Το άρθρο 22 παράγραφος 4 του Συντάγματός μας ορίζει τα εξής: «Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται. Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία». Αυτή ακριβώς η διάταξη του Συντάγματος επέτρεψε στον υπουργό Υγείας κ. Κικίλια να επιτάξει τις υπηρεσίες γιατρών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες που προκαλεί η πανδημία του κορωνοϊού.

Ωστόσο με την επίκληση του άρθρου αυτού φρονώ ότι η κυβέρνηση μπορεί να απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις και πορείες προκειμένου να αποτρέψει τη διάδοση του κορωνοϊού. Μείζονα κίνδυνο για τη δημόσια υγεία συνιστούν οι συγκεντρώσεις μεγάλου αριθμού προσώπων, χωρίς μάλιστα τήρηση των απαιτουμένων αποστάσεων, με συγχρωτισμό και αδύνατη την τήρηση των μέτρων ασφαλείας. Αν κίνδυνος για τη δημόσια υγεία επιτρέπει την επίταξη των υπηρεσιών των γιατρών, κατά μείζονα λόγο μπορεί να επιτραπεί η απαγόρευση των δημόσιων συναθροίσεων προκειμένου να αποτραπεί ο βέβαιος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Η άποψη αυτή ενός απλού νομικού, όπως η ταπεινότητά μου, πιστεύω ότι θα επιβεβαιωθεί αν ετίθετο σχετικό ερώτημα από την κυβέρνηση στο Συμβούλιο Επικρατείας. Ο πολλαπλασιασμός των κρουσμάτων κορωνοϊού εξαιτίας των καθημερινών συναθροίσεων ιδιαιτέρως στην Αθήνα νομίζω ότι μπορεί να πείσει το ανώτατο δικαστήριο να εφαρμόσει το άρθρο 22 του Συντάγματος και στις δημόσιες συγκεντρώσεις και πορείες.

Η ίδια μέριμνα για την επιτυχέστερη αντιμετώπιση της πανδημίας επιβάλλει νομίζω στο Δημόσιο να κάνει χρήση πειστικότερων μηνυμάτων προς τους απειλούμενους από τον κορωνοϊό πολίτες. Αντί της απλής υπόδειξης για χρήση μάσκας θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί, τολμώ να πω, τρομοκρατική γλώσσα: «Μόνο αν φοράς συνεχώς μάσκα μπορείς να γλιτώσεις από τον θάνατο. Χωρίς μάσκα δεν έχεις ελπίδα». Για τους νέους: «Μπορεί εσείς να κινδυνεύετε λιγότερο αλλά επιστρέφοντας στο σπίτι μετά από συνάξεις σε πλατείες ή σε παρέες φίλων μεταφέρετε τον θάνατο στους γονείς και στους παππούδες». Καλό θα ήταν επίσης να δείχνουν οι τηλεοράσεις καθημερινά τα φέρετρα των νεκρών από κορωνοϊό που εξέρχονται από τα νοσοκομεία, όπως το έκαναν στην Ιταλία ή στη Βενεζουέλα, και να αναφέρουν κάθε μέρα πόσοι νέοι και νέες νόσησαν από τον κορωνοϊό και πόσοι τυχόν πέθαναν.

Ιδιαίτερη θεωρώ την ευθύνη των συναδέλφων δημοσιογράφων που ασχολούνται με την ενημέρωσή μας σε σχέση με την πανδημία. Ας ξεχάσουν τις περιττές ευγένειες και οσάκις απευθύνονται σε συμπολίτες να μην παραλείπουν να τους επικρίνουν όταν δεν φορούν μάσκα, όπως και όταν παριστάνουν ότι φορούν έχοντάς την κατεβασμένη κάτω από τη μύτη ή, ακόμα χειρότερα, κάτω από το σαγόνι. Ακόμα αυστηρότεροι και σκληρότεροι στις διατυπώσεις τους φρονώ ότι οφείλουν να είναι οι επιστήμονες, που έχουν αναδειχθεί σε καθημερινούς ενημερωτές μας. Οι συνεχώς ακουόμενες συστάσεις να είμαστε προσεκτικότεροι και να ακολουθούμε τις υποδείξεις ηχούν ως άσφαιρα πυρά. Εχουν καταλήξει να μη μιλούν ως γιατροί προς ασθενείς αλλά ως πολιτικοί που επιδιώκουν να ακουστούν ευχάριστα από τους πολίτες.