Όλοι οι αναλυτές έβλεπαν την τιμή του πετρελαίου Brent να ξεπερνά σύντομα τα 70 δολάρια το βαρέλι. Ουδείς φανταζόταν, όμως, ότι η αφορμή για να συμβεί αυτό δεν θα ήταν οικονομικής φύσεως αλλά γεωπολιτικής και συγκεκριμένα η επίθεση με drones και πυραύλους που εξαπέλυσαν την Κυριακή από την Υεμένη σιίτες αντάρτες Χούτι κατά πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στη Σαουδική Αραβία.
Νωρίς το πρωί της Δευτέρας στην αγορά εμπορευμάτων της Σιγκαπούρης η τιμή του πετρελαίου Βόρειας Θάλασσας (τύπου Brent) εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από τις 8 Ιανουαρίου 2020. Τα προθεσμιακά συμβόλαια παράδοσης Μαΐου άγγιξαν τα 71,38 δολάρια το βαρέλι προτού υποχωρήσουν περίπου στις 5 ώρα Ελλάδος στα 71,11 δολάρια το βαρέλι ενισχυόμενα κατά 1,75 δολάρια ή 2,5% συγκριτικά με την τιμή τους το απόγευμα της Παρασκευής στο Λονδίνο.
Την ίδια ώρα η τιμή των συμβολαίων παράδοσης Απριλίου του αμερικανικού αργού West Texas Intermediate (WTI) ενισχύονταν κατά 1,60 δολάρια ή σε ποσοστό 2,4% και διαμορφώνονταν τα 67,69 δολάρια το βαρέλι, ενώ λίγο νωρίτερα η τιμή είχε αγγίξει τα 67,98 δολάρια το βαρέλι, επίπεδο υψηλότερο από τον Οκτώβριο του 2018!
Η συγκυρία ευνοεί τον OPEC+
Οι επιθέσεις κατά σαουδαραβικών πετρελαϊκών στόχων (χτυπήθηκε και η σημαντική για τις εξαγωγές υδρογονανθράκων της χώρας μονάδα της Saudi Aramco στο Ρας Τανούρα) έσπειραν τον πανικό στις αγορές πετρελαίου – το Ριάντ έκανε λόγο για «αποτυχημένη επίθεση κατά της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας».
Οι αναλυτές σημείωσαν ότι είναι η δεύτερη επίθεση που εκδηλώνεται το μήνα αυτό κατά της Σαουδικής Αραβίας, θυμίζοντας ένα μικρότερης έντασης επεισόδιο που σημειώθηκε στη Τζέντα στις 4 Μαρτίου. «Ίσως δούμε περισσότερες πιέσεις στις τιμές καθώς η αγορά θα συνυπολογίσει και ένα επιπλέον ρίσκο», εκτιμούν σε υπόμνημά τους αναλυτές της ING.
Πέρα από τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες που προέκυψαν, η οικονομική και πολιτική συγκυρία ευνοεί αναμφίβολα τους παραγωγούς. Οι τιμές του πετρελαίου είχαν ήδη πάρει την ανιούσα τις τελευταίες εβδομάδες λόγω αισιοδοξίας για ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από την πανδημική κρίση και αύξησης της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης.
Επίσης, στοιχεία κυρίως από την αμερικανική αγορά έδειξαν μείωση των πετρελαϊκών διαθεσίμων καθώς οι παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου προτίμησαν να επιστρέψουν κέρδη στους μετόχους τους και να μην σπεύσουν να επενδύσουν για να αυξήσουν την παραγωγή τους και να καλύψουν τη ζήτηση εκμεταλλευόμενοι την εκτίναξη των τιμών, όπως παραδοσιακά πράττουν σε ανάλογες περιπτώσεις.
Την περασμένη εβδομάδα οι ανοδικές πιέσεις ενισχύθηκαν από την απόφαση των χωρών του OPEC και άλλων παραγωγών που δεν μετέχουν στο καρτέλ αλλά τα τελευταία χρόνια συνεργάζονται και συμπράττουν μ’ αυτό (OPEC+) να διατηρήσουν σταθερή την παραγωγή τους τον Απρίλιο (να διατηρήσουν δηλαδή σε ισχύ τις περικοπές των 9,7 εκατ. βαρελιών ημερησίως που είχαν αποφασίσει το 2020 για να συγκρατήσουν την κατάρρευση της αγοράς καθώς οι μία μετά την άλλη οι οικονομίες έκλειναν λόγω κορωνοϊού).
O Τζο Μπάιντεν
Το πακέτο Μπάιντεν
Ενισχυτική για τις τιμές του πετρελαίου επιρροή ασκεί και η έγκριση από την αμερικανική Γερουσία του πακέτου των 1,9 τρισ. δολαρίων για την ενίσχυση της αμερικανικής οικονομίας και των νοικοκυριών που έχει δρομολογήσει ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Το πακέτο, το οποίο μάλιστα θα συνοδευθεί από ένα ανάλογο (2 τρισ. δολάρια) που προορίζεται για τη βελτίωση των υποδομών στις ΗΠΑ, αναμένεται να δώσει ισχυρή ώθηση στην αναπτυξιακή διαδικασία και συνακόλουθα στην ενεργειακή ζήτηση.
Αν μπουν σταθερά και δίχως παλινωδίες και οι ΗΠΑ στο δρόμο της ανάπτυξης, τότε θα πάψει η Κίνα να αποτελεί τη μοναδική «ατμομηχανή» της παγκόσμιας οικονομίας στην παρούσα συγκυρία. Σημειωτέον ότι η έγκριση του πακέτου Μπάιντεν από το Κογκρέσο έδωσε τη Δευτέρα ώθηση και στις ασιατικές μετοχές.
Χαμηλά η μπάλα
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι, παρά την κούρσα των τιμών του πετρελαίου στις διεθνείς αγορές και τα θετικά στοιχεία που ανακοινώνονται για την πορεία μεγάλων οικονομιών του πλανήτη – φευ, όχι ακόμα για την ευρωοικονομία – ο υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας Αμπντουλαζίζ μπιν Σαλμάν Αλ Σαούντ εξέφρασε αμφιβολίες για την ανάκαμψη της πετρελαϊκής ζήτησης.
Είναι προφανές ότι το Ριάντ θέλει να παίξει «χαμηλά τη μπάλα» και να μη ρισκάρει να χάσει τον έλεγχο του παιχνιδιού. Ίσως να έχει κατά νου την εποχική κάμψη της ζήτησης που παρατηρείται την άνοιξη λόγω βελτίωσης του καιρού στο Βόρειο Ημισφαίριο.
Ίσως πάλι να θέλει να δικαιολογήσει την απόφαση της περασμένης Πέμπτης του OPEC+ να διατηρήσει σταθερή την παραγωγή του και, κυρίως, να προειδοποιήσει τους παραγωγούς να μην αναθαρρήσουν από τη συγκυρία και να αντισταθούν στον πειρασμό να παραβιάσουν τα πλαφόν παραγωγής για να εκμεταλλευθούν την εκτίναξη των τιμών – κάτι που παραδοσιακά οι πετρελαιοπαραγωγοί πράττουν, των Σαουδαράβων πρωτοστατούντων είναι αλήθεια.
