Μισθοί πείνας, ωράρια-«λάστιχο», εργασία υπό αντίξοες συνθήκες, με περιορισμένα δικαιώματα και ελάχιστη προστασία. Για τους περισσότερους διανομείς που απασχολούνται μέσω διεθνών ψηφιακών πλατφορμών, στο πλαίσιο της λεγόμενης «gig economy», αυτή είναι η νόρμα…
Στην Ισπανία, ωστόσο, κάτι δείχνει να αλλάζει. Ήδη, τριμερής συνάντηση μεταξύ του υπουργείου Εργασίας, εργατικών συνδικάτων και ενώσεων εργοδοτών κατέληξε σε κατ’ αρχήν συμφωνία για τη θέσπιση νόμου, που θα εξασφαλίζει τα εργασιακά δικαιώματα των διανομέων, ως πλέον ως αυτοαπασχολούμενων, αλλά με την αναγνώρισή τους ως μέλη του «μόνιμου προσωπικού».
Οι δύο κύριες εργατικές συνομοσπονδίες, Comisiones Obreras (CC.OO) και Unión General de Trabajadores (UGT), χαιρέτισαν την «αλλαγή νοοτροπίας». Μένει ωστόσο ακόμη δρόμος μέχρι ο νόμος να γίνει πράξη και να ψηφιστεί από την ισπανική Βουλή…
Αυτόν, πάντως, τον άνοιξε η ισπανική Δικαιοσύνη, με ένα σερί δικαστικών αποφάσεων κατά των ψηφιακών εργοδοτών. Η πιο σημαντική –που αποτέλεσε το έναυσμα για την τριμερή- εκδόθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο από το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.
Απόφαση ορόσημο
Ελήφθη κατόπιν προσφυγής ενός διανομέα της Glovo, μίας ισπανικής ψηφιακής πλατφόρμας ταχυμεταφορών. Οριοθετώντας πρακτικά ένα ρυθμιστικό πλαίσιο, οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι ο ενάγοντας δεν θα πρέπει να απασχολείται ως αυτοαπασχολούμενος, όπως συνέβαινε έως τότε, αλλά να θεωρείται μέλος του «μόνιμου προσωπικού» της εταιρείας.
Μάλιστα έκρινε ότι η Glovo δεν αποτελεί απλά μεσάζοντα μεταξύ καταστημάτων και διανομέων, αλλά ότι είναι αυτή που καθορίζει τους όρους και τις βασικές προϋποθέσεις στην παροχή των συναφών υπηρεσιών.
Στο ίδιο μήκος κύματος, έχουν έκτοτε μεσολαβήσει πολλές ακόμη δικαστικές αποφάσεις για το καθεστώς απασχόλησης σε ψηφιακές πλατφόρμες, στην χώρα της Ιβηρικής.
Στη Βαρκελώνη, για παράδειγμα, δικαιώθηκαν πρόσφατα 748 ποδηλάτες που εργάζονταν στη Deliveroo, με το δικαστήριο να κρίνει καταχρηστική την απασχόλησή τους ως αυτοαπασχολούμενων.
Το έδαφος είχε, βέβαια, ήδη προλειάνει η ισπανική Επιθεώρηση Εργασίας, που κινητοποιήθηκε έπειτα από καταγγελία καταλανικών συνδικάτων. Και κάπως έτσι, η ψηφιακή πλατφόρμα –με έδρα το Λονδίνο- υποχρεούται πλέον στην καταβολή 1,3 εκατομμυρίων ευρώ σε εισφορές στα ισπανικά ασφαλιστικά ταμεία.
Ο γενικός γραμματέας του CC.OO, Ουνάι Σόρντο, απαίτησε οι προωθούμενες αλλαγές στον νόμο να καλύπτουν εφεξής όλους τους εγχώριους «gig workers»: τους απασχολούμενους μέσω ψηφιακών πλατφορμών.
Επικαλούμενη, πάντως, «πηγές κοντά στις τριμερείς διαπραγματεύσεις», η ισπανική οικονομική εφημερίδα Cinco Días ανέφερε πως «είναι πολύ πιθανό οι αλλαγές στην κείμενη εργατική νομοθεσία να περιοριστούν μόνον σε όσους εργάζονται ως διανομείς στον κλάδο της εστίασης»…
Από την άλλη, όπως μεταδίδει το πρακτορείο EFE, υπάρχουν και διανομείς που δεν συμφωνούν με τις προωθούμενες ρυθμίσεις.
«Είναι ένας νόμος που φέρει το όνομά μας. Όμως, όσο κι εάν ακούγεται απίστευτο, η κυβέρνηση διαπραγματεύεται χωρίς να μας έχει ακούσει και να μας λάβει υπόψη», ανέφεραν οι ενώσεις AAR και APRA, δύο από τις μεγαλύτερες στις τάξεις των Ισπανών διανομέων.
