Το 2021, η χρονιά που ελπίζουμε ότι θα μας ξαναδώσει την ελευθερία μας, αποτελεί ούτως ή άλλως ορόσημο για την Ελλάδα: Διακόσια χρόνια νωρίτερα, η χώρα τρανταζόταν από την Επανάσταση, τον άνισο αλλά νικητήριο αγώνα που οδήγησε στην ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Σε αυτό το έτος-ταξίδι στη συλλογική μας μνήμη, η Εθνική Τράπεζα, παρούσα από τα πρώτα της βήματα στην ανάπτυξη της σύγχρονης Ελλάδας, συμμετέχει στον εορτασμό μέσα από μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να φέρει τους Έλληνες σε επαφή με το παρελθόν τους.
Η ιστορία γίνεται έμπνευση για το μέλλον
Εμπνευσμένη, λοιπόν, από την ιστορική αυτή επέτειο, η Εθνική Τράπεζα ανέλαβε την πρωτοβουλία να προσεγγίσει τα μεγαλύτερα ιδρύματα της χώρας και να συστήσει μαζί τους την «Πρωτοβουλία 1821-2021» έναν φορέα σχεδιασμού και υλοποίησης επιστημονικών, καλλιτεχνικών και πολιτιστικών δράσεων.
Μέσα από αυτές, θα μπορέσουμε να αποκωδικοποιήσουμε καλύτερα το παρελθόν μας, αλλά και να διακρίνουμε τους τρόπους με τους οποίους αυτό αλληλεπιδρά με το παρόν και –αναπόφευκτα- χαράσσει το μέλλον μας.
Έτσι, δεκαπέντε κοινωφελή και πολιτιστικά ιδρύματα σε συνεργασία με την Εθνική Τράπεζα, δημιούργησαν ένα εκτεταμένο πρόγραμμα εκδηλώσεων που δεν στοχεύει μόνο στον εορτασμό του μοναδικού αυτού ιστορικού γεγονότος, αλλά και στην εκκίνηση μιας διαδικασίας εθνικού αναστοχασμού.
Άλλωστε, είναι αδιαμφισβήτητο ότι η Ιστορία αποτελεί πηγή έμπνευσης για το μέλλον.
Μοναδικές εκδηλώσεις και πλούσιες δράσεις
Αν ο παραπάνω στόχος ακούγεται κάπως φιλόδοξος, το πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων της Πρωτοβουλίας μοιάζει παραπάνω από ικανό να τον εκπληρώσει. Συνέδρια, ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, υποτροφίες, εκδόσεις, μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις και αφιερώματα θα πλημμυρίσουν την Αθήνα και άλλες ελληνικές πόλεις. Όμως δεν θα περιοριστούν εντός των ελληνικών συνόρων: Θα μετακινηθούν στις χώρες του εξωτερικού που υποστήριξαν την Ελληνική Επανάσταση: Από τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελβετία, μέχρι τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία, η Ευρώπη θα αποκτήσει «άρωμα Ελλάδας».
Διεπιστημονικά και διαδραστικά προγράμματα
Με εκπεφρασμένο στόχο τον αναστοχασμό, η Πρωτοβουλία δεν θα μπορούσε να αφήσει εκτός προγράμματος τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Στο πλήθος εκδηλώσεων που έχουν προγραμματιστεί, με την Εθνική Τράπεζα να αναλαμβάνει την πολυεπίπεδη υποστήριξη πολλών από αυτές, περιλαμβάνονται συνέδρια με ανθρωπιστικό περιεχόμενο, ιστορικά ερευνητικά προγράμματα, εκθέσεις με ιστορικά κειμήλια και διαδραστικά εκθέματα, αλλά και μουσικές συναυλίες στο εξωτερικό, αφιερωμένες στη χώρα μας. Παράλληλα, το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας θα προχωρήσει στην επιμέλεια της έκδοσης νέας βιογραφίας του Ιωάννη Καποδίστρια.
Τέσσερις δράσεις με ξεχωριστό ενδιαφέρον
Από το σήμερα στο χθες και πάλι πίσω
Πιστή στον στόχο της να πραγματοποιεί εκδηλώσεις που να συνδέουν με τρόπο κριτικό το παρόν με το παρελθόν, η Πρωτοβουλία διοργάνωσε το διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα «Επιδημίες: Μια διαχρονική απειλή, μια πρόκληση για το μέλλον» από το Ινστιτούτο Παστέρ και άλλους φορείς. Το συνέδριο ξεκίνησε στις 27 Ιανουαρίου και θα ολοκληρωθεί στις 30 Ιανουαρίου, σε διαδικτυακό περιβάλλον.
Κορυφαίοι επιδημιολόγοι, νομικοί, ιστορικοί, ψυχίατροι και ψυχολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα παρουσιάσουν σημαντικές εισηγήσεις για τις ασθένειες που διασταυρώθηκαν με την ανθρωπότητα στο βάθος των αιώνων, δείχνοντας πώς το παρελθόν μπορεί να μας καθοδηγήσει απέναντι στο παρόν και το μέλλον.
Μια φρέσκια ματιά στην ιστορία
Στο διάστημα 26-27 Μαρτίου θα λάβει χώρα άλλη μια σημαντική επιστημονική εκδήλωση: Η παρουσίαση των εργασιών δεκατριών νέων ιστορικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι νεαροί αυτοί επιστήμονες (διδάκτορες, υποψήφιοι διδάκτορες ή/και διπλωματούχοι ιστορικών σπουδών) ανέλαβαν να εκπονήσουν πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες επί αρχειακού υλικού που σχετίζεται με το 1821 και πρόκειται να παρουσιάσουν το αποτέλεσμα της προσπάθειάς τους σε Συνέδριο που θα διεξαχθεί στην Αίθουσα Τελετών της Παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, αλλά και σε τόμο πρακτικών που θα κυκλοφορήσει στη συνέχεια. Το πλούσιο υλικό τους καλύπτει μια ευρεία γκάμα θεματικών, από τις εικαστικές αναπαραστάσεις των αγωνιστών, μέχρι τις Εφημερίδες της Επανάστασης, το μακεδονικό Ζάλογγο, τα αρματωλίκια αλλά και την παρουσία της Ελληνικής Επανάστασης στην πολιτική και καλλιτεχνική σφαίρα χωρών του εξωτερικού.
ΕΠΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ‘21
Το «παιχνίδι» του τίτλου της κεντρικής επετειακής έκθεσης του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου αντικατοπτρίζεται και στο ιδιαίτερο περιεχόμενό της, αλλά και στον τρόπο παρουσίασής της. Η έκθεση «ΕΠΑΝΑΣΥΣΤΑΣΗ ‘21» θα είναι η πρώτη έκθεση για τον Αγώνα του 1821 εμπλουτισμένη με διαδραστικά εκπαιδευτικά εκθέματα.
Το περιεχόμενό της στέκεται τόσο στην προετοιμασία και το ξέσπασμα μιας από τις πρώτες εθνικές επαναστάσεις στον κόσμο, αλλά και στην ακτινοβολία της μέχρι το σήμερα και την παρακαταθήκη που άφησε για τις επόμενες γενιές, μέσα από σπάνια κειμήλια και αρχειακό υλικό.
Μοναδικό της στοιχείο και η παρουσίαση του τρόπου με τον οποίο η επαναστατική διαδικασία ανέδειξε καθημερινούς ανθρώπους σε ήρωες, φέρνοντάς τους αντιμέτωπους με εξαιρετικές καταστάσεις και μπολιάζοντάς τους με κοινωνικές και ιδεολογικές εμπειρίες που άλλαξαν πολλά περισσότερα από τη γεωγραφία των Βαλκανίων: Τον ίδιο τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε μέχρι και σήμερα τον κόσμο μας.
Ακόμη ένα μοναδικό στοιχείο της έκθεσης; Ξεκινώντας από την Αθήνα τον Μάρτιο του 2021, ακριβώς δηλαδή στη συμπλήρωση των 200 ετών της Επανάστασης, πρόκειται να ταξιδέψει σε έντεκα ελληνικές πόλεις με κεντρική σημασία για τον Αγώνα, πριν λειτουργήσει ως… πλωτή έκθεση, τραβώντας έμπρακτα την προσοχή του κοινού στη στρατηγική σημασία των ελληνικών θαλασσών για τα απελευθερωτικά γεγονότα.
Η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου παίζει για την Ελλάδα
Η πρώτη συναυλία της χρονιάς για τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου (London Symphony Orchestra) είναι αφιερωμένη στα 200 χρόνια από την Επανάσταση. Υπό τη Διεύθυνση του Sir Simon Rattle και με σολίστ τον Λεωνίδα Καβάκο, η ορχήστρα θα ξεκινήσει με τη συμφωνική απόδοση του Εθνικού μας Ύμνου, ένας φόρος τιμής στην Ελλάδα, τον βρετανικό φιλελληνισμό και την επέτειο του 1821. Θα παρουσιαστούν έργα όπως το Κοντσέρτο για Βιολί του Μπεργκ και η Συμφωνία Νο 9 – «Η Μεγάλη Συμφωνία» του Σούμπερτ.
Η εκδήλωση έχει ήδη μαγνητοσκοπηθεί στον ναό του St. Luke (όπου και τηρήθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των συμμετεχόντων από την πανδημία). Το Σάββατο 30 Ιανουαρίου, θα μεταδοθεί σε εκπομπή διάρκειας 90′ στην ΕΡΤ2, με σχόλια του κ. Αλέξη Κωστάλα. Ακόμα, για 30 επιπλέον ημέρες θα είναι διαθέσιμη στα κανάλια επικοινωνίας της Πρωτοβουλίας για όσους την έχασαν ή θέλουν να την απολαύσουν ξανά.
Τη συναυλία υποστηρίζει η Εθνική Τράπεζα, στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας 1821-2021.
Ανακαλύψτε το πρόγραμμα της Πρωτοβουλίας 1821-2021, αλλά και τον τρόπο που μπορείτε να συμμετέχετε στις δράσεις της εδώ.