Η επίσπευση της απολιγνιτοποίησης και η ταχύτατη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι δύο κεντρικοί πυλώνες της κυβερνητικής πολιτικής στην ενεργειακή αγορά, φέρνουν μεγάλες ανακατατάξεις στο μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής αλλά και αναδιάταξη των μονάδων που θα κληθούν να σηκώσουν το βάρος της επάρκειας και της ασφάλειας του συστήματος ηλεκτροδότησης.
Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο πλαίσιο και των πρακτικών που εφαρμόζουν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχει δρομολογήσει σειρά αιτημάτων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την καθιέρωση μηχανισμών αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου κι εκείνων της ΔΕΗ που θα τεθούν σε στρατηγική εφεδρείας καθώς και για την αποζημίωση της δημόσιας εταιρίας λόγω των δαπανών αποκατάστασης ορυχείων και εξόδου του προσωπικού της. Επίσης η κυβέρνηση ζητά και την καθιέρωση μηχανισμού για την αποζημίωση υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας.
Όσο προχωρά η απολιγνιτοποίηση τόσο επείγει και η έγκριση των προαναφερόμενων μηχανισμών, ενώ ταυτόχρονα νέα μέτωπα έχουν ανοίξει για τη ΔΕΗ με παλιότερες υποθέσεις ανταγωνισμού.
Στις 13 Μαίου επισκέπτεται την Αθήνα η αντιπρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής και αρμόδια Επίτροπος για θέματα ανταγωνισμού Μάργκρετε Βεστάγκερ με την οποία ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας πρόκειται να συναντηθεί.
Αναλυτικά οι υποθέσεις που έχουν οι δύο πλευρές να συζητήσουν είναι:
1. Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος (CRM). Όπως έχει κάνει γνωστό ο κ. Σκρέκας το υπουργείο θα αποστείλει μέχρι τον Ιούνιο πρόταση στην Κομισιόν για την καθιέρωση του μηχανισμού που θα αποζημιώνει τις ευέλικτες και σύγχρονες μονάδες προκειμένου με βάση τις εντολές του Διαχειριστή να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμες για την κάλυψη αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας.
2. Μηχανισμός Στρατηγικής Εφεδρείας. Έχει αποσταλεί ενημέρωση στην Ευρ. Επιτροπή προκειμένου να αποζημιώνονται κατά κύριο λόγο οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ για την παραμονή τους σε καθεστώς στρατηγικής εφεδρείας. Η δημόσια εταιρία καταγράφει οικονομικές απώλειες για τη διατήρηση τους σε επιφυλακή και ως εκ τούτου επιδιώκεται η αποζημίωση της.
3. Αίτημα για την αποζημίωση κλεισίματος λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων. Πρόκειται για αίτημα κάλυψης έκτακτων εξόδων που προκύπτουν για το εσπευσμένο κλείσιμο μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και ορυχείων της δημόσιας εταιρίας.
4. Σχήμα αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Πρόκειται για πλαίσιο ενίσχυσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής που συνδυάζουν την ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ και την αποθήκευση ενέργειας.
5. Ενίσχυση «πράσινων» διμερών συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs). Ο υπουργός ΠΕΝ επιδιώκει στα πλαίσια και αντίστοιχων ευρωπαϊκών πρακτικών την επιδότηση των ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ για τη σύναψη διμερών συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας απευθείας σε ενεργοβόρες βιομηχανίες ή σε προμηθευτές που πωλούν ρεύμα σε μεγάλους καταναλωτές.
6. Μηχανισμός δημοπρασιών λιγνιτικής παραγωγής. Πρόκειται για την παλιά υπόθεση από το 2007 της καταδίκης της χώρας για τη μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στον λιγνίτη (anti trust case). Η Ελλάδα συμφώνησε με την Ευρ. Επιτροπή στη θέσπιση ενός μηχανισμού ο οποίος μέσω δημοπρασιών θα δίνει πρόσβαση στους ανταγωνιστές της δημόσιας εταιρίας σε προϊόντα λιγνιτικής ενέργειας. Προς τούτο είχε συμφωνηθεί η προετοιμασία market test, το οποίο κατά τις πληροφορίες δεν έτυχε ιδιαίτερης θερμής ανταπόκρισης από την αγορά.
7. Εκκίνηση των διαδικασιών έρευνας της Ευρ. Επιτροπής για πιθανή στρέβλωση του ανταγωνισμού από τη ΔΕΗ. Πρόκειται για την ανακοίνωση της DG COMP πριν από περίπου ένα μήνα και αφορά στα αποτελέσματα αιφνιδιαστικού ελέγχου που είχαν διενεργήσει το 2017 οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες στη ΔΕΗ.
