Η έκρηξη των κρουσμάτων και η ασφυκτική πίεση που ασκείται στο σύστημα υγείας, τρομάζει τους ειδικούς. Ωστόσο η κυβέρνηση σχεδιάζει το σταδιακό – έστω και με αργά βήματα – άνοιγμα της αγοράς αφού κοινωνία και οικονομία φαίνεται να έχουν φτάσει στα όριά τους.
Η δύσκολη εξίσωση που καλούνται να λύσουν οι αρμόδιοι έχει να κάνει με την αντιμετώπιση της δυσκολότερης και πιο επικίνδυνης φάσης που διανύει η πανδημία και η ανάσα που πρέπει να δοθεί σε πολίτες και οικονομία μετά από έναν χρόνο περιοριστικών μέτρων.
Στο πλαίσιο αυτό ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για τη μετά-lockdown εποχή και για το άνοιγμα διάφορων τομέων, όπως για παράδειγμα το λιανεμπόριο που αναμένεται να ανοίξει πρώτο, καθώς φτάνει μέχρι την εστίαση, αλλά και τον τουρισμό, που η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει στις 14 Μαΐου.
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι φωνές των επιστημόνων που ζητούν να ανοίξουν όλα με βασικό επιχείρημα ότι η ψυχολογική πίεση του πληθυσμού είναι σε οριακό σημείο. Ενδεικτικά είναι τα όσα είπε προ ημερών η Ματίνα Παγώνη, η οποία είπε πως «είναι προτιμότερο να ανοίξει η εστίαση παρά να συναθροίζονται 5 άτομα σε ένα παγκάκι».
Από την πλευρά του ο Αλκιβιάδης Βατόπουλος τόνισε πως «το oριζόντιο lockdown δεν λειτουργεί και η ζημιά στην κοινωνία είναι τέτοια που πρέπει να βρούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα».
Οι συζητήσεις για άνοιγμα της χώρας και οι προτροπές των επιστημόνων για άμεση λήξη του lockdown διεξάγονται μπροστά σε μια εξαντλημένη τόσο ψυχικά, όσο και οικονομικά κοινωνία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να μπερδεύονται και να μην μπορούν να καταλάβουν τη δύσκολη θέση, στην οποία βρίσκεται η χώρα μας κάτι, με αποτέλεσμα να αψηφούν τα περιοριστικά μέτρα.
Έτσι, ελλοχεύει πολύ έντονα ο κίνδυνος το τρίτο κύμα να μετατραπεί σε «τσουνάμι» με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη χώρα μας.
Τι θα κρίνει το άνοιγμα λιανεμπορίου και σχολείων
Σε κάθε περίπτωση, από την κυβέρνηση, σε συνεργασία με το επιστημονικό επιτελείο της χώρας μας σχεδιάζεται ήδη η επόμενη μέρα και η μετά-lockdown εποχή.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του MEGA, το άνοιγμα του λιανεμπορίου θα γίνει με διευρυμένο ωράριο για να αποφεύγεται ο συνωστισμός και δεν αποκλείεται να προστεθούν περισσότερες Κυριακές που θα παραμένουν ανοικτά τα καταστήματα.
Το άνοιγμα, σύμφωνα με το MEGA, θα γίνει αποκλειστικά με ραντεβού και το πρώτο διάστημα με click away και, σε δεύτερο χρόνο, με click inside.
Για να περιοριστεί η κινητικότητα του πληθυσμού εξετάζεται να ισχύσει ο χιλιομετρικός περιορισμός ή οι αγορές εντός του οικείου δήμου. Για τα εμπορικά κέντρα είναι πιθανόν να αυστηροποιηθούν οι κανόνες λειτουργίας με περιορισμό του αριθμού των καταναλωτών.
Τι λένε οι επιστήμονες
Για την επαναλειτουργία της αγοράς και το άνοιγμα των σχολείων μίλησε στον ΣΚΑΪ ο καθηγητής επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μέλος της Επιτροπής Λοιμωξιολόγωνμ Χρήστος Χατζηχριστοδούλου.
Τα κρούσματα δείχνουν να έχουν αυξητική τάση παρά το lockdown. Πολλοί έκαναν λόγο για λανθασμένη στρατηγική και μη εφαρμογή των μέτρων, πράγμα που τα καθιστά αναποτελεσματικά.
Ο κ. Χατζηχριστοδούλου διευκρίνισε ότι οι βασικές αιτίες για την έξαρση των κρουσμάτων είναι δύο: οι μεταλλάξεις και η κούραση του κόσμου. Τόνισε, μάλιστα, ότι αν δεν ακολουθούσαμε τη στρατηγική αυτή τα κρούσματα θα ήταν υπερδιπλάσια.
«Όταν λέμε ότι έχουμε 40% αύξηση της μεταδοτικότητας σημαίνει ότι, αν είχαμε κάποια μέτρα περιορισμού των δραστηριοτήτων και μειώναμε το συντελεστή μεταδοτικότητας κάτω από το 1, στο 0,8-0,9, με το 40% πάμε κοντά στο 1,2, που σημαίνει ότι κάθε 5 μέρες τα κρούσματα αυξάνονται κατά 20%. Άρα, οι μεταλλάξεις έχουν σημαντική επίπτωση στην πορεία της πανδημίας».
Αν δεν παίρναμε τα μέτρα που πήραμε, όπως είπε ο καθηγητής θα είχαμε συντελεστή 2,3, που σημαίνει ότι κάθε 5 μέρες τα κρούσματα υπερδιπλασιάζονται. Επομένως, αν δεν είχαμε πάρει τα μέτρα αυτή τη στιγμή θα είχαμε σχεδόν τα τριπλάσια κρούσματα.
«Θα είχε καταρρεύσει το σύστημα υγείας. Θα είχαμε τεράστιο αριθμό κρουσμάτων», τόνισε.
Σχετικά με το άνοιγμα του λιανεμπορίου στις 22 ή 29 Μαρτίου, ο κ. Χατζηχριστοδούλου είπε ότι δεν μπορεί να πει κανείς με ακρίβεια ότι τότε θα ανοίξει. Θα κριθεί από τα κρούσματα της Τρίτης, που είναι πάντα τα περισσότερα. «Αν τα κρούσματα της Τρίτης δείχνουν μια σταθεροποίηση της κατάστασης, είμαστε στα ίδια ή πιο κάτω, τότε θα συζητήσουμε μια σταδιακή έναρξη δραστηριοτήτων. Πρώτη θα ανοίξει αυτή που θα έχει το μικρότερο αποτύπωμα στην επιδημία».
Ενδεχομένως να ανοίξει πρώτο το λιανεμπόριο, καθώς με τη μέθοδο του click away φαίνεται να μην έχει σημαντική επίπτωση στην επιδημία, όπως εξήγησε.
«Θα εισηγηθούμε στην κυβέρνηση ότι μπορεί να ανοίξει μια δραστηριότητα και θα πούμε και με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει αυτό. Η απόφαση θα είναι της κυβέρνησης».
Όσον αφορά τις μάσκες, είπε ότι ειδικά σε κλειστούς χώρους καλό είναι να φορά ο κόσμος διπλή, από μέσα χειρουργική και εξωτερικά υφασμάτινη για καλύτερη εφαρμογή.
Τι θα γίνει με τα σχολεία
Για τα σχολεία είπε ότι δυστυχώς οι καινούριες μεταλλάξεις άλλαξαν τα δεδομένα. Όπως είπε ο καθηγητής, παρατηρήθηκαν αυξημένα κρούσματα σε μικρότερες ηλικίες στις περιοχές που τα σχολεία ήταν ανοιχτά. Δεν υπάρχει αυξημένη νοσηρότητα, υπάρχουν όμως παραπάνω συμπτωματικά παιδιά.
Σχετικά με το πώς θα ανοίξουν πάλι τα σχολεία ο κ. Χατζηχριστοδούλου τόνισε ότι ενδεχομένως να προηγηθεί το άνοιγμα των λυκείων λόγω των πανελληνίων. «Θα πρέπει να σχεδιαστεί ένα σύστημα εκτεταμένου ελέγχου με τεστ τόσο στους καθηγητές όσο και στα παιδιά». Επίσης, τα δημοτικά που είναι χαμηλότερου κινδύνου ενδέχεται να ανοίξουν μαζί με τα λύκεια.
Πόσα μηνύματα θα επιτρέπονται στο 13032
Για το τρόπο που θα λειτουργήσει το λιανεμπόριο όταν ανοίξει, μίλησε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς.
Ο κ. Γεωργαντάς μιλώντας σε πρωινή εκπομπή του MEGA αναφέρθηκε στο νέο νούμερο 13032 στο οποίο θα στέλνουμε μήνυμα για να πηγαίνουμε για αγορές, όταν ανοίξει το λιανεμπόριο.
«Σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης προσπαθήσαμε να βρούμε τεχνικές λύσεις που θα μπορούν να διευκολύνουν το λιανεμπόριο και τους καταναλωτές, όταν το επιτρέψουν οι επιδημιολόγοι. Δεν ξέρω αν θα υπάρχει περιορισμός τριών ωρών. Αλλά θα υπάρχει οριζόντιος περιορισμός στην αποστολή μηνύματος, θα επιτρέπεται ένα μήνυμα την ημέρα. Στη δεύτερη προσπάθεια θα είναι αρνητική η απάντηση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επίσης ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχει σκέψη για περιορισμό στους υπόλοιπους κωδικούς. Θα γίνει ξεχωριστός αριθμός μόνο για το λιανεμπόριο. Θέλω να πιστεύω ότι τον Μάιο θα υπάρχει ένα τείχος ανοσίας πολύ ισχυρό στη χώρα μας και το καλοκαίρι θα είμαστε σε κάποια κανονικότητα».
