Mορφή χιονοστιβάδας παίρνουν πλέον οι καταγγελίες για σωματική, λεκτική και σεξουαλική βία στο χώρο του θεάτρου και του κινηματογράφου. Γιατί όταν σβήσουν οι προβολείς, όταν κλείσει η αυλαία και σβήσουν τα χαμόγελα, ο «λαμπερός» κόσμος του θεάματος κρύβει κλάματα, φωνές, βρισιές, χτυπήματα και φυσικά καταστάσεις τόσο νοσηρές που η φαντασία δεν μπορεί να συλλάβει.
Πολλοί θα πουν εύκολα ότι η showbiz ελκύει προσωπικότητες εκκεντρικές, περίεργες και ίσως διεστραμμένες. «Όσο χαρισματικός είναι ένας ηθοποιός ή σκηνοθέτης στη δουλειά του, τόσο πιο πολύ σκοτάδι κρύβει στο μυαλό και στην ψυχή του». Δεν είδαμε εξάλλου και στις ΗΠΑ τη γέννηση του κινήματος #ΜeToo μέσα από τις κατηγορίες για τον ρόλο του Χάρβεϊ Γουάϊνστιν στο Hollywood;
Η αλήθεια, όμως, είναι πολύ πιο απλή και πολύ πιο πεζή. Και συνοψίζεται σε μία φράση που είπε με τον χαρακτηριστικό του τρόπο ο Απόστολος Γκλέτσος: «Για να δουλέψεις, πρέπει να κοιμηθείς με έναν σκ@τογερο». Αυτό δεν ισχύει μόνο για την πολιτική και την ηθοποιία, στην οποία αναφερόταν ο Γκλέτσος, αλλά για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Ας μην ξεχνάμε ότι το ελληνικό #MeToo ξεκίνησε με τη γενναία εξομολόγηση της Σοφίας Μπεκατώρου, μιας αθλήτριας.
Όταν μια παραδοσιακά συντηρητική και πατριαρχική κοινωνία βλέπει τις γυναίκες – αλλά και τους άνδρες που δεν ανταποκρίνονται στο μάτσο πρότυπο – ως άτομα πιο αδύναμα που πρέπει να υποταχθούν, άτομα προς εκμετάλλευση, δεν μπορούν να απορούν κάποιοι με τον αριθμό των καταγγελιών που έχουν έρθει στο φως και θα συνεχίζουν να έρχονται στο φως από όλους τους τομείς της ζωής: από τα θέατρα και τον αθλητισμό μέχρι τα γραφεία και τα πανεπιστήμια.
Για να γυρίσουμε πίσω στον χώρο του θεάματος, όταν διάσημοι ηθοποιοί αποκαλύπτουν ότι έχουν υποστεί από ταπείνωση και εξευτελισμό μέχρι σεξουαλική παρενόχληση από άτομα του ίδιου χώρου, όλοι μπορούν να καταλάβουν την συμπεριφορά που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι νέοι στον χώρο. Έναν χώρο που πάει κάτι πολύ «λάθος», έναν χώρο που πρέπει να αφήσει πίσω του τις προσβολές και τις βρισιές που περισσότερο θυμίζουν στρατόπεδο στην αρχαία Σπάρτη πάρα τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Έναν χώρο που πρέπει να αλλάξει.
Τρεις ηθοποιοί καταγγέλλουν τον Κώστα Ζάπα για σεξουαλική παρενόχληση
Μετά την καταγγελία της Ζέτα Δούκα για την εξευτελιστική συμπεριφορά την οποία υπέστη από τον Γιώργο Κιμούλη, τα στόματα άνοιξαν στον καλλιτεχνικό χώρο.
Ακολουθήσαν τρεις ακόμη γυναίκες. Οι ηθοποιοί Τζένη Μπότση, Αγγελική Λάμπρη και Λουκία Μιχαλά με κοινή ανάρτησή τους στο instagram προκάλεσαν νέο σοκ στον καλλιτεχνικό χώρο, καθώς όπως γράφουν δέχθηκαν σεξουαλική παρενόχληση από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Κώστα Σπυρόπουλο.
Τις τελευταίες μέρες, ήρθαν στο φως και καταγγελίες από άνδρες ηθοποιούς, απόδειξη ότι δεν έχει σημασία το φύλο του θύματος, αλλά η μοχθηρότητα και η διαστροφή του θύτη.
Ο ηθοποιός Ερρίκος Μηλιάρης με μακροσκελή ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook κατήγγειλε σκηνοθέτη αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι κατά τη διάρκεια ακρόασης του ζήτησε να γδυθεί και να αυνανιστεί μπροστά του, ενώ η ταινία στην οποία θα συμμετείχε δεν είχε ούτε μία αντίστοιχη σκηνή.
Αν και ο Ερρίκος Μηλιάρης δεν αποκαλύπτει το όνομα του σκηνοθέτη, στα σχόλια κάτω από την ανάρτηση, ο ηθοποιός Χάρης Τζωρτζάκης αναφέρεται στον σκηνοθέτη Κώστα Ζάπα υποστηρίζοντας ότι και ο ίδιος είχε ανάλογη εμπειρία. Τις καταγγελίες συμπληρώνει και επιβεβαιώνει ο ηθοποιός Γιάννης Νιάρρος.
Ο σκηνοθέτης Κώστας Ζάπας με ανάρτησή του στο Facebook απαντά στους τρεις ηθοποιούς και στις κατηγορίες ότι τους παρενόχλησε σεξουαλικά.« Ουδέποτε έχω πιέσει κανέναν να λειτουργήσει με τρόπο που δεν επιθυμεί και κάθε ηθοποιός είναι σε θέση να αποφασίσει που θέλει να συμμετέχει και που όχι».
Καταγγελία σοκ από τη Βίκυ Πρωτογεράκη: «Για να πάρω τον ρόλο, μου ζήτησε να περάσω από το κρεβάτι του»
Η ηθοποιός Βίκυ Πρωτογεράκη κατήγγειλε – χωρίς να τους κατονομάζει – δυο πασίγνωστους σκηνοθέτες της τηλεόρασης για σεξουαλική παρενόχληση.
Μιλώντας στο OPEN TV περιγράφει πώς ο ένας της ζήτησε να περάσει από το κρεβάτι του για να της δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο και ο πώς ο άλλος την αιφνιδίασε με απρεπείς πράξεις.
«Στο χώρο μας συνηθίζεται αυτό κατά κόρον από κάποιους ανθρώπους: Να βάζουν μπροστά το προσωπικό τους όφελος και μετά την τέχνη», λέει η Βίκυ Πρωτογεράκη, ενώ το κύμα των καταγγελιών στο χώρο του θεάματος έχει μετατραπεί σε τσουνάμι. Η Βίκυ Πρωτογεράκη αναφέρεται σε σεξουαλική παρενόχληση, αλλά και την ψυχολογική πίεση που είχε υποστεί από δύο πασίγνωστους σκηνοθέτες, με μακρά πορεία σε θέατρο, κινηματογράφο και τηλεόραση. «Ευθαρσώς μου είχε πει, δια τηλεφώνου, ότι «όποια κοπέλα παίζει σε μένα, στα σίριάλ μου, περνάει και από το κρεβάτι μου». Και μετά από αυτό βεβαίως του έστειλα δέκα τριαντάφυλλα και ένα γράμμα και τον παρακαλούσα να με απαλλάξει. Με τρόπο ευγενικό», περιγράφει η ηθοποιός.
Όπως καταγγέλλει η ηθοποιός έχασε δουλειά, επειδή δεν ενέδωσε σε άσεμνη πρόταση που δέχθηκε από πολύ γνωστό σκηνοθέτη, η οποία είχε συνδυαστεί και με πρόστυχη συμπεριφορά. «Σκηνοθέτης που υποτίθεται ότι ήτανε και φίλος, δηλαδή τον ήξερα, ξαφνικά μου έκανε μια πρόταση χυδαία. Δηλαδή μου ήρθε εμετός την ώρα που έκανε, αυτό που έκανε: μου έδειξε ας πούμε τα γεννητικά του όργανα. Και δεν του απάντησα. Και εντάξει, δεν πήρα ποτέ τον ρόλο».
«Εμένα δεν με ενδιέφεραν οι ρόλοι, με ενδιέφερε η αξιοπρέπειά μου, πριν και πάνω από όλα. Εγώ ήμουν από τους τυχερούς ανθρώπους που επειδή είχα και το σωσίβιο της δικηγορίας είχα πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπίσω κάτι τέτοιο. Ό,τι έχω κάνει, δόξα τω Θεώ, είμαι πολύ περήφανη. Γιατί το έχω κάνει χωρίς να έχω χρησιμοποιήσει πλάγιους τρόπους», σημείωσε η Βίκυ Πρωτογεράκη.
Κύμα αλληλεγγύης στους ηθοποιούς που έχουν κάνει καταγγελίες
Πολλοί συνάδελφοι των ηθοποιών – τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών – που προέβησαν σε αυτές τις καταγγελίες έχουν σπεύσει στο πλευρό τους να τους στηρίξουν. Οι περισσότεροι από αυτούς αναφέρουν εμμέσως πλην σαφώς ότι τα προβλήματα αυτά είναι γνωστά στον χώρο, δείχνοντας έτσι το μέγεθος του προβλήματος.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση της Μαριάννας Τουμασάτου που ανέφερε ότι ήξερε τα πάντα όσον αφορά στις καταγγελίες τόσο για τον Γιώργο Κιμούλη όσο και για τον Κώστα Σπυρόπουλο. «Δεν έσκασαν ως ειδήσεις, τα ήξερα από καιρό. Την συζήτηση αυτήν την έχω κάνει με την Τζένη, με την Ευδοκία και με άλλα κορίτσια. Είναι παλιά. Όταν συνεργάστηκα με τον Γιώργο Κιμούλη, σε προσωπικό επίπεδο δεν είχα κανένα πρόβλημα αλλά θεωρώ ότι δεν τρελάθηκε καμία από όλες αυτές κι έβαλε στο στόχαστρο τον Γιώργο. Δεν είναι μουρλές. Και για τον Κώστα τα ξέρω άπειρα χρόνια, μου τα είχε πει η Τζένη κι έτρεμε. Ήθελαν πάντα να το πούνε αλλά όλα έχουν την κατάλληλη στιγμή», είπε χαρακτηριστικά.
«Καταπέλτης» ήταν και η Αιμιλία Υψηλάντη για τον Γιώργο Κιμούλη, η οποία όταν συνεργάστηκε μαζί τους δεχόταν συνεχώς υποτίμηση προς το πρόσωπό της.
«Χρησιμοποιούσε εκλεπτυσμένες μεθόδους ώστε να προσπαθήσει να με ακυρώσει ως ηθοποιό και ως προσωπικότητα. Αυτά είναι πολύ δύσκολα να τα αποδείξω. Δεν πρέπει να γίνει η τηλεόραση δικαστής ανθρώπων. Δέχθηκα ψυχολογική βία αν και ήμουν πρόεδρος του ΣΕΗ» ανέφερε.
Στέλιος Δημόπουλος: «Άλλο σκληρή πρόβα και άλλο πώς κουνιέσαι έτσι ρε πουστ@κι»
Ο ηθοποιός Στέλιος Δημόπουλος, σε ανάρτησή του στο Facebook, θέλησε να πάρει θέσει στο ζήτημα των ημερών, αναφερόμενος στις καταγγελίες για σεξουαλική, λεκτική και σωματική κακοποίηση στο χώρο του θεάτρου, τονίζοντας ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές μεταξύ φλερτ και σεξουαλικής κακοποίησης, ενώ θέλησε να καταγγείλει ομοφοβικές και ρατσιστικές συμπεριφορές στο θέατρο.
«Άλλο φλερτ και άλλο να ανοίγεις την πόρτα και να βλέπεις έναν τύπο να τον παίζει άνευ συναίνεσης και να σε κοιτάει στα μάτια, άλλο φλερτ και άλλο αν δε μου κάτσεις δε θα ξαναβρείς δουλειά ποτέ,
άλλο σκληρή δουλειά και άλλο συστηματικό ψυχολογικό μπουλινγκ που πατάει τα ψυχικά σου κουμπιά και σε κάνει να νιώθεις ανεπαρκής, άρρωστος και εκμηδενισμενος,
άλλο σκληρή πρόβα και άλλο πως κουνιέσαι έτσι ρε πουστ@κι, έχεις πολύ κλειδωμένο σώμα πρόβλημα που είσαι στρέιτ, με 90 κιλά κορίτσι μου δε μπορείς να παίξεις Ιουλιέττα, με τατουάζ να πας στο τσίρκο όχι στο θέατρο,
άλλο αστειακι και άλλο παρκαρισμένο το χεράκι στο μπούτι με χαμόγελο ανώμαλο κάνω πλακιτσα αλλά αν μιλήσεις θα σε σβήσω από το χαρτη,
άλλο φλερτ και άλλο μου ριξες χυλοπιτα προχθές και θα χρησιμοποιήσω την καθηγητική η σκηνοθετική μου ιδιότητα για να σε βγάζω μόνο λάθος και να σου γ@μαω την ψυχή,
άλλο φλερτ και άλλο δεν ήρθες χθες για ποτάκι και πως παίζεις έτσι μωρη άσχετη/ε???
Μη φοβάστε γυμνοσαλιαγκες μια χαρά θα τα κάνετε τα πεσιματακια σας προς πάσα κατεύθυνση γι’αυτό δε θας κυνηγούσε ποτέ κανείς», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Η ανακοίνωση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών για τις καταγγελίες για κακοποιητική συμπεριφορά
Το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών έπειτα από τις καταγγελίες για τον Γιώργο Κιμούλη και τον Κώστα Σπυρόπουλο συνεδρίασε και προχώρησε σε μια ανακοίνωση την οποία υπογράφουν ο πρόεδρος του σωματείου, Σπύρος Μπιμπίλας και ο γενικός γραμματέας Άρης Λάσκος.
«Σας ενημερώνουμε πως σε σχέση με τη σωρεία καταγγελιών για άσκηση λεκτικής, σωματικής, ψυχικής και σεξουαλικής βίας που δημοσιοποιήθηκαν αυτήν την εβδομάδα, το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, κατά την χθεσινή του συνεδρίαση (29/01/2021) και κατά ευρεία πλειοψηφία, αποφάσισε τα εξής:
– Την άμεση σύσταση σε σώμα του Πειθαρχικού Συμβουλίου, μετά και την ολοκλήρωση εκλογής του αντεπιστέλλοντος μέλους ΔΣ στο Πειθαρχικό Συμβούλιο (θα ολοκληρωθεί την Δευτέρα 01/02/2021),
– Ακολουθώντας τον εσωτερικό κανονισμό του Πειθαρχικού Συμβουλίου (κεφ. Α’, άρθρο 1, περ. ε / κεφ. Γ’ άρθρ. 12), αμέσως μετά την συγκρότηση του Πειθαρχικού, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΗ θα καταθέσει γραπτή καταγγελία των μελών του Σωματείου Γιώργου Κιμούλη και Κώστα Σπυρόπουλου για πειθαρχικά παραπτώματα που έγκεινται σε «ενέργειες στους χώρους εργασίας που εμποδίζουν την ομαλή άσκηση του επαγγέλματος» και «βαρύνουσες αντισωματειακές ενέργειες και πράξεις που αντιβαίνουν στο κοινό αίσθημα δικαίου και ανθρωπισμού».
– Ταυτόχρονα, την επίσης άμεση σύσταση ομάδας εργασίας για στήριξη, συνδρομή και παροχή βοήθειας σε περιστατικά κάθε είδους βίας και προσβολής της αξιοπρέπειας. Ο ακριβής τρόπος λειτουργίας, το πλαίσιο δράσης και η πλήρης στοχοθεσία της ομάδας αυτής θα ανακοινωθεί εντός της ερχόμενης εβδομάδας.
– Τέλος, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΗ καταδικάζει απερίφραστα και με τον πιο έντονο τρόπο τις σεξιστικές και προσβλητικές αναρτήσεις του κ. Δημήτρη Μουζακίτη σχετικά με τις καταγγελίες αυτής της εβδομάδας. Για τον λόγο αυτό το ΔΣ στο εξής δεν αναγνωρίζει τα «Κορφιάτικα Βραβεία» ως θεσμό που τιμά το Ελληνικό θέατρο και καλεί όλα τα μέλη του να απέχουν έμπρακτα από την συγκεκριμένη διοργάνωση.»
