Σε αλλαγή της στρατηγικής εμβολιασμών από τις αμέσως επόμενες εβδομάδες προχωρεί η κυβέρνηση, με την ελπίδα ουσιαστικής ανάσχεσης της πανδημίας και εξόδου της οικονομίας από την «εντατική». Η υπό διερεύνηση περιορισμένη αποτελεσματικότητα του εμβολίου της AstraZeneca στις ηλικίες άνω των 65 ετών έχει οδηγήσει στη διαμόρφωση ενός νέου σχεδίου. Σύμφωνα με αυτό, όπως το μεταφέρουν κυβερνητικές πηγές, ήδη από τα τέλη Φεβρουαρίου αναμένεται μια αναπροσαρμογή της στρατηγικής, με την παράλληλη λειτουργία δύο γραμμών εμβολιασμού.
Η πρώτη θα καλύπτεται από τα εμβόλια της Pfizer, τα οποία αναμένεται ότι θα χρησιμοποιηθούν για τη διασφάλιση της επιθυμητής ανοσίας στους πολίτες ηλικίας άνω των 65 ετών. Η δεύτερη θα στηριχθεί στα εμβόλια της AstraZeneca, τα οποία αναμένεται ότι θα είναι διαθέσιμα από τις αμέσως επόμενες εβδομάδες και θα χρησιμοποιηθούν σε νεότερες ηλικιακές ομάδες, 60-64 ετών. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εντός του Φεβρουαρίου αναμένονται 400.000 δόσεις του συγκεκριμένου εμβολίου και άλλες 540.000 θα είναι διαθέσιμες τον Μάρτιο.
Η νέα αυτή στρατηγική δημιουργεί μια επιπρόσθετη και σύνθετη πρόκληση, υπό την έννοια ότι θα απαιτηθεί μια παράλληλη γραμμή υποδομών. Διαμορφώνει όμως και μια νέα προσδοκία, καθώς θα προχωρεί παράλληλα ο εμβολιασμός διαφορετικών ηλικιακών ομάδων και εφόσον δεν υπάρξουν άλλες ανατροπές, θα επιταχυνθεί η επίτευξη ανοσίας και θα διευκολυνθεί το άνοιγμα οικονομικών δραστηριοτήτων.
Διαρκής οικονομική περιδίνηση
Εν όψει αυτών, στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών επικρατεί μόνιμος και έντονος προβληματισμός για τις εξελίξεις στο οικονομικό πεδίο. Η ελεγχόμενη λειτουργία του λιανεμπορίου έχει μεν αποτρέψει την καθολική κατάρρευση, όμως οι συνεχείς αναπροσαρμογές και η επιβολή περιοριστικών μέτρων μειώνουν σε σημαντικό βαθμό τους τζίρους και την απασχόληση, με αποτέλεσμα η οικονομία να βρίσκεται σε μια διαρκή καθοδική περιδίνηση, δίχως ορατό τέλος. Το οικονομικό επιτελείο δέχεται έντονες πιέσεις, ούτως ώστε το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων στήριξης που έχουν δαπανηθεί μέχρι στιγμής (επιστρεπτέα προκαταβολή κ.λπ.), να μην επιστραφούν. Από την Ευρώπη έχει δοθεί τέτοια δυνατότητα, ωστόσο προτού συνεκτιμηθούν οι δημοσιονομικές συνθήκες και επιπτώσεις, οι αποφάσεις θα εκκρεμούν.
Σύμφωνα με οικονομικές πηγές, το μεγαλύτερο πρόβλημα της περιόδου είναι ότι δεν υπάρχει χρονικός ορίζοντας τερματισμού της κρίσης. Ο σχεδιασμός που έχει γίνει έχει δυναμικά χαρακτηριστικά, αποσκοπεί στην έξοδο και λιγότερο στη συνεχή στήριξη με έκτακτα μέτρα, όμως απουσιάζει το χρονοδιάγραμμα.
Υπό αυτή την έννοια, ο εγκλωβισμός της οικονομίας και της πολιτικής διαδικασίας στην πανδημία αναδεικνύεται σε εξαιρετικά προβληματικό στοιχείο για τα δημοσιονομικά στοιχεία του 2021 και ενώ η αγορά παραμένει «διασωληνωμένη».
Τρομάζει η κατάρρευση της εστίασης
Χαρακτηριστικό είναι ότι η επιβολή των νέων μέτρων την προηγούμενη εβδομάδα οδήγησε σε νέα κατακόρυφη πτώση το λιανεμπόριο, η οποία έφτασε στα επίπεδα του 50% εν σχέσει με την αμέσως προηγούμενη περίοδο άρσης των περιορισμών. Το πρόβλημα ειδικά για την Ελλάδα γίνεται ακόμη πιο σύνθετο, όσο εξακολουθεί να μη λειτουργεί η εστίαση λόγω των επιδημιολογικών συνθηκών, οι οποίες με τα σημερινά δεδομένα, μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις θα δικαιολογούσαν βάσιμη αισιοδοξία και για τον τουρισμό, δύο κλάδους ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία. Με βάση τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, το 95% των επιχειρήσεων της εστίασης κατέγραψε μεσοσταθμική μείωση τζίρου της τάξεως του 56,3% το 2020, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια οικονομικά. Την ίδια στιγμή, το 75% των επιχειρήσεων του κλάδου έχουν προχωρήσει σε αναστολές συμβάσεων εργασίας περίπου 200.000 εργαζομένων, ενώ περίπου οι μισές επιχειρήσεις έχουν μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα και λιγότερες από 2 στις 10 έχουν ταμειακές αντοχές με ορίζοντα διμήνου.
Υπό την πίεση των ανησυχητικών αυτών στοιχείων για τη βιωσιμότητα του κλάδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε την Παρασκευή με εκπροσώπους της εστίασης, στον απόηχο και της «εμπλοκής» της προηγούμενης εβδομάδας, με αφορμή τις δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Αδωνη Γεωργιάδη.
Αγωνία στο λιανεμπόριο, απόγνωση στην εστίαση
Επιστολή στην Κομισιόν για επίσπευση των προμηθειών από άλλες εταιρείες
Ο Πρωθυπουργός έστειλε την Παρασκευή κοινή επιστολή με τον καγκελάριο της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, τον πρωθυπουργό της Τσεχίας Αντρέι Μπάμπις και την πρωθυπουργό της Δανίας Μέτε Φρέντρικσεν προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το θέμα των εμβολίων.
Σε αυτήν ζητούν την επίσπευση διαδικασιών για την έγκριση και προμήθεια των εμβολίων της Johnson & Johnson, αλλά και εταιρειών όπως η Novavax και η Valneva.
Ελπίδες για τον τουρισμό, διμερείς συμφωνίες για πιστοποιητικά
Σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, όλες οι ελπίδες της κυβέρνησης εναπόκεινται στους εμβολιασμούς και στο κατά πόσον τελικά θα καταστεί εφικτή η χρήση ενός ευρωπαϊκού πιστοποιητικού, το οποίο θα μπορούσε να διευκολύνει τις μετακινήσεις. Το συγκεκριμένο θέμα ήταν στην ατζέντα του Πρωθυπουργού, κατά την επίσκεψή του στο Ισραήλ τη Δευτέρα και της συνάντησής του με τον Βενιαμίν Νετανιάχου.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το μεγάλο ποσοστό εμβολιασμών στη χώρα αυτή της Μέσης Ανατολής μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στον ελληνικό τουρισμό και να αποτελέσει τη βάση για μια πρώτη, διμερή συμφωνία χρήσης ενός σχετικού πιστοποιητικού ασφαλών μετακινήσεων. Μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται ότι θα λειτουργούσε ως ένεση για τον τουριστικό κλάδο, ο οποίος θα μπορούσε να ανοίξει υπό όρους και προϋποθέσεις σχετικά νωρίς, δεδομένου ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι ισραηλινοί πολίτες δεν περιορίζουν τα ταξίδια τους αποκλειστικά στη θερινή σεζόν. Αντίστοιχη συμφωνία εκτιμάται ότι μπορεί να προχωρήσει και με το Ηνωμένο Βασίλειο, που βρίσκεται πλέον εκτός ΕΕ, όμως εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις βασικές αγορές για τον ελληνικό τουρισμό. Την ίδια στιγμή, την ανάπτυξη ενός ηλεκτρονικού πιστοποιητικού εμβολιασμού για ταξιδιωτική χρήση έχουν ήδη αποφασίσει η Δανία και η Σουηδία.
