Ενα από τα σημαντικότερα οδικά έργα της χώρας εισέρχεται σε φάση ολοκλήρωσης, μετά από ταλαιπωρία που μετράει περίπου 10 χρόνια. Ο αυτοκινητόδρομος Ε65 θα ενώσει την Κεντρική Ελλάδα με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη και θα ανοίξει νέους αναπτυξιακούς ορίζοντες, ενώνοντας τη Λαμία με την Εγνατία Οδό.
Το «πράσινο φως» που έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πριν από μερικές ημέρες, για τη χρηματοδότηση από το Ελληνικό Δημόσιο, με 442 εκατ. ευρώ, του βόρειου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου, έβαλε και πάλι μπρος τις μηχανές.
Συνδέσεις
Ο οδικός άξονας, συνολικού μήκους 181,5 χλμ. αναμένεται να αλλάξει τον οδικό χάρτη της χώρας και να συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας, ειδικότερα δε της Θεσσαλίας, της Δυτικής Μακεδονίας και της Ηπείρου. Επίσης, μέσω του αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδος (Ε65) θα συνδέονται τα λιμάνια Ηγουμενίτσας και Βόλου.
Μέσω του λιμένος της Ηγουμενίτσας, ο Ε65 θα διευκολύνει τις διεθνείς επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές προς τη Δυτική και τη Κεντρική Ευρώπη προσφέροντας μια εναλλακτική και συντομότερη διαδρομή. Παράλληλα, θα εξυπηρετούνται και οι οδικές μετακινήσεις προς Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία.
Ασφαλείς υποδομές
Παράλληλα, με τον Ε65 «σπάει» η απομόνωση της Δυτικής Μακεδονίας, εν όψει του απαιτητικού εγχειρήματος της απολιγνιτοποίησης και της στροφής στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για την περιοχή περιλαμβάνει πλήθος επενδύσεων στους τομείς της παραγωγής και αποθήκευσης «καθαρής» ενέργειας, της βιομηχανίας και του εμπορίου (π.χ. η δημιουργία βιομηχανικού πάρκου ηλεκτροκίνησης), της διαχείρισης απορριμμάτων, του τουρισμού, της αγροτικής παραγωγής κ.τ.λ. Οι ποιοτικές, γρήγορες και ασφαλείς οδικές υποδομές αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για τα παραπάνω.
Σήμερα, ο αυτοκινητόδρομος Ε65 αποτελεί ακόμη μία ελληνική πρωτοτυπία, καθώς σε λειτουργία βρίσκεται μόνο το ενδιάμεσο τμήμα του, από την Ξυνιάδα (32,5 χλμ.) ως τα Τρίκαλα, μήκους 75,5 χλμ. Οσον αφορά τις δύο άκρες του οδικού άξονα, που σήμερα παραμένει «τυφλός», η ιστορία ξεκινά το 2013, με την επανεκκίνηση των συγχρηματοδοτούμενων οδικών έργων μετά το… χειρόφρενο που «τράβηξε» η οικονομική κρίση σε όλες τις παραχωρήσεις.
«Αναβαλλόμενα»
Τότε, τόσο το νότιο τμήμα από τη Λαμία ως την Ξυνιάδα, που ουσιαστικά θα τροφοδοτεί με κυκλοφορία τον οδικό άξονα, όσο και το βόρειο από τα Τρίκαλα ως την Εγνατία, χαρακτηρίστηκαν ως «αναβαλλόμενα» τμήματα της σύμβασης παραχώρησης. Ετσι, ενώ η κατασκευή του μεσαίου τμήματος προχώρησε και δόθηκε σε κυκλοφορία στα τέλη του 2017, τα άλλα δύο τμήματα έμειναν στην αναμονή.
Για να ενεργοποιηθεί εκ νέου η κατασκευή τους από την ανάδοχο «Κεντρική Οδό» έπρεπε και τα δύο τμήματα του Ε65 να περάσουν ξεχωριστά από τη βάσανο της DGComp, προκειμένου να κλείσει κάθε ενδεχόμενο κρατικής ενίσχυσης. Ετσι, το 2018 εγκρίθηκε η κατασκευή του νότιου τμήματος και τα έργα ξεκίνησαν από την ΤΕΡΝΑ το 2019. Σήμερα, η κατασκευή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η συνολική πρόοδος αγγίζει το 61,8%.
Οσο για το βόρειο τμήμα του Ε65, που θα ενώσει την Κεντρική Ελλάδα με την Εγνατία Οδό, η Κομισιόν έδωσε την έγκρισή της προκειμένου «η Ελλάδα να στηρίξει την κατασκευή μιας σημαντικής υποδομής, η οποία αποτελεί μέρος του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου».
Χρηματοδότηση από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης
Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εντάξει το βόρειο τμήμα του Ε65 στις προτάσεις της. Το οδικό τμήμα, μήκους 70,5 χλμ., θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο. Πρόκειται για μια επένδυση 442 εκατ. ευρώ. Στο βόρειο τμήμα είχαν ήδη υλοποιηθεί εργασίες πριν την προσωρινή διακοπή του.
Συγκεκριμένα, η κατασκευαστική πρόοδος βρίσκεται στο 7%, ενώ ειδικά για το τμήμα Τρίκαλα – Καλαμπάκα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 25%. Παράλληλα, για το σύνολο του έργου έχουν ολοκληρωθεί όλες οι περιβαλλοντικές μελέτες, ενώ για ένα σημαντικό τμήμα έχουν υλοποιηθεί οι τεχνικές μελέτες, οι απαλλοτριώσεις, οι μετακινήσεις δικτύων και οι αρχαιολογικές έρευνες.
Η ολοκλήρωση του έργου ορίζεται σε 36 μήνες από την έναρξη των εργασιών.
Σε τροχιά υλοποίησης το υβριδικό έργο στον Αϊ-Στράτη
Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει το έργο της κατασκευής του υβριδικού συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας στο νησί του Αγίου Ευστρατίου, το οποίο έχει σχεδιαστεί από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ). Πριν από λίγες ημέρες, η Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου ενέκρινε τους περιβαλλοντικούς όρους του έργου, η εφαρμογή των οποίων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση και λειτουργία του.
Καθυστερεί ωστόσο το «πράσινο φως» από το Ελεγκτικό Συνέδριο προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την εγκατάσταση του αναδόχου (στον σχετικό διαγωνισμό τον περασμένο Οκτώβριο είχε μειοδοτήσει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή). Η σχετική απόφαση αναμενόταν τον Δεκέμβριο, ωστόσο οι περιορισμοί του lockdown επηρέασαν τις εργασίες του ανώτατου δημοσιονομικού δικαστηρίου, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι η υπόθεση παραπέμπεται πλέον για τον επόμενο μήνα.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου (εργασίες κατασκευής του υβριδικού συστήματος και υπηρεσίες λειτουργίας και συντήρησης για 12 έτη) φθάνει τα 7,7 εκατ. ευρώ και η διάρκεια κατασκευής εκτιμάται στους 25 μήνες.
Το έργο διαιρείται σε πέντε τμήματα, που περιλαμβάνουν σταθμούς ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), αποθήκευσης ενέργειας και παραγωγής-αποθήκευσης θερμότητας, ένα δίκτυο διανομής τηλεθέρμανσης καθώς και υποσταθμούς και παροχές καταναλωτών τηλεθέρμανσης.
