Η σύναψη «ατομικής συμφωνίας» με τον εργοδότη προκειμένου να εφαρμοστούν το ελαστικό ωράριο και η παροχή της δυνατότητας τετραήμερης εβδομάδας εργασίας στον εργαζόμενο, ως αντιστάθμισμα για τις επιπλέον ώρες απασχόλησης που πραγματοποίησε σε περιόδους αιχμής, αποτελούν τα σημεία αιχμής του εργασιακού νομοσχεδίου το οποίο ήδη έχει ξεσηκώσει θύελλα πολιτικών και συνδικαλιστικών αντιπαραθέσεων.
Ηδη ο υπουργός Εργασίας κ. Κ. Χατζηδάκης παρουσίασε τις προηγούμενες ημέρες τις διατάξεις του νομοσχεδίου στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κυβερνώντος κόμματος, παρουσία του πρωθυπουργού κ. Κ. Μητσοτάκη ο οποίος κατά το πρόσφατο παρελθόν έχει χαρακτηρίσει το συγκεκριμένο νομοθέτημα «κεντρική μεταρρυθμιστική επιλογή της κυβέρνησης».
Το οκτάωρο
«Δεν είναι αληθής ο ισχυρισμός της αντιπολίτευσης για δήθεν κατάργηση του οκταώρου» σημειώνει ο υπουργός Εργασίας, προσθέτοντας ότι το νομοσχέδιο έρχεται «να προστατεύσει το οκτάωρο και το πενθήμερο, καταπολεμώντας τη «μαύρη εργασία» και τις αδήλωτες υπερωρίες».
Δυνατότητα
Στην αντίπερα όχθη τα κόμματα της αντιπολίτευσης μιλούν για κατάργηση του οκταώρου, ενώ επικεντρώνουν και στο γεγονός ότι η εφαρμογή της διευθέτησης του χρόνου εργασίας θα γίνεται – πλέον – και με την ατομική συμφωνία του εργαζομένου και όχι – μόνο – με τη συλλογική συμφωνία που προβλέπεται μέχρι τώρα.
«Πρόκειται για δυνατότητα και όχι για υποχρέωση του εργαζομένου» αντιπαραθέτει η κυβέρνηση.
Οι διατάξεις του νομοσχεδίου έτσι όπως παρουσιάστηκαν στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος προβλέπουν τα εξής:
Ελαστικό ωράριο και τετραήμερο. Κατ’ ουσίαν το «διευρυμένο ωράριο» θα ρυθμίζεται μέσω της υπογραφής ατομικής συμφωνίας μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων που «επιθυμούν» να ενταχθούν στη συγκεκριμένη ρύθμιση.
Το υπουργείο Εργασίας αναφέρεται σε «δυνατότητα του εργαζομένου, όχι υποχρέωση» και σε «αίτησή του» για την ένταξη σε ένα πρόγραμμα αυξομείωσης του ωραρίου του. Ωστόσο για την εφαρμογή του μέτρου και για τη διασφάλιση του εργαζομένου, απαιτείται η υπογραφή ατομικής συμφωνίας με τον εργοδότη, η οποία θα προβλέπει την αύξηση του ωραρίου, το χρονικό διάστημα ισχύος της, όπως και τον τρόπο ανταπόδοσης των επιπλέον ωρών.
Μέχρι τώρα το νομικό καθεστώς της χώρας επέτρεπε την εφαρμογή ελαστικού ωραρίου μέσω της υπογραφής συγκεκριμένης συλλογικής συμφωνίας. Με το νομοσχέδιο δίδεται η δυνατότητα να υπάρξουν «ανάλογες συμφωνίες» σε ατομικό επίπεδο. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι αυτό θα γίνεται ηθελημένα και κατόπιν αιτήσεως του εργαζομένου.
Με ποιον τρόπο εφαρμόζεται – μέχρι τώρα – το διευρυμένο ωράριο: Σύμφωνα με τη ρύθμιση που ισχύει στη χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια, αλλά και την ευρωπαϊκή οδηγία που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, σε ορισμένες περιόδους του χρόνου – όταν υπάρχουν αυξημένες ανάγκες για μια επιχείρηση – επιτρέπεται να αυξηθούν οι ώρες εργασίας κατά δύο και να φτάσουν τις 10 ώρες ημερησίως. Σε άλλη χρονική περίοδο μειώνονται – αντιστοίχως – το ωράριο ή παρέχονται αντίστοιχες ημέρες αδείας.
Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας δίδεται μία ακόμα επιλογή σε ό,τι αφορά την επιστροφή του επιπλέον χρόνου που εργάστηκε μια χρονική περίοδο ο εργαζόμενος. Αυτός ο τρόπος είναι η εφαρμογή της τετραήμερης εβδομαδιαίας εργασίας, αντί του πενθημέρου. Εναλλακτικά ο εργαζόμενος μπορεί να επιλέξει τη συσσώρευση ημερών αδείας ή την εργασία με – αντίστοιχα – μειωμένο ωράριο για ένα χρονικό διάστημα.
Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Ταυτοχρόνως με το νέο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας τίθεται σε εφαρμογή η λεγόμενη «ψηφιακή κάρτα εργασίας». Με το νέο ηλεκτρονικό σύστημα το ΣΕΠΕ θα είναι σε θέση να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο το ωράριο ενός εργαζομένου και την τήρησή του. Συγκεκριμένα, ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του. Η κάρτα θα συνδέεται απευθείας – online – με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» και με τον τρόπο αυτόν θα καταγράφονται άμεσα και σε πραγματικό χρόνο η απασχόληση του εργαζομένου.
Υπερωρίες. Αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών στις 150 ώρες τον χρόνο και εξίσωση σε βιομηχανία και λοιπούς κλάδους. Σήμερα είναι: 48 ώρες ανά εξάμηνο στη βιομηχανία και 120 ώρες το έτος στις μη βιομηχανικές επιχειρήσεις. Παράλληλα αυξάνεται η αμοιβή για τις υπερωρίες για τις οποίες δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες έγκρισης.
Η εργασία τις Κυριακές: Ενώ παραμένει σε ισχύ το καθεστώς της αργίας την Κυριακή, ορίζονται – επιπλέον – εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα. Ηδη ισχύει η εξαίρεση για την εξυπηρέτηση των καταναλωτών σε εστιατόρια, καφέ και άλλες υπηρεσίες εστίασης. Το νομοσχέδιο προσθέτει στις εξαιρέσεις αυτές και κλάδους όπως αποθήκες, logistics, κέντρα δεδομένων, αλλά και εξωσχολικές δράσεις, μηχανογράφηση, εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων.
Αποζημιώσεις και άδειες: Καταργείται η διάκριση στις αποζημιώσεις απόλυσης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών και θεσπίζονται επιπλέον άδειες για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων
Απεργίες: Προϋπόθεση για την κήρυξη απεργίας και για την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου είναι η πραγματοποίηση ψηφοφορίας μέσω ηλεκτρονικού συστήματος. Απαγορεύεται η παρεμπόδιση εργαζομένων που επιθυμούν να εργαστούν κατά τη διάρκεια της απεργίας. Παράβαση αυτής της υποχρέωσης οδηγεί στη διακοπή της απεργίας με δικαστική απόφαση. Απαραίτητη η ύπαρξη προσωπικού ασφαλείας κατά τη διάρκεια απεργίας σε ΔΕΚΟ, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ένα μίνιμουμ (33%) επίπεδο υπηρεσιών σε κλάδους κοινής ωφέλειας.
Παράλληλα προβλέπεται η εγγραφή συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο.
«Δικαίωμα ηλεκτρονικής αποσύνδεσης»
Το νομοσχέδιο θεσμοθετεί το λεγόμενο «δικαίωμα ηλεκτρονικής αποσύνδεσης» του απασχολουμένου. Πρόκειται για το δικαίωμα της προστασίας του ελεύθερου χρόνου και της ποιότητας ζωής των εργαζομένων με καθεστώς τηλεργασίας. Νομοθετείται το δικαίωμα κάθε εργαζομένου να απέχει πλήρως από την παροχή εργασίας του και τη διεκπεραίωση εργασιών με τηλεφωνικό, ηλεκτρονικό ή ψηφιακό τρόπο, εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του. Με τον τρόπο αυτόν, προστατεύεται το κατοχυρωμένο οκτάωρο, αλλά και η πενθήμερη εργασία. Ταυτοχρόνως η επιχείρηση υποχρεούται να καλύπτει το κόστος του εξοπλισμού και τη συντήρησή του για τις περιπτώσεις τηλεργασίας.
