Τι εμπόδια αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην εποχή της πανδημίας;
«Είναι γεγονός ότι η πανδημία και τα μέτρα που ακολούθησαν ανέδειξαν τις ανισότητες οι οποίες προϋπήρχαν στην κοινωνία μας. Οι γυναίκες καθημερινά καλούνται να αντεπεξέλθουν σε πολλαπλούς ρόλους, είτε είναι μητέρες, σύντροφοι, ή εργαζόμενες, και προσπαθούν να εξισορροπήσουν τις ανάγκες τους με τα καθήκοντα κάθε ρόλου. Αυτή τη φορά, όμως, κλήθηκαν να συνδυάσουν την τηλεργασία με τη φροντίδα του σπιτιού, της οικογένειας και των ευπαθών μελών, σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οι άνδρες. Πολλές γυναίκες έχουν βρεθεί στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά της πανδημίας ως εργαζόμενες στους κλάδους της υγείας, της φροντίδας και της περίθαλψης. Ειδικά για τις γυναίκες ασθενείς, στις οποίες ανήκουν και όσες έχουν νοσήσει ή νοσούν από καρκίνο, η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι επιβεβλημένη, γεγονός που επιφέρει ακόμα μεγαλύτερη ψυχολογική επιβάρυνση. Ως Novartis Hellas βρεθήκαμε για τέταρτη χρονιά δίπλα στις γυναίκες που νοσούν από καρκίνο του μαστού με το πρόγραμμα “Είσαι γυναίκα. Είσαι δύναμη!”, με δωρεάν διαδικτυακά βιωματικά εργαστήρια σε όλη την Ελλάδα, για να τις υποστηρίξουμε και μέσα στην πανδημία στον καθημερινό τους αγώνα».
Είναι οι τομείς της υγείας και της επιστήμης ανδροκρατούμενοι;
«Σήμερα, λιγότερο από το ένα τρίτο των ερευνητών παγκοσμίως στους τομείς των επιστημών, της τεχνολογίας και των μαθηματικών είναι γυναίκες. Σύμφωνα με στοιχεία της UNESCO (2014-2016), μόνο μία στις τρεις φοιτήτριες επιλέγουν τους τομείς αυτούς στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, είναι λιγότερες οι γυναίκες που κατέχουν υψηλές θέσεις στις ανώτατες βαθμίδες των κορυφαίων πανεπιστημίων, γεγονός που σημαίνει ότι κάνουν λιγότερες δημοσιεύσεις, είναι λιγότερο αναγνωρισμένες και τελικά εξασφαλίζουν λιγότερους πόρους χρηματοδότησης για την έρευνά τους. Αντιστοίχως, οι γυναίκες δυσκολεύονται να αναδειχθούν στους τομείς των διαφόρων Επιστημών της Υγείας. Και ενώ αντιπροσωπεύουν το 70% του εργατικού δυναμικού στον τομέα της Υγείας, καταλαμβάνουν μόνο το 25% των ανώτατων θέσεων παγκοσμίως. Από την πλευρά μας, στη Novartis Hellas, το 58% των εργαζομένων μας είναι γυναίκες και έχουμε εμπιστευτεί το 59% των θέσεων αυξημένης ευθύνης επίσης σε γυναίκες. Σε επίπεδο μητρικής εταιρείας, από τον Σεπτέμβριο του 2018 έχουμε δεσμευθεί στον Διεθνή Συνασπισμό Ισων Αμοιβών (EPIC) για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των φύλων στις διοικητικές θέσεις και για τη βελτίωση των διαδικασιών αμοιβής / διαφάνειας έως το 2023».
Πώς μπορούν οι γυναίκες να διεκδικήσουν ρόλους σε θέσεις ευθύνης; Ποια είναι η θέση της πολιτείας και των εταιρειών;
«Υπάρχουν ήδη στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η καθιέρωση ευέλικτων μορφών εργασίας, η παροχή προγραμμάτων καθοδήγησης (mentorship), η εφαρμογή πολιτικών κατά των διακρίσεων και της παρενόχλησης, η πρόσβαση των γυναικών σε προγράμματα κατάρτισης για διευθυντικές θέσεις, αλλά και η ίση κατανομή ευθυνών φροντίδας στην οικογένεια, μπορούν να εξαλείψουν τα εμπόδια προς τις θέσεις ευθύνης. Η ελληνική Πολιτεία, μέσω του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κάνει ήδη σημαντικά βήματα για τα θέματα Δημογραφικής Πολιτικής και Οικογένειας, με συγκεκριμένες δράσεις υπέρ της ισότητας στον χώρο εργασίας, με την άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια που θα ενταχθούν στον νέο εργασιακό νόμο. Η Novartis έχει ενταχθεί στον διεθνή Δείκτη Ισότητας Φύλων Bloomberg Gender-Equality Index (GEI), γεγονός που αποτελεί σημαντική αναγνώριση των πρωτοβουλιών μας για την ενίσχυση της θέσης των γυναικών στο περιβάλλον εργασίας. Επιπλέον, η εταιρεία μας και στην Ελλάδα έχει θέσει σταδιακά σε εφαρμογή μια νέα πολιτική για τις γονικές άδειες. Οι γονείς, ανεξαρτήτως φύλου, δικαιούνται 14 εβδομάδες άδεια μετ’ αποδοχών για το παιδί που αποκτούν μέσω γέννησης, υιοθεσίας ή παρένθετης μητέρας. Με τον τρόπο αυτόν πιστεύουμε ότι δίνουμε την ευκαιρία και την ευελιξία και στους δύο γονείς να κάνουν τις κατάλληλες επιλογές για την οικογένειά τους».
Θεωρείτε ότι το φαινόμενο της γυάλινης οροφής είναι περίπτωση που ισχύει και στην Ελλάδα;
«Η γυάλινη οροφή αποτελεί ένα φαινόμενο υπαρκτό και μάλιστα μετρήσιμο. Στην Ελλάδα έχουμε ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής γυναικών σε διοικητικά συμβούλια φορέων, επιτροπών και ιδρυμάτων που ασχολούνται με την επιστήμη, την έρευνα και την ανάπτυξη. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΕ για τη χώρα μας δείχνουν ότι μόνο το 6,3% των CEOs στην Ελλάδα είναι γυναίκες. Η Novartis Hellas εκπροσωπείται σε αυτό το μικρό ποσοστό, καθώς στη θέση της προέδρου και διευθύνουσας συμβούλου τα τέσσερα τελευταία χρόνια βρίσκεται μια γυναίκα, η Σουζάνε Κόχουτ. Για να “θρυμματίσουμε” τη γυάλινη οροφή είναι αναγκαίο να αλλάξουμε τα στερεότυπα που επικρατούν μέσω της οικογένειας, της εκπαίδευσης, της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και μέσω του μετασχηματισμού της εταιρικής κουλτούρας σε όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους. Οι εταιρείες πρέπει να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις λόγω φύλου μέσω πρακτικών που απορρέουν από μία εταιρική κουλτούρα που ενθαρρύνει την ενδυνάμωση όλων των εργαζομένων, καθώς και τη διαφάνεια και τον καθορισμό στόχων όσον αφορά την εκπροσώπηση των γυναικών σε θέσεις ευθύνης. Από την πλευρά μας, παραμένουμε εστιασμένοι στο να βοηθούμε τους ανθρώπους μας να αξιοποιούν τα ταλέντα τους, χωρίς διακρίσεις και διαχωρισμούς».