Η Τουρκία απέστειλε διπλωματικό σημείωμα στην Ελλάδα και το Ισραήλ καλώντας τις δύο χώρες να ζητήσουν «την άδειά της προτού ξεκινήσουν τις εργασίες πόντισης υποθαλάσσιου καλωδίου τροφοδοσίας στην ανατολική Μεσόγειο», ανέφεραν τουρκικά δημοσιεύματα το βράδυ της Δευτέρας.

Αυτή η κίνηση, αναφέρει η Jerusalem Post, έρχεται λίγες ημέρες μετά το τέλος κοινής ναυτικής άσκησης του Ισραήλ με την Κύπρο, την Ελλάδα και τη Γαλλία.

Επιπλέον η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με την αμφισβητούμενη κυβέρνηση της Λιβύης το 2019 και εγείρει απειλητικούς ισχυρισμούς απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο τον τελευταίο χρόνο.

Τον Απρίλιο και τον Δεκέμβριο του 2020 η Τουρκία ισχυρίστηκε ότι ήθελε να συμφιλιωθεί με το Ισραήλ, επιδιώκοντας να το απομακρύνει από μια αναδυόμενη εταιρική σχέση με την Ελλάδα.

Τα τουρκικά φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ προσπάθησαν ακόμη και να στείλουν χάρτες στο Ισραήλ, ισχυριζόμενα ότι θα μπορούσε να υπογράψει μια ναυτική συμφωνία με την Άγκυρα που θα εξάλειφε τους ισχυρισμούς της Κύπρου.

Αντ ‘αυτού, το Ισραήλ και η Κύπρος έχουν φιλικούς δεσμούς και θαλάσσιο όριο στο οποίο συμφωνούν. Το Ισραήλ αγοράζει νέα πλοία Sa’ar 6 για να υπερασπιστεί την ΑΟΖ και τις πλατφόρμες φυσικού αερίου.

Επιπλέον, το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνία με την Ελλάδα και την Κύπρο για τον αγωγό East Med το περασμένο καλοκαίρι και είναι μέρος ενός φόρουμ φυσικού αερίου με την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και άλλα κράτη.

Διάλυση διμερών σχέσεων

Ο στόχος της Τουρκίας – επισημαίνει η Jerusalem Post – είναι να διαλύσει τις διμερείς και διεθνείς σχέσεις του Ισραήλ. Επίσης προσπάθησε να δελεάσει την Αίγυπτο με αξιώσεις συμφιλίωσης τον τελευταίο μήνα.

Η Αίγυπτος απάντησε ότι η Τουρκία πρέπει να πραγματοποιήσει εσωτερικές μεταρρυθμίσεις για να ανοίξει το δρόμο για εξομάλυνση. Για παράδειγμα, η Τουρκία φιλοξενεί τη Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις (σσ όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα), που απειλούν την Αίγυπτο και το Ισραήλ.

«Σε διπλωματικό σημείωμα που εστάλη στις πρεσβείες των δύο χωρών και στην αντιπροσωπεία της ΕΕ τη Δευτέρα, η Άγκυρα δήλωσε ότι οι τρεις πρέπει να ζητήσουν την άδειά της πριν πραγματοποιήσουν οποιαδήποτε εργασία στο υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές», αναφέρουν τα Τουρκικά μέσα ενημέρωσης.

Εξαγριωμένη η Άγκυρα

Η Τουρκία είναι εξαγριωμένη από το γεγονός ότι η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα «την περασμένη εβδομάδα υπέγραψαν μια αρχική συμφωνία για την τοποθέτηση του μεγαλύτερου υποθαλάσσιου καλωδίου στον κόσμο που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειάς τους».

Ο τελευταίος ισχυρισμός της Τουρκίας είναι ότι τα προβλεπόμενα σχέδια της EuroAsia Interconnector για το καλώδιο των 1.200 χιλιομέτρων (745 μιλίων) δείχνουν ότι περνά μέσα από την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, αναφέρουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης.

Η Τουρκία φαίνεται πως θέλει, βάσει αυτών των ισχυρισμών για το καλώδιο, να χρησιμοποιήσει την αιωρούμενη απειλή για να εκβιάσει το Ισραήλ. Αυτός είναι ο λόγος – εκτιμά η Jerusalem Post – για τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση «έδωσε γραμμή» για τα σχετικά δημοσιεύματα στα κρατικά και φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης.

Η Τουρκία έχει συλλάβει, φυλακίσει ή εξαναγκάσει σε αυτοεξορία σχεδόν όλους τους δημοσιογράφους που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση Ερντογάν, έτσι ώστε τα μέσα ενημέρωσης να αντικατοπτρίζουν την κυβερνητική στάση. Η Daily Sabah, το TRT και το Anadolu έσπευσαν να δημοσιεύσουν τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης για το υφαλοκρηπίδα και το «σημείωμα» που στέλνει η Τουρκία.

Το νέο σημείωμα της Τουρκίας δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο σε σύγκριση με τους ισχυρισμούς συμφιλίωσης πέρυσι. Η Τουρκία κατήγγειλε επίσης το Κοσσυφοπέδιο για την αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ και προσπάθησε να σαμποτάρει τις Συμφωνίες με τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν.

Η Τουρκία είναι επίσης θυμωμένη που το Σουδάν και το Ισραήλ κάνουν τώρα ειρήνη. Αυτά αποτελούν οπισθοδρόμηση για την Άγκυρα που υποστηρίζει τη Χαμάς και προσπάθησε να απομονώσει το Ισραήλ την τελευταία δεκαετία.

Μέχρι πριν από περίπου 15 χρόνια, η Τουρκία και το Ισραήλ είχαν καλές σχέσεις. Από τότε όμως, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε στην εξουσία και έγινε όλο και πιο αυταρχικός, ενώ η Τουρκία μετατράπηκε σε ηγετικό αντίπαλο του εβραϊκού κράτους. Έφτασε να συγκρίνει το Ισραήλ με τη ναζιστική Γερμανία σε σχόλια από το βήμα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών το 2019, υπενθυμίζει η Jerusalem Post.

Τώρα, η Τουρκία βρίσκεται απομονωμένη στην περιοχή. Οι μόνοι φίλοι του είναι το Κατάρ, η Χαμάς και η αδύναμη κυβέρνηση της Λιβύης, καθώς και ορισμένοι εξτρεμιστές στη βόρεια Συρία, γνωστοί περισσότερο για εθνοκάθαρση, οι οποίοι εργάζονται ως μισθοφόροι για την Άγκυρα παρά για να επιτύχουν οτιδήποτε άλλο.

Η Άγκυρα θέλει τελευταία να εμφανίσει ένα νέο προσωπείο, συνομιλώντας με τη Ρωσία και το Κατάρ πρόσφατα για τη Συρία, ενώ ο Ερντογάν αρθρογραφεί για παράδειγμα στο Bloomberg. Ωστόσο, κατάφερε να αποξενώσει τη Γαλλία και πολλές άλλες χώρες.

Οι ΗΠΑ ενδέχεται να συνεργαστούν με την Τουρκία για τη διοργάνωση ειρηνευτικής διάσκεψης των Ταλιμπάν. Ωστόσο η Τουρκία φαίνεται να προτιμά τη Ρωσία και το Ιράν για να συνεργάζεται, παρά τη Δύση και τις ΗΠΑ. Ακόμα και το ΝΑΤΟ φαίνεται να ανησυχεί τώρα για την καταστολή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στην Τουρκία και την πορεία της προς τη Ρωσία και την Κίνα.

Δημιουργώντας μια πρόκληση για την Ελλάδα και το Ισραήλ, η Τουρκία μπορεί να προετοιμάζει τον δρόμο για αυξημένες εντάσεις που βρίσκονται προ των πυλών με την Κύπρο, την Αίγυπτο και τη Γαλλία. Αυτές οι χώρες, μαζί με τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία φαίνεται να έχουν αυξημένα κοινά ενδιαφέροντα.

Επιπλέον, οι ΗΠΑ και η Ινδία, καθώς και άλλες χώρες θέλουν να συνεργαστούν πιο στενά με τη Γαλλία, και η Γαλλία και η Ινδία θέλουν και οι δύο να συνεργαστούν με τα ΗΑΕ.

Αυτό σημαίνει ότι ένα υποβρύχιο καλώδιο ή ένας αγωγός φυσικού αερίου μπορεί να συμβολίζουν την αλλαγή της δυναμικής (ή των ισορροπιών) στην περιοχή. Η Άγκυρα, για παράδειγμα, δεν έχει καλοβλέπει ότι η Σαουδική Αραβία συνεργάζεται επίσης με την Ελλάδα, κλείνει με νόημα το άρθρο της η Jerusalem Post.