Στον κίνδυνο «διαρροής άνθρακα», δηλαδή του κινδύνου μεταφοράς μέρους της παραγωγής της Ε.Ε. σε χώρες χωρίς το κόστος αναφέρεται ο ΣΕΒ σε έκθεσή του για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Σύμφωνα με αυτήν, η Ελλάδα, λόγω γεωγραφικής θέσης, παρουσιάζει αυξημένη έκθεση στον κίνδυνο «διαρροής άνθρακα», επισημαίνοντας ότι είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να σχεδιαστεί και να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Ελλάδα το 2019 βρέθηκε στην έκτη χειρότερη θέση σε ό,τι αφορά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά ευρώ Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ).
Από την ανάγνωση των στοιχείων που παραθέτει ο ΣΕΒ, προκύπτει ότι οι περισσότερο ρυπογόνες χώρες είναι και οι λιγότερο ανεπτυγμένες της ΕΕ. Ειδικότερα, μακράν την πρώτη θέση παραγωγής γραμμαρίων CO2 ανά ευρώ παραγόμενου προϊόντος είναι η γειτονική μας Βουλγαρία, με παραγωγή σχεδόν 750 γραμμαρίων ανά ευρώ ΑΠΑ.
Ακολουθούν η Πολωνία με πάνω από 600 γραμμάρια, η Εσθονία με λίγο κάτω από τα 500, η Τσεχία με περίπου 450, η Σλοβακία με περίπου 350 και η Ελλάδα με περίπου στα ίδια επίπεδα.
Στον αντίποδα βρίσκονται η Σουηδία, η Γαλλία, η Ιρλανδία το Λουξεμβούργο, η Αυστρία και η Ιταλία.
H βασική αιτία για την υψηλή παραγωγή CO2 στη χώρα μας είναι ο ηλεκτρισμός, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει ο ΣΕΒ, η παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου ανέρχεται κατά κεφαλήν σε 2.803,4 κιλά, όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1.884,6 κιλά.
«Είναι ανάγκη, η χώρα να εισέλθει σε γρήγορη ανάκαμψη, υιοθετώντας νέα βιώσιμα οικονομικά μοντέλα αξιοποιώντας αποτελεσματικά και χωρίς καθυστερήσεις τους διαθέσιμους πόρους της Πράσινης Συμφωνίας και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Από τα 32 δισ. ευρώ που θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, περίπου 12 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την «πράσινη» ανάπτυξη. Η αποτελεσματική και χωρίς καθυστερήσεις, αξιοποίηση των πόρων αυτών είναι κρίσιμη προϋπόθεση για την επιστροφή σε τροχιά ανάπτυξης μετά την πανδημία», αναφέρει ο ΣΕΒ.
ΕΣΕΚ και ΕΣΔΑ
Οι εγκεκριμένοι Εθνικοί Σχεδιασμοί για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και για τη Διαχείριση Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) θέτουν φιλόδοξους στόχους εκτιμώντας παράλληλα επενδυτικές ανάγκες της τάξης των 50 δισ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, μέσω της Εθνικής Στρατηγικής για την Κυκλική Οικονομία η Ελλάδα προωθεί σταθερά τις αναγκαίες τομές στον τομέα αυτό, ενώ η νέα Μακροπρόθεσμη Στρατηγική για την Ανακαίνιση του Εθνικού Κτιριακού Αποθέματος στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση του 12-15% των κτιρίων.
Στα παραπάνω πρέπει να προστεθούν οι επενδύσεις που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες ήδη επηρεάζουν περισσότερο τη νότια Ευρώπη και τις χώρες της Μεσογείου.
