Λίγες ημέρες πριν τον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, η Ελλάδα οδεύει με αυτοπεποίθηση σε μια νέα εποχή οικονομικής ανάπτυξης ως σύγχρονο κράτος. Στη μακρά και δύσκολη αυτή διαδρομή των 200 ετών, δεν ήσαν λίγες οι οπισθοδρομήσεις: οικονομικές κρίσεις, χρεοκοπίες, πόλεμοι, διχασμοί, φτώχεια, πείνα, μετανάστευση. Ωστόσο, μετά από κάθε τέτοια δύσκολη περίοδο αναδυόταν μια νέα και καλύτερη Ελλάδα. Σε μια τέτοια νέα εποχή φαίνεται να εισέρχεται η Ελλάδα και σήμερα.
Φτωχή και κυρίως αγροτικού χαρακτήρα, η πρώτη περίοδος οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας επιστεγάστηκε από τον Διεθνή Οικονομικό Eλεγχο επί των δημοσίων οικονομικών της, το 1897. Από το 1898 έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου, το 1949, η Ελλάδα απέκτησε νέα εδάφη, ανέπτυξε τις βιομηχανικές της βάσεις και υποδέχθηκε μια μικρή μεν, αλλά με ιδιαίτερη σημασία ροή επενδύσεων και ανθρώπινου κεφαλαίου. Ταυτοχρόνως, όμως, η χώρα υπέφερε από τις οικονομικές δυσκολίες της Μεγάλης Yφεσης, την πολιτική αστάθεια, τους περιφερειακούς πολέμους, τη βίαιη ξένη κατοχή, τον εμφύλιο πόλεμο, καθώς και την ενσωμάτωση ενός και πλέον εκατομμυρίου ελλήνων προσφύγων από τη Μικρά Ασία.
Από το τέλος του εμφυλίου πολέμου έως σήμερα η Ελλάδα προόδευσε, με ταχεία ανάπτυξη τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, και την είσοδο στην ΕΟΚ, το 1981. Ωστόσο, οι κρίσεις της δεκαετίας του ’70 και η συσσώρευση δημοσίου χρέους, παρά τη σημαντική οικονομική μεγέθυνση, οδήγησαν στην παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, σπρώχνοντας τη χώρα σε μια δεκαετή βαθιά οικονομική κρίση.
Παρ’ όλα αυτά και έχοντας εξέλθει από τον έλεγχο των πιστωτών της, το 2018, η Ελλάδα σήμερα δεν είναι πια στο περιθώριο της Ευρώπης, αλλά αποτελεί μια χώρα που προσλαμβάνεται ως κόμβος οικονομικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Tρεις είναι οι τομείς οι οποίοι μπορούν να αποτελέσουν τους μοχλούς και οδηγούς οικονομικής ανάπτυξης: η καινοτομία, οι βιοεπιστήμες και η πράσινη ενέργεια.
Σε ό,τι αφορά την καινοτομία, μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, όπως οι Microsoft, Samsung, Daimler, Applied Materials, Cisco, Digital Realty και Tesla – ανάμεσα σε άλλες -, πραγματοποιούν επενδύσεις στον ανερχόμενο τεχνολογικό τομέα της χώρας.
Ο ισχυρός κλάδος των βιοεπιστημών στην Ελλάδα έχει αποκτήσει πρόσθετη προσοχή και ενδιαφέρον στη μάχη κατά της πανδημίας, συγκεντρώνοντας σημαντικές επενδύσεις στη φαρμακευτική έρευνα και ανάπτυξη, όπως αυτή του φαρμακευτικού κολοσσού Pfizer, ενώ παράλληλα υπολογίζεται ότι 15% όλων των ελληνικών start-ups βρίσκονται στον τομέα των βιοεπιστημών. Χάρη δε στις ποιοτικές υποδομές υγείας, τους περισσότερους γιατρούς ανά κεφαλή από κάθε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ και ένα τουριστικό brand που συνδέεται ήδη με την υγεία και την ευεξία, η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε έναν ελκυστικό προορισμό για τη λεγόμενη «Ασημένια Οικονομία» (Silver Economy).
Η Ελληνική Πράσινη Συμφωνία, η οποία προβλέπει την πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2028 και τον διπλασιασμό της ανανεώσιμης ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας έως το 2030, προσελκύει ήδη σημαντικές και αυξανόμενες εκθετικά επενδύσεις, όπως της Volkswagen στην Αστυπάλαια, και τη δημιουργία εξωχώριων των ελληνικών θαλασσών, αιολικών πάρκων στην Ελλάδα.
Το παρελθόν αποτελεί οδηγό για το μέλλον. Η Ελλάδα δείχνει ότι μπορεί να διεκδικήσει και σήμερα έναν λαμπρό, νέο αιώνα στη σύγχρονη ιστορία της. Τα επόμενα βήματα της νέας αυτής εποχής δεν μπορεί παρά να εγγράφονται σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, χάρη στις οποίες θα μπορέσει η χώρα να προσελκύσει επενδύσεις. Με αυτόν τον τίτλο – «Reforming the Greek Economy» – εισέρχεται στον σχετικό δημόσιο διάλογο και το 4th InvestGR Forum 2021, τον προσεχή Ιούλιο.
*Ο κ. Ανδρέας Γιαννόπουλος είναι διευθύνων σύμβουλος της Public Affairs and Networks και ιδρυτής του InvestGR Forum.
