«Μόνο» 124 οικονομικές δραστηριότητες θα απαγορεύεται εφεξής να ασκούν ελεύθερα οι Κουβανοί. Η κομμουνιστική κυβέρνηση της Αβάνας αύξησε από τις 127 σε περισσότερες από… 2.000 τις δραστηριότητες και τα επαγγέλματα που μπορούν πλέον να ασκούν στη χώρα ιδιώτες τεχνίτες, επιστήμονες ή επιχειρηματίες.
Πρόκειται για ένα θεαματικό «άνοιγμα» της κουβανέζικης οικονομίας που ανακοίνωσε η υπουργός Εργασίας Μάρτα Έλενα Φεϊτό σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για τη νησιωτική χώρα και το λαό της, ο οποίος τους τελευταίους μήνες έρχεται αντιμέτωπος με όλο και μεγαλύτερες ελλείψεις αγαθών πρώτης ανάγκης.
Η οικονομία της Κούβας συρρικνώθηκε κατά 11% το 2020 ενώ, λόγω των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και ασφαλώς του φόβου του θανάτου που προκάλεσε η Covid-19, οι Κουβανοί έχουν στερηθεί και των τουριστικών εσόδων. Διότι κακά τα ψέματα, για την εμβληματική «χώρα της επανάστασης», για τον ιστορικό θύλακο αμφισβήτησης του αμερικανικού καπιταλιστικού συστήματος που έτυχε να βρίσκεται μάλιστα τόσο κοντά στην ακτογραμμή των ΗΠΑ, εδώ και τουλάχιστον τρεις δεκαετίες μια σημαντική πηγή εισροή συναλλάγματος, έστω και αδήλωτου, είναι ο σεξοτουρισμός.
Ο ιδιωτικός τομέας
«Στόχος μας είναι να απελευθερώσουμε τις παραγωγικές δυνάμεις που βρίσκονται στην ιδιωτική εργασία», δήλωσε η υπουργός Φέιτο στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Και, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του BBC από την Αβάνα Γουίλ Γκραντ, «σχεδόν όλες οι οικονομικές δραστηριότητες στο νησί θα μπορούν πλέον να ασκούνται από ιδιωτικές επιχειρήσεις».
Εκτός από τις εκατοντάδες χιλιάδες μικρές αγροτικές φάρμες, ο μη-κρατικός τομέας της κουβανέζικης οικονομίας αποτελείται από μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται ως τεχνίτες, οδηγοί ταξί ή μικροέμποροι. Περίπου 600.000 Κουβανοί, δηλαδή περίπου το 13% του εργατικού δυναμικού της χώρας, απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα. Τώρα το ποσοστό αυτό αναμένεται να εκτιναχθεί – η κουβανέζα υπουργός δεν διευκρίνισε, πάντως, ποιοι είναι οι 124 τομείς της οικονομίας που θα παραμείνουν υπό απόλυτο κρατικό έλεγχο.
Μήνυμα στον Μπάιντεν
Το άνοιγμα της κουβανικής οικονομίας στον ιδιωτικό τομέα αναμένεται να συμβάλει στην επιστροφή των σχέσεων της χώρας με τις ΗΠΑ στο προ διακυβέρνησης Τραμπ επίπεδο. Το 2015 ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είχε πραγματοποιήσει μια ιστορική συνάντηση με τον κουβανό ηγέτη Ραούλ Κάστρο ανοίγοντας το δρόμο για την επανασύνδεση ΗΠΑ-Κούβας έπειτα από σχεδόν έξι δεκαετίες ψυχρού πολέμου.
Η εγκατάσταση του Τραμπ στο Λευκό Οίκο το 2017 όχι μόνο «πάγωσε» τη διαδικασία εξομάλυνσης των αμερικανο-κουβανικών σχέσεων, αλλά δημιούργησε πρόσθετα προσκόμματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 11 Ιανουαρίου, εννέα μόλις ημέρες προτού… αναγκαστεί να παραδώσει τη σκυτάλη στο Τζο Μπάιντεν, ο Τραμπ επανέφερε την Κούβα στη λίστα των χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία (διότι διατηρεί σχέσεις με το έτερο αγκάθι στο «μαλακό υπογάστριο» των ΗΠΑ, τη Βενεζουέλα).
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έχει υποσχεθεί προεκλογικά τη βελτίωση των σχέσεων Ουάσιγκτον-Αβάνας. Υπό μία έννοια, λοιπόν, το εντυπωσιακό άνοιγμα της κουβανέζικης οικονομίας στον ιδιωτικό τομέα συνιστά ένα ισχυρό μήνυμα προς τον Μπάιντεν – και καλή αφορμή εξάλλου – για να επισπεύσει την επανασύγκλιση των δύο πλευρών.