Το φάρμακο ρεμδεσιβίρη (remdesivir) που χορηγείται για την αντιμετώπιση της λοίμωξης COVID-19, δεν ωφελεί μόνο τους ασθενείς αλλά και τα συστήματα Υγείας, καθώς μειώνει σημαντικά τις εισαγωγές στην Εντατική και επομένως το κόστος της νοσηλείας. Τα οφέλη, μάλιστα, είναι εξαιρετικά σημαντικά σε μια εποχή που τα συστήματα Υγείας «γονατίζουν» από τη συρροή κρουσμάτων της λοίμωξης COVID-19.
Τα θετικά αποτελέσματα διαπιστώνουν άλλωστε και οι επιστήμονες που έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με το σκληρό «πρόσωπο» του SARS-CoV-2, αναζητώντας «συμμάχους» στον κρίσιμο αυτό υγειονομικό πόλεμο που διαρκεί ήδη ένα έτος.
«Βάση» για τη θεραπευτική αγωγή
«Η ρεμδεσιβίρη είναι αντι-ιικό φάρμακο που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά έναντι του EBOLA (με όχι ικανοποιητικά αποτελέσματα). Ως αναστολέας RNA – εξαρτωμένης – RNA – πολυμεράσης είναι από τα ελάχιστα φάρμακα που έχουν δείξει δραστικότητα έναντι του SARS-CoV-2.
Από μεγάλες διεθνείς μελέτες που έχουν ήδη δημοσιευθεί μειώνονται ο χρόνος ανάρρωσης και η πιθανότητα διασωλήνωσης και εισαγωγής σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Η ταχύτερη ανάρρωση και η δυνατότητα εξόδου των ασθενών από το νοσοκομείο είναι σημαντικές παράμετροι σε περιόδους όπου το Σύστημα Υγείας δέχεται πιέσεις (αυξημένες εισαγωγές, λιγοστές διαθέσιμες κλίνες). Επιπροσθέτως μειώνεται η θνητότητα των πασχόντων, δεδομένου ότι η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι πάνω από οτιδήποτε» εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής Παθολογίας με έμφαση στις Λοιμώξεις Ιατρικής Σχολής Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Περικλής Παναγόπουλος.
Και προσθέτει ότι «η προσωπική μας εμπειρία είναι εξαιρετική. Εδώ και μήνες υπάρχει άμεση πρόσβαση στο φάρμακο κι αυτό διευκολύνει το έργο μας ως θεραπόντων. Αποτελεί πια τη βάση
της θεραπευτικής αγωγής σε όλα τα πρωτόκολλα όπου δοκιμάζονται κι άλλα φάρμακα. Αλλωστε σε αρκετές περιπτώσεις δύο φάρμακα (συνδυασμός) μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικά από ένα μόνο του». Είναι σημαντικό άλλωστε να σημειωθεί ότι από την έναρξη της «μάχης» έναντι του SARS-CoV-2 η χρήση αντι-ιικών φαρμάκων ήταν μια μεγάλη πρόκληση.
«Η ρεμδεσιβίρη δοκιμάστηκε σχετικά νωρίς στην έναρξη της πανδημίας COVID-19 και τα δεδομένα που απέφεραν οι μελέτες της χρήσης της οδήγησαν στην ενσωμάτωσή της στα
πρωτόκολλα θεραπείας των νοσηλευόμενων ασθενών. Η συνεχής ροή δεδομένων και η κριτική τους επεξεργασία μας επιτρέπει την επιλεκτική χορήγηση της ρεμδεσιβίρης στους ασθενείς που
αναμένουμε σημαντικό κλινικό όφελος» τονίζει από την πλευρά του ο Χαράλαμπος Μηλιώνης, καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και διευθυντής της Α’ Παθολογικής του ΠΓΝΙ και της Μονάδας Λοιμωδών Νόσων.
Πώς και πότε χορηγείται
Σχετικά με τα αποτελέσματα της χρήσης της ο κ. Μηλιώνης αναφέρει: «Οι πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές που έχουν δημοσιευθεί από το Αμερικανικό Ιατρικό Κολλέγιο (American
College of Physicians) επισημαίνουν ότι:
– Η πενθήμερης διάρκειας θεραπεία με ρεμδεσιβίρη ενδοφλεβίως σε ασθενείς που νοσηλεύονται με COVID-19 και οι οποίοι δεν απαιτούν μηχανικό αερισμό ή την εφαρμογή της τεχνικής
ECMO (extracorporeal membrane oxygenation) μπορεί να μειώσει ελαφρά τη θνητότητα, να αυξήσει τα ποσοστά ανάρρωσης και να μειώσει την ανάγκη για μηχανικό αερισμό (και είσοδο στη ΜΕΘ).
– Στους ασθενείς με COVID-19 που βρίσκονται ήδη σε μηχανικό αερισμό ή ECMO δεν έχει αποδειχθεί σημαντικό όφελος από τη χορήγηση θεραπείας με ρεμδεσιβίρη για 10 ημέρες».
Όπως αναλύει ο κ. Μηλιώνης, «η χορήγηση της ρεμδεσιβίρης γίνεται μόνο σε ασθενείς που νοσηλεύονται και σε ασθενείς που χρειάζονται «αναπνευστική υποστήριξη» (οξυγονοθεραπεία). Στα θεραπευτικά πρωτόκολλα που εφαρμόζονται στις Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων (ΜΕΛ) συγχορηγείται με τη δεξαμεθαζόνη, καθώς και εκείνη έχει αποδεδειγμένο όφελος σε ασθενείς με COVID-19 και έχουν ανάγκη χορήγησης οξυγόνου».
Σε ό,τι δε αφορά τους ανήλικους ασθενείς που μολύνονται από τον πανδημικό ιό ο ειδικός εξηγεί ότι «η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της χορήγησης ρεμδεσιβίρης σε παιδιά ηλικίας μικρότερης από 12 ετών ή βάρους μικρότερου από 40 χιλιόγραμμα δεν έχει τεκμηριωθεί και βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη φαρμακοκινητικής σε παιδιατρικούς ασθενείς.
Ωστόσο, υπάρχει οδηγία από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) που επιτρέπει τη χρήση της ρεμδεσιβίρης σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης (FDA EUA, Emergency use authorization) και σε παιδιά (ηλικίας κάτω των 12 και βάρους χαμηλότερου από 40 kg)».
Η έρευνα για βελτίωση δεν σταματά
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η χορήγηση της ρεμδεσιβίρης αντενδείκνυται σε ασθενείς που έχουν ιστορικό υπερευαισθησίας στην ουσία ή σε έκδοχα του φαρμάκου καθώς και σε ασθενείς με σοβαρή έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας (σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια). Επίσης «δεν πρέπει να συγχορηγείται με την υδροξυχλωροκίνη, που ωστόσο η χορήγησή της στους ασθενείς με COVID-19 έχει εγκαταλειφθεί. Το φάρμακο διακόπτεται σε περιπτώσεις που οι τρανσαμινάσες (ηπατικά ένζυμα) είναι αυξημένες κατά δέκα φορές ή περισσότερο από τις ανώτερες τιμές του εργαστηρίου» προσθέτει ο κ. Μηλιώνης.
Ερωτώμενος δε, για το τι μας επιφυλάσσει το μέλλον, δεδομένου ότι η πανδημία έχει καταστήσει σαφές ότι οι εξελίξεις στον τομέα των θεραπειών βρίσκονται στον «πυρήνα» της διατήρησης της ανθρώπινης ζωής και στη βελτίωση της ποιότητάς της, ο καθηγητής Παθολογίας τονίζει ότι «θα ήταν πολύ χρήσιμο ένα αντι-ιικό φάρμακο με ικανή βιο-διαθεσιμότητα όταν λαμβάνεται από
του στόματος. Το πλεονέκτημά τους θα ήταν η χορήγησή τους σε ασθενείς με COVID-19 που αναρρώνουν στο σπίτι.
Υπάρχουν δημοσιεύσεις που αναφέρονται στην πιθανότητα παρασκευής εισπνεόμενων ή από του στόματος χορηγούμενων μορφών της ρεμδεσιβίρης, ωστόσο δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε
και εάν τέτοιες μορφές (φαρμάκου ή προφαρμάκων) θα είναι διαθέσιμες για να δοκιμαστούν».
