Της Μαρίας Βασιλείου
Την παραδοχή ότι υπήρξε «κακό μομέντουμ» της ΕΕ στην Αγκυρα, το οποίο, όμως, δεν εμπόδισε στο να διατυπωθεί η ξεκάθαρη και ενιαία ευρωπαϊκή θέση για την Τουρκία έκανε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ με φόντο τις αλυσιδωτές αντιδράσεις και τη διπλωματική αναταραχή που προκάλεσε το επονομαζόμενο #sofagate. Στη συνέντευξη, που παραχώρησε χθες σε μικρή ομάδα ανταποκριτών ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης στις Βρυξέλλες, ανάμεσά τους και «ΤΑ ΝΕΑ» ο επικεφαλής του Συμβουλίου των «27» εμφανίστηκε πάντως απολογητικός έναντι του ζητήματος που προέκυψε εξαιτίας του διπλωματικού ατοπήματος της Αγκυρας εις βάρος της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, και τόνισε ότι και οι δύο πρόεδροι ξεκαθάρισαν στον Ερντογάν ότι η προσέγγιση με την ΕΕ απαιτεί ενίσχυση της αποκλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι έθεσε το θέμα του τουρκολιβυκού μνημονίου στον τούρκο πρόεδρο, αλλά και στη λιβυκή ηγεσία την περασμένη Κυριακή, τονίζοντας ότι θεωρεί ότι «είναι ανοιχτή» σε διάλογο.
«Λυπάμαι βαθιά για ό,τι συνέβη. Εάν ήταν δυνατόν, θα ήθελα να επιστρέψω και να διορθώσω αυτό το περιστατικό» δήλωσε ο Μισέλ, τονίζοντας ότι «πρέπει να διδαχθούμε, γιατί υπήρξε μια αποτυχία. Λυπάμαι για ό,τι συνέβη, το είπα και το επαναλαμβάνω, αλλά ελπίζω ότι θα είναι δυνατόν να επανέλθουμε στην ουσία και να εκφράσω ποια είναι η ευρωπαϊκή στρατηγική και οι κανόνες. Ομως, φυσικά, αναγνωρίζω ότι ήταν ένα κακό μομέντουμ για την Ευρώπη».
«Εκτοτε, έχω ανατρέξει στο βίντεο 150 φορές στο μυαλό μου, το αναπαράγω όλη την ώρα. Αυτή ήταν μια κατάσταση στην οποία απάντησα αυθόρμητα επιτόπου και έπρεπε να σκεφτώ τι είναι το σωστό να κάνω… Αν είχα κάνει κάτι άλλο, θα μπορούσε να ήταν ακόμη χειρότερο. Για χρόνια και χρόνια βρισκόμασταν σε κρίση με την Τουρκία, και αυτή ήταν η πρώτη φορά που υπήρχε μια ελπίδα, παρότι ήταν απλώς μια αδύναμη, εύθραυστη ελπίδα, και αυτό σίγουρα είχε αντίκτυπο στον τρόπο συμπεριφοράς μου» είπε, συμπληρώνοντας ότι «αν είχα αντιδράσει (διαφορετικά) μπροστά σε όλες τις κάμερες, θα μπορούσε να συνέβαλε στη δημιουργία ενός πολύ πιο σοβαρού συμβάντος, ενός συμβάντος όχι μόνο του πρωτοκόλλου αλλά της πολιτικής επίσης».
«Ημουν πραγματικά συγκεντρωμένος στο να μεταφέρω το ευρωπαϊκό μήνυμα με πειστικό τρόπο. Η Ούρσουλα, φυσικά, εξέφρασε την αποδοκιμασία της – φυσικά κατάλαβε το μήνυμα που δόθηκε. Θα μπορούσε να μοιάζει με πατερναλισμό αν είχα παρέμβει περισσότερο» είπε, τονίζοντας ότι «ελπίζω ότι δεν θα αντιμετωπίσω ξανά αυτήν την κατάσταση, ότι μπαίνουμε σε ένα δωμάτιο με διαφορετικές καρέκλες και ρυθμίσεις καθισμάτων», δίνοντας έτσι ισότιμο στάτους στην πρόεδρο της Κομισιόν.
Η ουσία της συνάντησης. Ελπίζοντας, ότι σύντομα θα υπάρξει επιστροφή στην ουσία ώστε να αποδειχθεί ότι «στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια της τριών ωρών συνάντησης, εκφράσαμε μια πολύ σταθερή και πολύ σαφή ευρωπαϊκή θέση» όσον αφορά, όπως είπε ο Μισέλ, σε σειρά θεμάτων «χωρίς ταμπού»: στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, την ελευθερία του λόγου, τις ευρωπαϊκές αξίες, αλλά και το ζήτημα της οικονομικής συνεργασίας «που είναι θεμελιώδες, όχι μόνο στην Τουρκία, αλλά και στην Ευρώπη» και το Μεταναστευτικό, αλλά και την περιφερειακή κατάσταση, αναφέροντας επίσης την επίσκεψή του στη Λιβύη, η οποία «συζητήθηκε στην Αγκυρα».
Τόνισε μάλιστα τη δουλειά που έχει γίνει από όλους και όλα τα θεσμικά όργανα στην ΕΕ στη διάρκεια της κορωνοκρίσης. «Θα ήταν αδύνατο να ληφθούν τόσο πολλές αποφάσεις, χωρίς πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων», διαβεβαιώνοντας ότι ο στόχος του είναι «να είμαι απόλυτα δεσμευμένος για την καλύτερη δυνατή συνεργασία με την Ούρσουλα». Μάλιστα, υπεραμύνθηκε του διεθνούς ρόλου των αποφάσεων, που «αποδεικνύουν την ευρωπαϊκή ηγεσία στον κόσμο» στο κλίμα και την ψηφιακή ατζέντα. Επιδεικνύοντας μάλιστα το χθεσινό πρωτοσέλιδο των «Financial Times» είπε ότι δείχνει «μια μεγάλη ευρωπαϊκή νίκη, αυτή η ανακοίνωση του Τζο Μπάιντεν» για τη δίκαιη εταιρική φορολογία. «Στην Ευρώπη, μερικές φορές, είναι πολύ συνηθισμένο να επικρίνουμε τον εαυτό μας και αυτό είναι επίσης πολύ θεμιτό, είναι μια δημοκρατική συζήτηση, αλλά είναι καλό μερικές φορές να δούμε την ευρύτερη εικόνα» τονίζοντας ότι η «κύρια δύναμη που έχουμε στην Ευρώπη, το γεγονός ότι είμαστε πολύ ισχυροί προκειμένου να επηρεάσουμε τα πρότυπα που αργά ή γρήγορα χρησιμοποιούνται παντού στον κόσμο» στην κλιματική αλλαγή, ψηφιακή ατζέντα, δίκαιη φορολογία για τις πολυεθνικές.
Η Αν. Μεσόγειος και η Λιβύη
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση των «ΝΕΩΝ» σχετικά με τη συζήτηση που έγινε σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο σε Τρίπολη και Αγκυρα, είπε ότι «τονίστηκε πραγματικά, στη Λιβύη και στην Τουρκία, η συζήτηση για το μνημόνιο για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις». Οπως είπε ο Μισέλ, ξεκαθάρισε στους συνομιλητές του ότι το μνημόνιο αυτό «δεν είναι σύμφωνο με το διεθνές δίκαιο και ήμουν εξαιρετικά σαφής σε αυτό. Το καλό στη Λιβύη είναι ότι η νέα ηγεσία μάς δίνει την εντύπωση ότι είναι ανοιχτή σε άμεσο διάλογο και με την Ελλάδα για αυτό το θέμα». Αναφερόμενος στην εμπλοκή πολλών χωρών στο ζήτημα των θαλάσσιων οριοθετήσεων, Ελλάδα, Λιβύη, Αίγυπτος, Τουρκία, επανάφερε την προοπτική μιας «πιθανής πολυμερούς διάσκεψης», για την οποία «συζητήσαμε στην Τουρκία». Δήλωσε ικανοποίηση για την επικείμενη επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Τουρκία, «κάτι που είναι καλό, δεν επιλύει τα πάντα, αλλά σημαίνει ότι τα εργαλεία είναι σε καλό δρόμο». Πάντως, εμφανίστηκε επιφυλακτικός όσον αφορά το ποια θα είναι η τουρκική συμπεριφορά μέχρι το Συμβούλιο τον Ιούνιο. «Είναι δύσκολο να προβλέψω ποια θα είναι η τουρκική συμπεριφορά, αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι ο Ούρσουλα και εγώ ήμασταν πολύ σαφείς, γιατί είχαμε μια σαφή εντολή από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είμαστε έτοιμοι να αναπτύξουμε με την Τουρκία μια θετική ατζέντα, ειδικά σε θέματα που έχουμε εντοπίσει, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα διατηρήσει και θα ενισχύσει την αποκλιμάκωση προς την ΕΕ και τα κράτη – μέλη στους διάφορους τομείς. Οι επόμενες εβδομάδες, οι επόμενοι δύο μήνες πριν από τον Ιούνιο, θα είναι πολύ σημαντικοί. Τον Ιούνιο θα κάνουμε πολιτική αξιολόγηση της κατάστασης με βάση τις συγκεκριμένες προτάσεις για τα διάφορα πεδία και την τουρκική συμπεριφορά». Προς το παρόν, όπως είπε, η Τουρκία παραμένει στην ατζέντα του Συμβουλίου του Ιουνίου.
Το Ταμείο Ανάκαμψης. Σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης είπε ότι ο Ιούνιος και ο Ιούλιος είναι οι κρίσιμοι μήνες της αξιολόγησης, ενώ για τα εμβόλια δήλωσε ότι απαιτείται αλληλεγγύη παγκοσμίως, ενώ επισήμανε ότι είναι κρίσιμης σημασίας η επιτάχυνση των εμβολιασμών και της παραγωγής εμβολίων στην ΕΕ, αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των κρατών – μελών για τη χρήση του ρωσικού εμβολίου. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διαβεβαίωσε ότι 112 εκατ. εμβόλια έχουν ήδη δοθεί στα κράτη – μέλη και 50 εκατ. έχουν χρησιμοποιηθεί, ενώ για το ψηφιακό πιστοποιητικό δήλωσε ότι χρειάζεται για την επιστροφή στην κανονικότητα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ
