«Δεν μπορούμε πλέον να αποφύγουμε τις κυρώσεις. Υπάρχει συναίνεση ανάμεσα σε όλους, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, για την επιβολή κυρώσεων. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να απαντήσουμε με άλλο τρόπο».
Με αυτή τη δήλωση, την οποία έκανε υψηλόβαθμος Ευρωπαίος διπλωμάτης στο πρακτορείο Reuters, προαναγγέλλεται ουσιαστικά η λήψη νέων μέτρων σε βάρος της Μόσχας – πιθανότατα, κατά την επικείμενη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των «27», όπου θα ληφθεί η απόφαση την οποία στη συνέχεια θα κληθούν να επικυρώσουν οι ηγέτες, στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου.
Τον επιβεβαίωσε ουσιαστικά και ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Χέικο Μάας, ο οποίος, απευθυνόμενος στους Γερμανούς βουλευτές, δήλωσε: «Οι τελευταίες εξελίξεις, ειδικά όσον αφορά στον Αλεξέι Ναβάλνι, πρέπει να ληφθούν πλήρως υπόψη. Η απάντηση της ΕΕ πρέπει να δοθεί ενιαία, να είναι ισχυρή και ολοκληρωμένη».
Η εξέλιξη αυτή κατέστη αναπόφευκτη μετά και την πρόσφατη επίσκεψη στη Μόσχα του «υπουργού Εξωτερικών» της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος άκουσε δια ζώσης τον Σεργκέι Λαβρόφ να χαρακτηρίζει την ΕΕ «μη αξιόπιστο εταίρο» και είδε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών να απελαύνει τρεις Ευρωπαίους διπλωμάτες – από τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Πολωνία. Όπως είναι γνωστό δε, η εικόνα αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση αρκετών στην ΕΕ, ανάμεσά τους και δεκάδων μελών της Ευρωβουλής, που απαίτησαν την παραίτηση ή την αποπομπή του Μπορέλ.
Την ίδια στιγμή, με αφορμή και τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση Ναβάλνι, αρκετά κράτη-μέλη – η Πολωνία, η Τσεχία, η Ρουμανία και οι τρεις Βαλτικές χώρες (Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία) – εντείνουν τις πιέσεις τους προς Βερολίνο και Παρίσι για την επιβολή κυρώσεων. Απειλούν δε ότι σε αντίθετη περίπτωση, η ΕΕ θα αποδειχθεί αναξιόπιστη και οι ίδιες θα αναγκαστούν να στραφούν προς τις ΗΠΑ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Στο απυρόβλητο ο Nord Stream 2
Παρ’ όλα αυτά, οι νέες κυρώσεις είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επικεντρωθούν σε πρόσωπα (ενδεχομένως και στενούς συμμάχους του Πούτιν) δεν αναμένεται, για μια ακόμη φορά, να αγγίξουν τους πιο ευαίσθητους και στρατηγικής σημασίας τομείς.
Σε αυτή την κατηγορία ανήκει, για παράδειγμα, ο υπό κατασκευή αγωγός φυσικού αερίου Nord Stream 2, αξίας 11 δισ. δολαρίων, τον οποίο συνεχίζει να στηρίζει η κυβέρνηση της Ανγκελα Μέρκελ. Αλλά και το Παρίσι, παρά τις «αιχμές» που κατά καιρούς αφήνει, δεν δείχνει διατεθειμένο να χαλάσει τις σχέσεις του με το Βερολίνο για το θέμα αυτό.
Όσο για τις ΗΠΑ και τον Τζο Μπάιντεν, ασφαλώς θα επιθυμούσαν πιο σκληρή στάση από τους Ευρωπαίους. Για την ώρα, όμως, θα χαιρετίσουν την απόφασή τους και θα επιχειρήσουν σταδιακά να τους φέρουν πιο κοντά στις δικές τους θέσεις.