μελετήθηκαν σε εργαστήριο, οδήγησαν σε λοίμωξη και υγιών κυττάρων. Τα δεδομένα αυτά καταλήγουν στο ότι ασυμπτωματικοί φορείς του ιού SARS-CoV-2 μπορεί να μεταδίδουν τον ιό μέσω του σίελου, και επισημαίνουν τη σημασία στη διάδοση της νόσου της στοματικής κοιλότητας.

Τα νεότερα ευρήματα συνόψισαν οι καθηγητές Ιατρικής του ΕΚΠΑ Θ. Ψαλτοπούλου, Π. Μαλανδράκης, Γ. Ντάνασης, και Θ. Δημόπουλος (πρύτανης).