Κορωνοϊός : Σε έξαρση η πανδημία, στα όρια της η κοινωνία – Οι παράγοντες που κρίνουν το lockdown

Στο αυστηρό περιοριστικό πλαίσιο που επιβάλλει η κορύφωση του τρίτου κύματος της πανδημίας θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο πέταγμα του χαρταετού την Καθαρά Δευτέρα και τα παραδοσιακά Κούλουμα, καθώς επισφραγίστηκε η παράταση του lockdown σε όλη τη χώρα κατά μια εβδομάδα, με όλα τα στοιχεία να δείχνουν ότι τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα – με ίσως κάποιες εξαιρέσεις- δύσκολα θα αρθούν πριν τις 29 Μαρτίου.

Η επιδημιολογική εικόνα της χώρας δεν επέτρεπε την παραμικρή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων, καθώς οι σκληροί δείκτες, όπως τα κρούσματα, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία, οι διασωληνωμένοι και οι θάνατοι παραμένουν σε ιδιαίτερα ανησυχητικά επίπεδα. Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, τις επόμενες δύο – τρεις εβδομάδες η πίεση στο Σύστημα Υγείας δεν αναμένεται να υποχωρήσει, καθώς τα μηνύματα που έρχονται από μετρήσεις λυμάτων κι άλλους κρίσιμους παράγοντες μόνο θετικά δεν είναι.

Ενδεικτικά, όπως ανέφερε -κατά την τακτική ενημέρωση για τον κορωνοϊό- η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, ο κυλιόμενος μέσος όρος νέων κρουσμάτων των τελευταίων 7 ημερών έχει πια ξεπεράσει τα 2.100 νέα κρούσματα τη μέρα και ο δείκτης θετικότητας αυξήθηκε στο 4,5%, ξεπέρασε δηλαδή για πρώτη φορά μέσα στο 2021 το όριο του 4%. Σε πολλές περιπτώσεις, δε, καταγράφηκε πολύ υψηλό ποσοστό θετικότητας σε επιβαρυμένες περιοχές και κυρίως στην Αττική, όπου ο δείκτης θετικότητας ξεπέρασε το 7%.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι τα μέτρα δεν φαίνεται να αποδίδουν στο βαθμό που θα ήθελαν ειδικοί και κυβέρνηση έπειτα από τέσσερις και πλέον μήνες εφαρμογής τους, με την τελευταία πάντως -δεδομένης της κρίσιμης επιδημιολογικής κατάστασης- να αποφασίζει το κλείσιμο των σχολείων όλης της χώρας για τουλάχιστον δύο εβδομάδες.

Όπως προκύπτει, προτεραιότητα πλέον των Αρχών είναι το άνοιγμα του λιανεμπορίου με αυστηρά μέτρα, όποτε το επιτρέψουν οι συνθήκες, χωρίς να αποκλείεται μάλιστα η σταδιακή επαναλειτουργία δραστηριοτήτων από τις 22 Μαρτίου.

Υπέρ της λύσης μάλιστα αρχίζει να τάσσεται μερίδα ειδικών, συνυπολογιζόμενης της κούρασης της κοινωνίας στην εφαρμογή των περιορισμών που έχει ως αποτέλεσμα -παρά την επίμονη διάρκεια και ένταση της έξαρσης της πανδημίας- να μην τηρούν τα μέτρα. Μέτρα, ωστόσο, για τη λήψη των οποίων υπάρχουν «αρρυθμίες» στην Επιτροπή των Λοιμωξιολόγων, με τις φωνές για αλλαγή σε πρόσωπα και στην αντιμετώπιση της κατάστασης να δυναμώνουν.

Η δύσκολη «εξίσωση» εισαγωγών και ΜΕΘ

Τις τελευταίες ημέρες, επιβεβαιώνονται με τον χειρότερο τρόπο οι δυσοίωνες εκτιμήσεις των ειδικών για ασφυκτική πίεση στα νοσοκομεία της χώρας -κυρίως της Αττικής.

Από το περασμένο Σάββατο και μετά, η κατάσταση στα νοσοκομεία είναι δραματική, καθώς κάθε μέρα σημειώνονται δεκάδες εισαγωγές, ο αριθμός των οποίων προσεγγίζει τη δυναμικότητα ενός μεσαίου μεγέθους νοσοκομείου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της κ. Παπαευαγγέλου, ο αριθμός των νοσηλευόμενων ασθενών αυξήθηκε αυτή την εβδομάδα που μας πέρασε, με 400 συνανθρώπους μας να εισάγονται στο νοσοκομείο καθημερινά, ενώ τις τελευταίες δύο ημέρες οι εισαγωγές ξεπέρασαν τις 500.

Συνολικά στην επικράτεια, το βράδυ της Πέμπτης νοσηλεύονταν λόγω κορωνοϊού 4.032 ασθενείς. Μόνο στην Αττική, συνολικά στην 1η και 2η Υγειονομική Περιφέρεια, έγιναν περίπου 2.000 εισαγωγές μέσα στην τελευταία εβδομάδα.

«Βλέπουμε αρκετούς νεότερους ανθρώπους ηλικίας 45-65 ετών να νοσηλεύονται και είναι κάτι που το είχαμε ζήσει και πέρσι το Νοέμβριο και παρατηρούμε ότι, όταν αυξάνει η διασπορά, πέφτει η μέση ηλικία των νοσηλευόμενων ασθενών» τόνισε.

Εκτός από τις νοσηλείες σε απλές κλίνες, ένας «σκληρός» ακόμη δείκτης της πανδημίας που δεν δείχνει τάση υποχώρησης είναι οι διασωληνωμένοι.

Σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία του ΕΟΔΥ, σημείωσαν νέα μεγάλη αύξηση, και πλέον ανέρχονται σε 521, καταγράφοντας αρνητικό ρεκόρ για το 2021. Σημειώνεται, δε, πως την τελευταία φορά που ο αριθμός των διασωληνωμένων έπεσε κάτω από το «φράγμα» των 500 ήταν στις 22 Δεκεμβρίου, όταν οι υγειονομικές αρχές -για πρώτη φορά τότε μετά από πολύ καιρό- ανακοίνωσαν 491 διασωληνωμένους.

Ειδικότερα, τις τελευταίες 12 ημέρες στα νοσοκομεία της επικράτειας παρατηρείται αύξηση κατά 100 και πλέον διασωληνωμένων που αφορούν σε Covid-19. Μόνο το τελευταίο 24ωρο, δε, αυξήθηκαν κατά 15.

Στο 92% η πληρότητα στις ΜΕΘ

Σύμφωνα με την κ. Παπαευαγγέλου, η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ιδιαίτερα στην Αττική, συνεχίζεται και «προβλέπουμε ότι θα συνεχιστεί ακόμα για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες, αφού καλά γνωρίζουμε ότι ένα ποσοστό των νοσηλευόμενων θα χρειαστεί περαιτέρω υποστήριξη με εισαγωγή στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας».

Όπως είπε, η πληρότητα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας Covid στην Αττική υπολογίζεται στο 92%, παρόλο που έχουν σημαντικά αυξηθεί οι διαθέσιμες κλίνες για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών, με την εισαγωγή στον αγώνα ολόκληρων νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας, αλλά και της σημαντικής συμβολής του ιδιωτικού τομέα, τόσο με τη συνδρομή δύο νοσοκομείων στην Αττική, αλλά και με την εθελοντική συνεισφορά του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.

Την εκτίμηση πως οι διασωληνωμένοι θα αυξηθούν κι άλλο το προσεχές διάστημα έκανε και η Μίνα Γκάγκα, συντονίστρια Διευθύντρια 7ης Πνευμονολογικής Κλινικής Σωτηρία.

«Δεν βγαίνουν άμεσα οι άνθρωποι από τον αναπνευστήρα, ενώ καθημερινά χρειάζονται βοήθεια και άλλοι» σημείωσε, μιλώντας στο MEGA, επισημαίνοντας παράλληλα ότι μεγάλο πλήγμα αποτελούν πλέον και οι ενδοοικογενειακές μολύνσεις. «Από την στιγμή που μπαίνει ο ιός στο σπίτι κολλάνε οι πάντες».

Η «γκρίνια» στην Επιτροπή

Την ίδια στιγμή, διαφωνίες εκφράζονται τις τελευταίες ώρες στους κόλπους των επιστημόνων για τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής των Ειδικών για τον κοροναϊό.

Λίγες ώρες πριν από τη σημερινή συνεδρίαση, όπου αποφασίστηκε η παράταση των περιοριστικών μέτρων, η διευθύντρια της 7ης πνευμονολογικής κλινικής του νοσοκομείου Σωτηρία, Μίνα Γκάγκα, εξέφρασε τη διαφωνία της για τη δημόσια τοποθέτηση της καθηγήτριας Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διευθύντριας ΜΕΘ Νοσοκομείου Ευαγγελισμός, Αναστασίας Κοτανίδου, περί του μηχανισμού λειτουργίας.

Η κ. Γκάγκα ανέφερε πως η ίδια δεν είναι μέλος της Επιτροπής, αλλά συμφωνεί με την κ. Κοτανίδου «ως προς το κομμάτι ότι δεν πρέπει να βγαίνει ο καθένας και να λέει τη δική του άποψη», προσθέτοντας, ωστόσο πως «αν η Επιτροπή δεν δουλεύει καλά, πριν βγει κάποιος να το πει στον κόσμο, πρέπει να το διορθώσει μέσα στην Επιτροπή. Αν κάτι δεν είναι καλό ή το διορθώνεις ή παραιτείσαι».

Υπενθυμίζεται ότι η κ. Κοτανίδου, μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου, με θέμα «Πανδημία και κοινωνική συνοχή» δήλωσε πως η Επιτροπή έχει χάσει τον βηματισμό της και στάθηκε στο γεγονός ότι ενίοτε οι αποφάσεις μεταφέρονται εσφαλμένα προς τα έξω.

«Στις συνεδριάσεις χάνονται περισσότερες ώρες απ’ ό,τι θα έπρεπε» είχε εκτιμήσει, δηλώνοντας ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ως προς τη σαφήνεια που συνοδεύει την επικοινωνία των εκάστοτε αποφάσεων για τα μέτρα προφύλαξης από τον ιό.

Πάντως, με το που ξεκίνησε η σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων η κ. Κοτανίδου, σύμφωνα με πληροφορίες, ζήτησε τον λόγο για να πει ότι τα όσα ανέφερε την Τετάρτη παρερμηνεύτηκαν (με τη λογική ότι δεν αποδόθηκαν με τον τρόπο που αυτή εννοούσε).

Για το ζήτημα τοποθετήθηκαν, το πρωί της Παρασκευής και άλλα μέλη της επιστημονικής κοινότητας.

Τον προβληματισμό του για τον τρόπο λειτουργίας της ελληνική «task force» διατύπωσε και ο καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή της Γενεύης, Μανώλης Δερμιτζάκης.

Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, υποστήριξε ότι «μία Επιτροπή που μετρά 30-40 μέλη και αποτελείται μόνο από γιατρούς δεν μπορεί να λειτουργήσει» και πρότεινε τη σύσταση πενταμελούς Επιτροπής από διαφορετικές ειδικότητες και να βγει ξανά μπροστά ο Σωτήρης Τσιόδρας, τον οποίο εμπιστεύονται οι πολίτες.

Η πρόεδρος των Νοσοκομειακών Γιατρών, Ματίνα Παγώνη, καλεσμένη στο MEGA, υποστήριξε πως «η κυρία Κοτανίδου είπε αυτό που βλέπουν όλοι. Είπε ότι είναι πολύς κόσμος στην επιτροπή, διαφορετικοί άνθρωποι, πολλές ώρες στις συνεδριάσεις και είναι λογικό που είπε ότι χάσαμε το δρόμο. Όταν τα άτομα είναι πολλά μπλέκεται και η κατάσταση».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, σχολίασε πως άπαντες είναι κουρασμένοι και εξέφρασε τη διαφωνία του με όσα είπε η κ. Κοτανίδου. «Εγώ δεν συμφωνώ με αυτή την εκτίμηση. Γιατί αν κάποιος συμφωνεί με αυτή την εκτίμηση πρέπει να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις. Είτε προσωπικά, είτε να τις ζητήσει από όποιους συμβουλεύονται την επιτροπή» είπε, μιλώντας στο OPEN.

Υποστήριξε, δε, πως τέτοιες απόψεις δεν βοηθούν να βγαίνουν προς τα έξω αυτή την χρονική στιγμή «όταν είμαστε σε σημείο που η προσπάθεια είναι δύσκολη, αλλά τελική».

«Μία προσπάθεια η οποία αμφισβητείται σταθερά από κάποιους, οι προτάσεις των οποίων όπου έχουν εισακουστεί έχουν οδηγήσει σε τραγωδίες, αυτό δεν βοηθά», πρόσθεσε. Όπως ειπε, «είναι αναμενόμενο αποφάσεις να αλλάζουν και να διορθώνονται», σημειώνοντας πως η διαχείριση είναι στο πλαίσιο της καθημερινής ιατρικής, μιας και δεν υπάρχει αντίστοιχο εγχειρίδιο αφού η τελευταία πανδημία ήταν πριν από 100 χρόνια.

Αλλαγή στρατηγικής;

Στο μεταξύ, υπέρ της αλλαγής στρατηγικής -καθώς η ισχύουσα δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναμενόμενα- σε ό,τι αφορά στην αντιμετώπιση της πανδημίας τάσσεται μερίδα ειδικών.

Ειδικότερα, ο καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή της Γενεύης, Μανώλης Δερμιτζάκης, τάχθηκε υπέρ του ανοίγματος των καταστημάτων, των σχολείων, αλλά και της εστίασης σε εξωτερικούς χώρους, τα οποία, όπως υποστήριξε, φαίνεται ότι δεν επηρεάζουν την εξέλιξη της πανδημίας. Πρότεινε αποσυμπίεση σε αυτά τα σημεία, προκειμένου, υπογράμμισε, να φύγει το άγχος των ανθρώπων για την οικονομία, γιατί «το άγχος δεν επιτρέπει να έχεις την αυτοσυγκέντρωση για να τηρήσεις τα μέτρα».

Ωστόσο, πρόσθεσε, «θα πρέπει με το άνοιγμα να τρέξει μια τεράστια καμπάνια ώστε να μπορέσουν οι πολίτες να συντονιστούν σε μια συμπεριφορά, η οποία ενώ θα αυξήσει την κινητικότητα, δεν θα αυξήσει τη μετάδοση».

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο καθηγητής σημείωσε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα πρόβλεψης όσον αφορά την κορύφωση της πανδημίας, διότι σήμερα, υποστήριξε, η μετάδοση γίνεται μέσω μικρών δραστηριοτήτων σε εσωτερικούς χώρους χωρίς μάσκες.

Χαρακτήρισε επίσης τεράστιο μειονέκτημα τη στιγμή που βρισκόμαστε στα μέσα Μαρτίου, το γεγονός ότι δεν έχουμε εκμεταλλευτεί τους εξωτερικούς χώρους, ειδικά στον κλάδο της εστίασης.

Στο ίδιο μήκος κύματος η πρόεδρος των Νοσοκομειακών Γιατρών, Ματίνα Παγώνη. Αναφερόμενη στα μέτρα και στην πορεία της πανδημίας στη χώρα μας, η κ. Παγώνη τόνισε πως «κανένας ιός δεν έχει φύγει». «Εδώ θα είναι και ο κοροναϊός. Απλώς θα εμβολιαστούμε και οι συνθήκες θα είναι διαφορετικές  είπε και συνέχισε προτείνοντας τα μέτρα για το επόμενο διάστημα.

«Μετά τις 17 του μήνα, τα κρούσματα θα αρχίσουν να μειώνονται σιγά σιγά. Θα αργήσουν να μειωθούν όσοι είναι στις ΜΕΘ, θα χρειαστεί κάνα δεκαπενθήμερο. Μετά τις 17 να ξεκινήσουν τα σχολεία, και μαζί τα καταστήματα με τα sms ώστε να ελέγχεται ο κόσμος. Στο τέλος της άλλης βδομάδας. Δεν είναι δυνατόν να κλειστεί παραπάνω ο κόσμος στα σπίτια του. Η οικονομία βλέπουμε που έχει φτάσει. Αρχές Απριλίου, το πρώτο δεκαπενθήμερο, πρέπει να ξεκινήσει η εστίαση, γιατί δεν είναι δυνατόν να μαζεύονται όλοι στα παγκάκια και στις πλατείες για να πίνει καφέ. Δεν αντέχει ο κόσμος να μείνει άλλο μέσα» εξήγησε η κ. Παγώνη.