Ποσοστό άνω του 90% των εμβολιασθέντων παράγει εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι του ιού SARS-CoV-2 ήδη μετά την πρώτη δόση. Το σύνολο των εμβολιασθέντων παράγει πολύ υψηλούς τίτλους προστατευτικών εξουδετερωτικών αντισωμάτων μετά τη δεύτερη δόση. Αυτά είναι τα πρώτα συμπεράσματα μελέτης η οποία πραγματοποιείται από τη Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και αφορά υγειονομικούς και άτομα άνω των 75 ετών.
Η μελέτη θα εξελιχθεί σε βάθος 18 μηνών προκειμένου να καθοριστεί τόσο ο βαθμός όσο και η διάρκεια της παρεχόμενης ανοσίας. Στη μελέτη μετρώνται συνδυαστικά η παραγωγή τόσο εξουδετερωτικών αντισωμάτων όσο και αντισωμάτων έναντι της περιοχής RBD της πρωτεΐνης-ακίδας μέσω της οποίας ο ιός επιμολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα και προκαλεί τη νόσο COVID-19. Στο πλαίσιο της μελέτης πέρα από την παραγωγή αντισωμάτων θα καταγραφούν επίσης οι κυτταρικοί υποπληθυσμοί λεμφοκυττάρων, ώστε να μελετηθεί η διατήρηση των κυττάρων μνήμης (κυτταρική ανοσία) εναντίον του ιού σε βάθος χρόνου, καθώς και κυτταροκίνες φλεγμονής.
Μέχρι τώρα στη μελέτη έχουν ενταχθεί πάνω από 350 υγιείς δότες (με ηλικιακή διαστρωμάτωση): 240 υγειονομικοί ηλικίας 25-67 ετών και 110 άτομα άνω των 80 ετών. Από αυτούς βρέθηκαν ~9% θετικοί σε εξουδετερωτικά αντισώματα (δηλαδή είχαν προηγούμενα εκτεθεί στον ιό) ήδη κατά την ημέρα του πρώτου εμβολιασμού (όλοι υγειονομικοί και ένας ηλικίας 86 ετών).
Από τους υγειονομικούς οι οποίοι ήταν αρνητικοί σε αντισώματα με την ένταξή τους στη μελέτη, ένα ποσοστό ~3% θετικοποιήθηκε την ημέρα 8 μετά τον εμβολιασμό και πάνω από 90% την ημέρα 22, δηλαδή πριν από τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου όλοι (100%) οι εθελοντές υγειονομικοί (έχουν μέχρι τώρα μετρηθεί 140 άτομα) βρέθηκαν να είναι θετικοί με πολύ υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων που υπερβαίνουν κατά πολύ το όριο του ποσοστού 50% που σύμφωνα με τις δημοσιευμένες μελέτες του εμβολίου BNT162b2 δεικνύει υψηλή προστασία έναντι του ιού SARS-CoV-2.
Οι μετρήσεις των αντισωμάτων γίνονται στα εργαστήρια του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ (υπεύθυνος καθηγητής Ιωάννης Τρουγκάκος) και του Τμήματος Βιοχημείας του Νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία» (υπεύθυνος διευθυντής Ιωάννης Παπασωτηρίου). Οι μετρήσεις των υποπληθυσμών των Τ- και Β- λεμφοκυττάρων γίνονται στο εργαστήριο Κυτταρομετρίας Ροής της Θεραπευτικής Κλινικής του ΕΚΠΑ (υπεύθυνοι καθηγητές Ευάγγελος Τέρπος και Ουρανία Τσιτσιλώνη) και των κυτταροκινών στο Εθνικό Ιδρυμα Μελέτης Καρκίνου, Τμήμα Ανθρωπίνων Ρετροϊών (National Cancer Institute, Human Retrovirus Section) των ΗΠΑ (υπεύθυνος καθηγητής Γιώργος Παυλάκης).
*Ο κ. Ευάγγελος Τέρπος είναι καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ,
ο κ. Ιωάννης Τρουγκάκος είναι καθηγητής Τμήματος Βιολογίας ΕΚΠΑ και
ο κ. Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής Ιατρικής Σχολής, πρύτανης ΕΚΠΑ.
