Είναι ένας κατάλογος χωρών που μεγαλώνει ανησυχητικά. Η αρχή έγινε στη Γερμανία, αλλά από τότε προστέθηκαν η Ισπανία, η Τσεχία και η Ολλανδία και ενώ πάνω από ολόκληρη την Ευρώπη πλανάται το φάντασμα της «επιδημιολογικής κόπωσης».
Ενδιαμέσως το αμερικανικό Καπιτώλιο δέχθηκε επίθεση από ένα πλήθος που μπορεί να μη διαδήλωνε κατά των μέτρων, όμως εύκολα μπορούσε να το διακρίνει κανείς: οι διαδηλωτές φορούσαν ακόμη και γούνινα καπέλα και κέρατα, αλλά κανένας τους δεν φορούσε μάσκα.
Ξέσπασμα βίας στην Ολλανδία
Το τελευταίο ξέσπασμα βίας έγινε επί ολλανδικού εδάφους με αφορμή την απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε για πρώτη φορά στη χώρα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη ναζιστική κατοχή. Η διαπίστωση όμως είναι γερμανικής προέλευσης: σύμφωνα με έκθεση του γερμανικού Γραφείου για την Προστασία του Συντάγματος, η υγειονομική κρίση έχει δημιουργήσει ένα νέο είδος εξτρεμισμού. «Μια ισχυρή πίστη στις θεωρίες συνωμοσίας», αναφέρεται στην έκθεση, «μπορεί να οδηγήσει στη διάπραξη εγκληματικών πράξεων».
Ως τελευταίος μάρτυρας αυτού του γεγονότος, η Ολλανδία έζησε τα χειρότερα επεισόδια των τελευταίων σαράντα χρόνων. Βιτρίνες έγιναν θρύψαλα και καταστήματα τυλίχθηκαν στις φλόγες σε τουλάχιστον δέκα πόλεις, ανάμεσα στις οποίες το Αμστερνταμ, το Ρότερνταμ και η Χάγη. Ποιοι είναι αυτοί που διαδηλώνουν; Σύμφωνα με τον εγκληματολόγο Χενκ Φερβέρντα, «πρόκειται για αρνητές του ιού, για πολίτες που διαδηλώνουν για πολιτικούς λόγους και νέους που βρήκαν την ευκαιρία να τα σπάσουν».
Στο Ρότερνταμ, ο μαροκινής καταγωγής δήμαρχος της πόλης Αχμέντ Αμπουταλέμπ υπέγραψε ένα έκτακτο διάταγμα με το οποίο παραχώρησε περισσότερες εξουσίες στις αστυνομικές δυνάμεις. Και οπαδοί της ποδοσφαιρικής ομάδας Βίλεμ κατέβηκαν στους δρόμους του Τίλμπουργκ για να «υπερασπιστούν την πόλη» από τους ταραξίες. «Πώς μπορεί να συμβαίνουν τέτοια πράγματα στην Ολλανδία;» αναρωτιόταν η εφημερίδα «Algemeen Dagblad».
Sui generis εξτρεμισμός
Αυτός ο sui generis εξτρεμισμός ωστόσο δεν εκφράζεται μόνο με την κλασική μέθοδο των βίαιων διαδηλώσεων. Εκφράζεται και με έναν sui generis ακτιβισμό. Ζωές ασθενών τέθηκαν σε κίνδυνο στα βρετανικά νοσοκομεία από αρνητές του ιού που εισέβαλαν χωρίς μέτρα προστασίας στους θαλάμους. Σε μια περίπτωση, οι αρνητές βιντεοσκόπησαν την εισβολή τους και στο βίντεο που ανάρτησαν στα σόσιαλ μίντια ακούγονται να κατηγορούν τους γιατρούς ως «δολοφόνους με αναπνευστήρα». Ο βρετανικός Τύπος αναφέρει πως από την αρχή της χρονιάς έχουν καταγραφεί ανάλογα επεισόδια σε περισσότερα από δέκα νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Βρετανίας.
Σύνδεση με την Ακρα Δεξιά
Σε όλες τις περιπτώσεις, το νήμα που συνδέει τους αρνητές του ιού με την Ακρα Δεξιά είναι κάτι παραπάνω από εμφανές. Και το νήμα αυτό φαίνεται πως διασχίζει τον Ατλαντικό. Ο Γιούργκεν Ελζεσερ, εκδότης του πιο γνωστού περιοδικού στη Γερμανία, παρακολουθούσε από τον καναπέ του τους οπαδούς του Τραμπ να εισβάλλουν στο Καπιτώλιο.
«Ηταν σαν να βλέπαμε ματς ποδοσφαίρου» φέρεται να είπε σύμφωνα με τους «New York Times». Τέσσερις μήνες νωρίτερα, ο ίδιος συμμετείχε στη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο κατά των μέτρων για την πανδημία και κατά την οποία μέρος των διαδηλωτών επιχείρησε να εισβάλει στο γερμανικό κοινοβούλιο.
Οι «ΝΥΤ» βεβαιώνουν πως τα ακροδεξιά κινήματα συνδέει κάτι περισσότερο από μια κοινή ιδεολογία. Γερμανοί εξτρεμιστές έχουν ταξιδέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες για να εξασκηθούν στη σκοποβολή και αμερικανοί νεοναζί έχουν επισκεφθεί ομοϊδεάτες τους στην Ευρώπη. Αλλοι, από διάφορες χώρες του κόσμου, έχουν εκπαιδευτεί σε στρατόπεδα στη Ρωσία, στην Ουκρανία και στη Νότια Αφρική.
«Οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές, οι αρνητές του κορωνοϊού και οι νεοναζί αισθάνονται πως δεν μπορεί να στους σταματήσει κανείς» δηλώνει στην ίδια εφημερίδα ο Στέφαν Κράμερ, επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών στο γερμανικό κρατίδιο της Θουριγγίας. Ο ίδιος κάνει λόγο για ένα επικίνδυνο μείγμα ευφορίας και οργής που διακατέχει τους οπαδούς αυτών των κινημάτων: ευφορίας επειδή κατάφεραν να φθάσουν ως τα πιο εμβληματικά κτίρια της δημοκρατίας και οργής επειδή η επιτυχία τους αυτή δεν οδήγησε σε εμφύλιο πόλεμο ή σε πραξικόπημα.
Στόχος η απόλυτη καταστροφή
Εως πού μπορεί να φθάσει αυτός ο νέος, sui generis εξτρεμισμός είναι κάτι που φάνηκε στην Ολλανδία – ο στόχος δεν είναι τίποτε λιγότερο από την απόλυτη καταστροφή. Τι θα μπορούσε όμως να τον σταματήσει; Αν δεν περισσεύει κάτι στην απάντηση, αυτό είναι η αισιοδοξία. Το 2021 υποτίθεται πως θα ήταν η χρονιά των εμβολίων και του τέλους της πανδημίας.
Ο Ιανουάριος τέλειωσε όμως με την αίσθηση πως εκεί όπου θριάμβευσε η επιστήμη, στην παρασκευή δηλαδή εμβολίων σε χρόνους που ποτέ δεν είχε γνωρίσει έως σήμερα η ανθρωπότητα, απέτυχαν όλοι οι υπόλοιποι. Το φάντασμα της επιδημιολογικής κόπωσης πλανάται μαζί με την πιθανότητα ενός νέου πανδημικού κύματος. Και το ερώτημα πλέον είναι πού θα εκβάλει αυτό το νέο είδος εξτρεμισμού των αρνητών.