Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών κ. Ν. Δένδια στην Αγκυρα και οι προγραμματισμένες συνομιλίες με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχαν προφανή σκοπό την επαύξηση και ενίσχυση των διαύλων επικοινωνίας με τη γείτονα Τουρκία. Αιφνιδιαστικά το απόγευμα της περασμένης Τετάρτης ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε να συναντήσει και αυτός στο νεότευκτο παλάτι τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών.
Κατά τις πληροφορίες, η συζήτηση του κ. Δένδια με τον τούρκο πρόεδρο κύλησε ομαλά, χωρίς τις συνήθεις εξάρσεις που τον χαρακτηρίζουν το τελευταίο διάστημα. Αντιθέτως μάλιστα, σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές, ο τούρκος πρόεδρος ήταν «γλυκός» στις εκφράσεις του, μιλούσε για διάλογο μεταξύ των δύο χωρών και έδειχνε να ανοίγει μια χαραμάδα ομαλοποίησης των σχέσεων, διεκδικώντας κυρίως συνομιλίες χωρίς τρίτους διαμεσολαβητές.
Αντιστοίχως, πάντα σύμφωνα με τις ελληνικές διπλωματικές πηγές, καλό κλίμα επικράτησε και στη συνάντηση του κ. Δένδια με τον κ. Τσαβούσογλου. Και εκεί ανεπτύχθησαν πάμπολλα θέματα «χαμηλής πολιτικής», όπως λέγονται στη διπλωματική γλώσσα, ένα πλήθος εκκρεμοτήτων διασύνδεσης, επικοινωνίας και εμπορικών ανταλλαγών μεταξύ των δύο πλευρών, που έχουν κατά καιρούς τεθεί αλλά παρέμειναν στο «ράφι» εξαιτίας των συνθηκών.
Η ελληνική πλευρά ήλπιζε ότι μέσω αυτών θα μπορούσαν οι δύο χώρες να ανοίξουν έναν νέο κύκλο εξομάλυνσης, κατ’ αρχάς, των σχέσεων και επίλυσης των διαφορών σε επόμενη φάση.
Ολα ωστόσο άλλαξαν, όταν μετά το πέρας των συζητήσεων, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου των δύο υπουργών Εξωτερικών, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αποκάλεσε τούρκους πολίτες τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
Ο Νίκος Δένδιας αντέδρασε αυτόματα, μίλησε για τις προβλέψεις της Συνθήκης της Λωζάννης που ρητώς περιγράφουν ως μουσουλμανική τη μειονότητα της Θράκης και με την υπόμνηση ότι αυτή έχει υπογραφεί και από την Τουρκία. Για να ακολουθήσει αντιπαράθεση των δύο, σε ζωντανή μετάδοση από την Αγκυρα, επί όλων των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών.
Με τις συνεχείς διακοπές του ο κ. Τσαβούσογλου επέτρεψε στον Νίκο Δένδια να δώσει ένα ρεσιτάλ δημόσιας διπλωματίας και να τοποθετηθεί από τουρκικού εδάφους με επιχειρήματα για όλα τα επίμαχα θέματα. Από τις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού χώρου και την τουρκική απαίτηση για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, μέχρι τις αμφισβητήσεις κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Κύπρο.
Ηταν η πρώτη φορά που η ελληνική πλευρά έδωσε πλήρη και ολοκληρωμένη απάντηση στις ανεδαφικές και αστήρικτες τουρκικές διεκδικήσεις. Και μάλιστα από την Αγκυρα, με όλους τους συμβολισμούς που αυτή μεταφέρει.
Ουσιαστικά ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών αντιμετώπισε την πρόκληση με ευθύ και καθαρό τρόπο, χωρίς ενδοιασμούς και επιφυλάξεις, δείχνοντας ότι η ελληνική πλευρά δεν μιλάει διπλή γλώσσα, παρά υπερασπίζεται το ίδιο σθεναρά τα δίκαιά της τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας.
Ηταν χωρίς αμφιβολία μία από τις καλές στιγμές της ελληνικής διπλωματίας. Την οποία οφείλουν να αξιολογήσουν και να αποτιμήσουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις και να αποδεχθούν πως μία γραμμή και ενιαία φωνή επιβάλλεται στις ελληνοτουρκικές διαφορές.
Πολύ περισσότερο όταν η μέχρι τώρα τουρκική αντίδραση δεν μπορεί να θεωρηθεί έξαλλη και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί εμπρηστική.
Το ερώτημα βεβαίως που εγείρεται είναι τι θα γίνει από εδώ και πέρα. Θα υπάρξει συνέχεια ή θα διακοπεί εν τη γενέσει της και αυτή η προσπάθεια εξομάλυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων;
Παράγοντες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών θεωρούν ότι, παρά το «θερμό» διπλωματικό επεισόδιο της Αγκυρας, η προσπάθεια θα εξελιχθεί, γιατί απλούστατα οι εσωτερικές συνθήκες στην Τουρκία και οι ευρύτερες γεωπολιτικές δεν ευνοούν τις εντάσεις.
Και αν βγαίνει ένα δίδαγμα από την όλη κατάσταση, είναι ότι η διαρκής υποχωρητικότητα και ο μόνιμος κατευνασμός δεν αποτελούν λύση, ούτε επιλογή. Αντιθέτως, η υπεράσπιση των ελληνικών δικαίων και η αυστηρή περιγραφή των διεθνών συνθηκών, όπως και των υποχρεώσεων που πηγάζουν από αυτές για όλους τους εμπλεκομένους, μόνο οφέλη μπορεί να φέρουν.
ΤΟ ΒΗΜΑ
