O Πρίγκιπας Φίλιππος πέθανε σήμερα σε ηλικία 99 ετών, ανακοίνωσε το παλάτι του Μπάκιγχαμ.
«Ο Δούκας του Εδιμβούργου, ο οποίος ήταν παντρεμένος με τη Βασίλισσα για 73 χρόνια, πέθανε στο Κάστρο του Windsor σήμερα το πρωί», αναφέρει η ανακοίνωση.
Ο Δούκας του Εδιμβούργου πέρασε τις τελευταίες μέρες της ζωής του στο Κάστρο του Windsor με τη σύζυγό του μετά από 28 ημέρες νοσηλείας στο νοσοκομείο που είχε εισαχθεί στα μέσα Φεβρουαρίου με λοίμωξη, ενώ ταλαιπωρούνται και από μία προϋπάρχουσα καρδιακή πάθηση.
Η Βασίλισσα Ελισάβετ ανακοίνωσε το θάνατο του συζύγου της το μεσημέρι αναφέροντας: «Με βαθιά θλίψη, η Αυτού Μεγαλειότητα η Βασίλισσα ανακοινώνει το θάνατο του αγαπημένου συζύγου της, του Πρίγκιπα Φίλιππου, του Δούκα του Εδιμβούργου.
« Πέθανε ειρηνικά σήμερα το πρωί στο Κάστρο Windsor Περαιτέρω ανακοινώσεις θα γίνουν εν ευθέτω χρόνω. Η Βασιλική Οικογένεια ενώνεται με ανθρώπους σε όλο τον κόσμο για να πενθήσει την απώλεια του».
Ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν ο πιο μακροχρόνιος σύζυγος βασίλισσας στη βρετανική ιστορία.
Ποιος ήταν ο Φίλιππος
Ο Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου (γεννημένος στις 10 Ιουνίου 1921 ως Πρίγκιπας Φίλιππος της Ελλάδος και της Δανίας) είναι ο σύζυγος της Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. Αποτελεί το μακροβιότερο αρσενικό μέλος της Βρετανικής Βασιλικής Οικογένειας.
Ως απόγονος του Οίκου του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ, ο Φίλιππος γεννήθηκε όντας μέλος της Ελληνικής και της Δανικής Βασιλικής Οικογένειας. Γεννήθηκε στην Ελλάδα, όμως η οικογένειά του εξορίστηκε από τη χώρα όταν εκείνος ήταν ακόμη βρέφος. Έχοντας εκπαιδευτεί στη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατετάγη σε ηλικία 18 ετών στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, το 1939. Από τον Ιούλιο του 1939 άρχισε να αλληλογραφεί με τη 13χρονη τότε πριγκίπισσα Ελισάβετ, η οποία ήταν μακρινή ξαδέλφη του, την οποία είχε συναντήσει για πρώτη φορά το 1934. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο Βρετανικό Στόλο Μεσογείου και στο Βρετανικό Στόλο Ειρηνικού.
Μετά τον πόλεμο, ο Φίλιππος πήρε την απαιτούμενη άδεια από το Γεώργιο ΣΤ΄ προκειμένου να παντρευτεί την Ελισάβετ. Πριν από την επίσημη ανακοίνωση του αρραβώνα τους, εγκατέλειψε τους ελληνικούς και δανικούς βασιλικούς του τίτλους και έγινε Βρετανός υπήκοος, υιοθετώντας το επώνυμο Μαουντμπάττεν των παππούδων του από την πλευρά της μητέρας του. Μετά από ένα αρραβώνα πέντε μηνών, παντρεύτηκε την Ελισάβετ, στις 20 Νοεμβρίου 1947. Λίγο πριν από το γάμο, ο βασιλιάς του χορήγησε τον τίτλο Βασιλική Υψηλότητα και τον έχρισε Δούκα του Εδιμβούργου. Ο Φίλιππος αποστρατεύθηκε όταν η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα το 1952, έχοντας προηγουμένως φθάσει μέχρι το βαθμό του αντιπλοιάρχου. Η σύζυγός του τον ονόμασε Πρίγκιπα του Ηνωμένου Βασιλείου το 1957.
Ο Φίλιππος απέκτησε τέσσερα παιδιά με την Ελισάβετ: τον Κάρολο, την Άννα, τον Ανδρέα και τον Εδουάρδο. Έχει οκτώ εγγόνια και δεκα δισέγγονα. Μέσω διατάγματος, το 1960, δόθηκε η δυνατότητα στους απογόνους του Φιλίππου και της Ελισάβετ που δεν έφεραν τίτλους να χρησιμοποιούν το επώνυμο Μαουντμπάττεν-Ουίνδσορ.
Ως μεγάλος υποστηρικτής των αθλημάτων, ο Φίλιππος βοήθησε στο να αναπτυχθεί η ιπποδρομία συνδυασμένης οδήγησης. Είναι προστάτης σε πάνω από 800 οργανώσεις και υπηρετεί ως πρόεδρος του προγράμματος «Βραβείο του Δούκα του Εδιμβούργου» για νέους ηλικίας 14 έως 24 ετών.
H ζωή στο θρόνο
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, η νύφη του, Μαργαρίτα, σχεδίαζε να παντρευτεί ένα διαζευγμένο και μεγαλύτερο από εκείνη άντρα, τον Πίτερ Τάουντσεντ, και ο τύπος κατηγόρησε τον Φίλιππο ως εχθρό του δεσμού αυτού. Εκείνος αρνήθηκε την ανάμιξή του, ενώ το ζευγάρι τελικώς χώρισε.
Το 1956 καθιέρωσε, μαζί με τον Κουρτ Χαν, το «Βραβείο του Δούκα του Εδιμβούργου», προκειμένου να δώσει στους νέους το αίσθημα της ευθύνης για τον εαυτό τους και τις κοινότητές τους. Την ίδια χρονιά ίδρυσε το Συνέδριο Μελέτης της Κοινοπολιτείας σχετικά με τις ανθρώπινες πτυχές των βιομηχανικών ζητημάτων. Τα έτη 1956-1957, ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο με το πλοίο HMY Britannia και κήρυξε την έναρξη των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων της Μελβούρνης, ενώ επισκέφθηκε και την Ανταρκτική.
Εκείνη την περίοδο δημοσιεύματα στον τύπο ισχυρίστηκαν ότι η βασίλισσα και ο δούκας απομακρύνονταν ο ένας από τον άλλο, κάτι που εξόργισε το δούκα και λύπησε τη βασίλισσα, με αποτέλεσμα να εκδοθεί μια έντονα διατυπωμένη διάψευση.[49] Σε αντίθεση με τις φήμες κατά πέρασμα των χρόνων, η βασίλισσα και ο δούκας φαίνεται να διατηρούν μια ισχυρή σχέση καθ΄ όλη τη διάρκεια του γάμου τους, παρά τις προκλήσεις της βασιλείας της Ελισάβετ.[50][51] Η βασίλισσα είχε αναφερθεί στον πρίγκιπα Φίλιππο με αφορμή το Διαμαντένιο Ιωβηλαίο το 2012 ως η «σταθερή δύναμή της και ο οδηγός» της.
Στις 22 Φεβρουαρίου 1957, η Ελισάβετ χορήγησε στο σύζυγό της τον τίτλο του πρίγκιπα του Ηνωμένου Βασιλείου, μέσω βασιλικού διατάγματος. Έτσι, από την ίδια ημερομηνία έγινε γνωστός ως «Αυτού Βασιλική Υψηλότητα ο Πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου».[53] Ο Φίλιππος διορίστηκε στο Ανακτοβούλιο του Καναδά, στις 14 Οκτωβρίου 1957, λαμβάνοντας τον προβλεπόμενο όρκο αφοσίωσης ενώπιον του βασίλισσας στην καναδική κατοικία της, το Ρίντο Χολ.
Το 1969, βρισκόμενος στον Καναδά, ο Φίλιππος μίλησε σχετικά με τις απόψεις του για τη δημοκρατία:
«Είναι ένα τελείως λανθασμένη αντίληψη να φανταστεί κανείς ότι η μοναρχία υφίσταται προς το συμφέρον του μονάρχη. Αυτό δεν ισχύει. Υπάρχει προς το συμφέρον του λαού. Εάν σε οποιαδήποτε στιγμή οποιοδήποτε έθνος αποφασίσει ότι το σύστημα αυτό δεν είναι αποδεκτό, τότε είναι στο χέρι τους να το αλλάξουν.»
Ο Φίλιππος είναι προστάτης σε περίπου 800 οργανώσεις, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε αυτές που αφορούν το περιβάλλον, τη βιομηχανία, τον αθλητισμό και την εκπαίδευση. Τα έτη 1961 ως 1982 υπηρέτησε ως επικεφαλής του βρετανικού τμήματος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση, ενώ την περίοδο 1981 ως 1996 ήταν ο διεθνής πρόεδρος της οργάνωσης. Αποτελεί προστάτης του think tank Ίδρυμα Εργασίας και έχει υπάρξει πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ιππασίας την περίοδο 1964-1986, πρύτανης των πανεπιστημίων του Κέμπριτζ, Εδιμβούργου, Σάλφορντ και Ουαλίας.
Στις αρχές του 1981, ο Φίλιππος έγραψε μια επιστολή στον πρωτότοκο γιο του, Κάρολο, συμβουλεύοντάς τον είτε να προχωρήσει σε γάμο με την Νταϊάνα Σπένσερ είτε να διακόψει τη σχέση που είχε μαζί της. Ο Κάρολος αισθάνθηκε πιεσμένος από τον πατέρα του προκειμένου να λάβει μια απόφαση, κάτι που τελικώς έκανε, προτείνοντας την Νταϊάνα σε γάμο τον Φεβρουάριο.
Ο γάμος τους πραγματοποιήθηκε έξι μήνες αργότερα.
Το 1992, ο γάμος του πρίγκιπα και της πριγκίπισσας της Ουαλίας είχε βρεθεί σε αδιέξοδο. Η βασίλισσα και ο Φίλιππος παρέθεσαν μια συνάντηση ανάμεσα στον Κάρολο και την Νταϊάνα, προσπαθώντας να πετύχουν ένα συμβιβασμό, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Ο Φίλιππος έγραψε μια επιστολή στην Νταϊάνα, εκφράζοντας την απογοήτευσή του τόσο για το γιο του όσο και για την ίδια, ζητώντας της να εξετάσει τη συμπεριφορά της και του συζύγου της. Η Νταϊάνα εκτίμησε την πρόθεση του Φιλίππου προκειμένου να μην υπάρξει διαζύγιο, κάτι που ωστόσο ήταν αναπόφευκτο.
Ο θάνατος της Νταϊάνα
Η Νταϊάνα σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο Παρίσι, στις 31 Αυγούστου 1997. Την εποχή εκείνη, ο δούκας ήταν σε διακοπές στο Κάστρο Μπαλμόραλ με μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Οι δύο γιοι της Νταϊάνα, Ουίλλιαμ και Χάρρυ, ήθελαν να μεταβούν στην εκκλησία κι έτσι οι παππούδες τους τους πήγαν εκείνο το πρωί.Για πέντε ημέρες, η βασίλισσα και ο δούκας προστάτευσαν τα εγγόνια τους από το έντονο ενδιαφέρον του τύπου, κρατώντας τα στο Μπαλμόραλ, όπου μπόρεσαν να θρηνήσουν ιδιωτικά το χαμό της μητέρας τους. Την ημέρα της κηδείας, ο Φίλιππος, ο Ουίλλιαμ, ο Χάρρυ, ο Κάρολος και ο αδελφός της Νταϊάνα, Τσαρλς Σπένσερ, περπάτησαν πίσω από τη πομπή που τη μετέφερε στους δρόμους του Λονδίνου.Κατά τα επόμενα χρόνια, ο Μοχάμεντ Φαγιέντ, του οποίου ο γιος Ντόντι Φαγιέντ σκοτώθηκε επίσης στο δυστύχημα, ισχυρίστηκε ότι ο πρίγκιπας Φίλιππος διέταξε το θάνατο της Νταϊάνα και ότι το ατύχημα ήταν στημένο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις δικαστικές αρχές, αποφάνθηκε το 2008 ότι δεν υπήρχε απόδειξη μιας τέτοιας συνωμοσίας.