Η αλλαγή σκηνικού μετά την απομάκρυνση της πιθανότητας να στηθούν κάλπες το προσεχές φθινόπωρο φαίνεται να οδηγεί το Κίνημα Αλλαγής στην αφετηρία μιας μακράς προεκλογικής περιόδου. Η Φώφη Γεννηματά επρόκειτο να ζητήσει στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, την Παρασκευή, εσωκομματικό μορατόριουμ πέντε μηνών ξεκαθαρίζοντας ότι η έναρξη της εσωκομματικής μάχης για την ηγεσία θα ξεκινήσει, επισήμως, τον Σεπτέμβριο. Μέχρι τότε οι «κωπηλάτες» του Κινήματος Αλλαγής, καλό θα είναι να στρέψουν τα κουπιά τους προς την ίδια κατεύθυνση.
Αιχμές Λοβέρδου κατά Γεννηματά
Είναι εύκολο; Κάθε άλλο. Οπως αναφέρουν έμπειρα κομματικά στελέχη, «όταν ανοίγει μια προεκλογική περίοδος κλείνει μόνο την ώρα της κάλπης, ποτέ νωρίτερα». Και η προεκλογική περίοδος, όπως εκτιμούν, άνοιξε. Την περασμένη Δευτέρα ο Ανδρέας Λοβέρδος παρουσίασε το πλαίσιο της υποψηφιότητάς του, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τη δυνατότητα της Φώφης Γεννηματά να οδηγήσει σε πολιτική και εκλογική ανάκαμψη το Κίνημα Αλλαγής. Μια μέρα μετά η κυρία Γεννηματά «σήκωσε το γάντι» αναφερόμενη με αιχμηρό τρόπο στον Ανδρέα Λοβέρδο. Αυτόν φωτογράφιζε όταν έκανε λόγο για στελέχη τα οποία δείχνουν να θέτουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες πάνω από την προοπτική της παράταξης. «Οποιος συναρτά τις εξελίξεις μονάχα με τον εαυτό του δεν προσφέρει υπηρεσίες» τόνισε.
Απέναντι στον δικομματισμό
Ολη αυτή η κινητικότητα δεν περνά απαρατήρητη από τα επιτελεία των κομμάτων του νέου δικομματισμού. Το Κίνημα Αλλαγής δεν κατάφερε να πετύχει τον γενέθλιο στόχο του, το διψήφιο ποσοστό στις εκλογές του 2019. Αποτελεί όμως ένα κρίσιμο μέγεθος, στο κέντρο του πολιτικού συστήματος, που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει. Για αυτό, όπως λέγεται, βρίσκεται διαρκώς αντιμέτωπο άλλοτε με επιθέσεις φιλίας από τα δεξιά και τα αριστερά του και άλλοτε με στρατηγικές που επιδιώκουν την πολιτική του εξουδετέρωση.
Ο Αλέξης Τσίπρας την περίοδο της πολιτικής του παντοδυναμίας επιχείρησε να εξαφανίσει το Κίνημα Αλλαγής από τον εκλογικό χάρτη. Τώρα, το βλέπει ως τον περιζήτητο εταίρο, στο πλαίσιο του μοναδικού αφηγήματος που μπορεί να του ξαναδώσει προοπτική εξουσίας: της «προοδευτικής διακυβέρνησης», που εσχάτως εξαφανίστηκε από το λεξιλόγιο της Χαριλάου Τρικούπη, η οποία αντελήφθη τη νέα… μπανανόφλουδα που αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ. Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τα πράγματα, όπως λέγεται, θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά. Στη Χαριλάου Τρικούπη πίστεψαν προς στιγμήν, στην αρχή της κυβερνητικής θητείας, ότι ο Πρωθυπουργός θα επιδείκνυε διάθεση συνεννόησης. Το κλίμα έχει αλλάξει. Τώρα, άπαντες εμφανίζονται πεπεισμένοι ότι η απουσία του κόμματος από τα μέσα ενημέρωσης, η διαστρέβλωση των θέσεών του και η δημιουργία μιας εικόνας ότι το Κίνημα Αλλαγής είναι έτοιμο να συμμαχήσει με τον ΣΥΡΙΖΑ «είναι έργο Μητσοτάκη», που βλέπει το Κίνημα Αλλαγής να του κλείνει τον δρόμο για την κυριαρχία του στο χώρο του Κέντρου. Ενα από τα θετικά μηνύματα που έφτασαν το τελευταίο διάστημα στη Χαριλάου Τρικούπη είναι τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης (GPO) που δείχνουν ότι η κυρία Γεννηματά προηγείται αισθητά του Κυριάκου Μητσοτάκη στο ερώτημα «ποιος πολιτικός αρχηγός εκφράζει το Κέντρο».
Τι προβληματίζει ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ
Η απομάκρυνση του ενδεχομένου πρόωρων εκλογών φέρνει τα επιτελεία του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αλέξη Τσίπρα μπροστά σε ένα νέο δεδομένο. Οι εσωκομματικές εκλογές στο Κίνημα Αλλαγής θα πραγματοποιηθούν πριν από τις εθνικές εκλογές και αυτό σημαίνει ότι η μάχη των εκλογών θα δοθεί με αναβαπτισμένη ή νέα ηγεσία. Τόσο στην Πειραιώς όσο και στην Κουμουνδούρου, παρά τα όσα καταγράφονται στις δημοσκοπήσεις και θέλουν την πλειοψηφία της βάσης του Κινήματος Αλλαγής να επιθυμεί «αλλαγή ηγεσίας», δεν θεωρούν δεδομένο το εκλογικό αποτέλεσμα. Αυτό που, αντιθέτως, φαίνεται να τους προβληματίζει είναι το ενδεχόμενο επανεκλογής της Φώφης Γεννηματά. Η πρόεδρος του ΠαΣοΚ αποδείχθηκε ανθεκτικός αντίπαλος και η επανεκλογή της θα ισχυροποιήσει το αρχηγικό της προφίλ. Θα έχει νικήσει σε δύο εσωτερικές εκλογικές αναμετρήσεις τον Ανδρέα Λοβέρδο και τον Νίκο Ανδρουλάκη και θα μπορεί ανεμπόδιστα να χαράξει τη γραμμή πλεύσης του κόμματος και να προχωρήσει στην ανανέωση των ψηφοδελτίων χωρίς να είναι αναγκασμένη να διατηρεί ισορροπίες.
Οι παράγοντες Λοβέρδος και Ανδρουλάκης
Στην Πειραιώς θεωρούν ότι η παρουσία της Φώφης Γεννηματά και η απροθυμία της για μια νέα συνεργασία με τη ΝΔ θα διευκολύνει τη στρατηγική των διπλών εκλογών που έχει επιλέξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να «κάψει» την απλή αναλογική. Προβληματίζονται όμως στην περίπτωση που στην ηγεσία θα βρίσκεται ο Ανδρέας Λοβέρδος. Το μήνυμα του κ. Λοβέρδου κατά την παρουσίαση του στίγματος της υποψηφιότητάς του, ήταν σαφές. Το Κίνημα Αλλαγής είναι μεταρρυθμιστική αντιπολίτευση με κυβερνητική προοπτική. Πώς θα οδηγήσεις τη χώρα σε δεύτερες εκλογές όταν μπορείς να τις αποφύγεις; Υπάρχει ακόμα ένας προβληματισμός για τον κ. Λοβέρδο. Εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη ΝΔ αν καταφέρει και επαναπατρίσει τους κεντροαριστερούς ψηφοφόρους, τους καλούμενους «πρώτη φορά Δεξιά», πολλοί εκ των οποίων επέλεξαν να ψηφίσουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη αντιδρώντας στην απομάκρυνση Βενιζέλου.
Στην Κουμουνδούρου και στην Πειραιώς, σε μικρότερο βαθμό φαίνεται να προβληματίζονται από το ενδεχόμενο να εκλεγεί ο Νίκος Ανδρουλάκης. Το «αχαρτογράφητο» των προθέσεων και των θέσεων του ευρωβουλευτή του Κινήματος Αλλαγής προβληματίζει ιδιαίτερα τους συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα. Ο κ. Ανδρουλάκης σε αντίθεση με τη Φώφη Γεννηματά και τον Ανδρέα Λοβέρδο δεν έχει εμπλακεί στην καθημερινή εγχώρια πολιτική αντιπαράθεση και οι μέχρι σήμερα παρεμβάσεις του κινήθηκαν γύρω από την ευρωπαϊκή και διεθνή ατζέντα. Πάντως, η εκτίμηση που υπάρχει στην Πειραιώς είναι ότι «αν και ο Ανδρουλάκης δεν φαίνεται να είναι κοντά στη ΝΔ, αποτελεί πρόβλημα για τον Τσίπρα και όχι για τον Μητσοτάκη».
«Η μπάλα είναι και στα πόδια μας»
Το Κίνημα Αλλαγής, παρά το γεγονός ότι οι δημοσκοπικές του εκτιμήσεις είναι μικρότερες των προσδοκιών της ηγεσίας και της βάσης του, φαίνεται ότι μπορεί να έχει μια ευκαιρία ανάλογη του 2017, που δεν αξιοποιήθηκε. Οπως παρατηρούν έμπειρα στελέχη, η κυβέρνηση έχει ήδη εισέλθει σε κύκλο φθοράς. Ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να μην μπορεί να ξεπεράσει τις ιδεολογικές και πολιτικές αγκυλώσεις του μωσαϊκού του ΣΥΡΙΖΑ και δείχνει αδύναμος να χαράξει στρατηγική επανόδου στην εξουσία. Για πρώτη φορά μετά τις εκλογές, όπως λέγεται, «η μπάλα είναι και στα πόδια μας». Αρκεί, όπως υπογραμμίζεται, «να οδηγηθούμε στις εκλογές για την ανάδειξη της ηγεσίας συντεταγμένα και με ανοιχτές διαδικασίες. Και μέχρι τότε να κωπηλατούμε, όπως είπε η Γεννηματά, στην ίδια κατεύθυνση».