Το μετέωρο βήμα προς το τέλος των απαγορευτικών και των περιοριστικών μέτρων ελέγχου της πανδημίας επιχειρεί η κυβέρνηση σε ένα συνεχές παιχνίδι με τον χρόνο.
Σε μια περίοδο κατά την οποία το ημερήσιο σύνολο των κρουσμάτων, οι νοσηλείες και οι θάνατοι παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, το κεντρικό κυβερνητικό επιτελείο προσπαθεί να βρει μια χρυσή τομή και μια ρεαλιστική προσέγγιση για τη διαχείριση της κρίσης.
Οι απόπειρες αυτές εκδηλώνονται σε συνθήκες πολλαπλών πιέσεων: Αφενός από την πλευρά κοινωνικών ομάδων, οι οποίες αναμένουν την περίοδο του Πάσχα ώστε να μετακινηθούν στην ύπαιθρο, αφετέρου από επαγγελματικούς κλάδους όπως η εστίαση, η οποία παραμένει κλειστή επί σχεδόν ένα εξάμηνο.
Η δέσμευση της 14ης Μαΐου
Την ίδια στιγμή, η χρονική πίεση εντείνεται, καθώς η 14η Μαΐου έχει περιγραφεί περίπου ως ορόσημο για την έναρξη του τουρισμού, η οποία έχει προαναγγελθεί με επίσημο και δεσμευτικό τρόπο.Η ημερομηνία αυτή στην ουσία ορίζει όλες τις αποφάσεις οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν περί τα τέλη της επόμενης εβδομάδας, κυρίως σε ό,τι αφορά τα μέτρα για τις μετακινήσεις του Πάσχα.Τις προηγούμενες ημέρες, από πλευράς κάποιων επιδημιολόγων, αλλά και κυβερνητικών στελεχών καλλιεργήθηκε μια προσδοκία για την απελευθέρωση των μετακινήσεων, όμως περί τα τέλη της εβδομάδας στενοί συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη διεμήνυαν ότι «το μεγάλο στοίχημα είναι το καλοκαίρι και δεν θα το θυσιάσουμε για τις τρεις-τέσσερις ημέρες του Πάσχα». Είχε προηγηθεί η σχετική επισήμανση και από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό στην τηλεδιάσκεψη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, όπου συνέστησε σε υπουργούς και στελέχη να αποφεύγουν τις πρόωρες εκτιμήσεις για τα μέτρα.Υπό αυτό το πρίσμα, οι αποφάσεις για τις επόμενες εβδομάδες θα ληφθούν με κύριο γνώμονα την αποφυγή του κινδύνου να υπάρξει νέα αυξητική τάση στα κρούσματα και στις νοσηλείες ενώ θα επίκειται η έναρξη της τουριστικής περιόδου.
Νέα ομάδα «κρούσης»
Η επιφυλακτικότητα της κυβέρνησης δεν σχετίζεται μόνο με τη βαρύτητα η οποία έχει δοθεί στο καλοκαίρι, αλλά καιμε την πρακτική αδυναμία να αποφασιστούν και να επιβληθούν περιοριστικά μέτρα από ένα σημείο κι έπειτα. Οπως σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη, «δεν είναι δυνατόν να έχεις κλειστή την εστίαση ενώ θα υπάρχει τουρισμός, ούτε και να απαγορεύεις τις μετακινήσεις εντός της χώρας για τους Ελληνες ενώ θα επιτρέπονται για τους ξένους».Βασικό μέλημα της κυβέρνησης είναι να εκπέμψει το μήνυμα ότι «η Ελλάδα είναι ασφαλής χώρα» εν όψει καλοκαιριού, και αυτό θα καθορίσει και τις αποφάσεις για το Πάσχα. Για την παρακολούθηση και τον συντονισμό εν όψει αυτών των αποφάσεων έχει συγκροτηθεί μια νέα ομάδα υπό τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσο, με τη συμμετοχή του υπουργού Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη, του γενικού γραμματέα του υπουργείου Υγείας Μάριου Θεμιστοκλέους, του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά κ.ά.
Εναλλακτικά σενάρια
Την ίδια στιγμή ο προβληματισμός είναι μεγάλος, καθώς υπάρχει αυξημένη ανησυχία για το πώς θα τηρηθούν τα μέτρα σε περίπτωση απαγόρευσης των μετακινήσεων στην ύπαιθρο. Δεδομένων των όσων συμβαίνουν σήμερα με τις ανεξέλεγκτες μαζικές συναθροίσεις σε πλατείες και γειτονιές, τα ερωτηματικά για το πώς θα εφαρμοστεί μια ενδεχόμενη απαγόρευση μετακίνησης είναι πολλά. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο εξετάζεται το ενδεχόμενο να επιτραπούν τα ταξίδια μόνο για όσους έχουν βεβαίωση αρνητικού τεστ της προηγούμενης ημέρας, για τους εμβολιασμένους και για όσους έχουν νοσήσει και έχουν αναπτύξει αντισώματα.
Σε ό,τι αφορά την επιχειρηματολογία σύμφωνα με την οποία, αν δεν υπάρξει μετακίνηση στην επαρχία ή στα εξοχικά, θα σημειωθεί διασπορά από τις οικογενειακές συγκεντρώσεις στην Αθήνα και αλλού, κυβερνητικές πηγές εξηγούν ότι οι μετακινήσεις από τα αστικά κέντρα, όπου καταγράφεται μεγάλο ιικό φορτίο, μοιραία θα οδηγήσουν σε διασπορά σε περιοχές όπου οι υγειονομικές υποδομές δεν είναι ανεπτυγμένες και το προσωπικό δεν έχει την απαιτούμενη εμπειρία. Αντιθέτως, η παραμονή στους τόπους κατοικίας μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση κρουσμάτων, αλλά δεν θα επιβαρύνει επιδημιολογικά άλλες περιοχές.
Προσδοκίες για αλλαγή κλίματος
Εν αναμονή των αποφάσεων για τις μετακινήσεις του Πάσχα και ενώ η έμφαση δίνεται σαφώς στο καλοκαίρι, κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι τα όσα συμβούν στους επόμενους μήνες θα διαμορφώσουν και το πολιτικό κλίμα της περιόδου. Μια θετική πορεία του τουρισμού θα έχει και την ανάλογη επίδραση στην οικονομία και στη διάθεση των πολιτών, ενώ η διάψευση αυτών των προσδοκιών θα βαρύνει ιδιαιτέρως την ατμόσφαιρα, λένε οι ίδιοι κύκλοι.
Εγκλωβισμός στην πανδημία
Η κόπωση από την πανδημία και η βαρυθυμία που αυτή προκαλεί γίνονται τις τελευταίες ημέρες αισθητές σε πολλά επίπεδα. Κατά πληροφορίες, ήταν ορατή και στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, όπου έστω και στις ιδιαίτερες συνθήκες της τηλεδιάσκεψης εκφράστηκαν διάφορες απόψεις για επικοινωνιακές αστοχίες και λανθασμένους χειρισμούς. Ιδιαίτερη κριτική ασκήθηκε στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας για την ουσιαστική αδράνειά της, ειδικώς σε ό,τι αφορά την προσαρμογή όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης στις συνθήκες της πανδημίας και την εξέταση των δυνατοτήτων περιορισμού της τηλεκπαίδευσης.
Τα μηνύματα έχουν φτάσει στην κεντρική ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου, όπου η δομή του επιτελικού κράτους βρίσκεται επίσης εγκλωβισμένη στη συνθήκη της πανδημίας. Το κυβερνητικό έργο και η δράση των υπουργών εξακολουθούν να παρακολουθούνται από τη σχετική δομή υπό τον Ακη Σκέρτσο, όμως η διαδικασία της αξιολόγησης, όπως είχε ξεκινήσει στις αρχές του 2020, συναντά προβλήματα, ακριβώς λόγω της καθημερινής και συνεχούς ενασχόλησης με τη διαχείριση της πανδημικής κρίσης. Οπως πάντως αναφέρουν στενοί συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο ίδιος έχει προσωπική άποψη για τον καθένα υπουργό, την οποία, όπως επισημαίνεται, «θα εκφράσει προς το τέλος του φθινοπώρου». Ο χρονικός προσδιορισμός πιθανώς να περιγράφει και ένα χρονοδιάγραμμα για τις επόμενες πολιτικές κινήσεις του Πρωθυπουργού, καθώς θεωρείται ότι, εκτός συγκλονιστικών απροόπτων, αυτή θα είναι και η πρώτη περίοδος ουσιαστικής απαλλαγής από την πανδημία.
Ανησυχία για τις περιπλοκές στους εμβολιασμούς
Ανησυχία στο κεντρικό κυβερνητικό επιτελείο προξενείται από τις περιπλοκές στη διαδικασία των εμβολιασμών. Ο συνδυασμός του «παγκοσμίου πολέμου των εμβολίων» και της εντεινόμενης επιφυλακτικότητας των πολιτών προβληματίζει ιδιαιτέρως τους συνεργάτες του Πρωθυπουργού. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα στοιχεία των τελευταίων ημερών φανερώνουν μια αυξανόμενη απροθυμία πολιτών να δεχθούν τα εμβόλια της AstraZeneca, ενώ οι προσδοκίες για την εντατικοποίηση της διαδικασίας με την έλευση των σκευασμάτων της Johnson & Johnson κάμφθηκαν έπειτα από τις αποφάσεις της αμερικανικής κυβέρνησης για διακοπή των εμβολιασμών λόγω των ελάχιστων περιστατικών σοβαρών παρενεργειών.