Όλο και περισσότερο αυξάνονται οι παράγοντες που να συνηγορούν στο ότι η Ευρώπη δεν θα έχει τον χρόνο που χρειάζεται ώστε να χτίσει το τείχος ανοσίας που απαιτείται εμβολιάζοντας το 70% του πληθυσμού της μέχρι το καλοκαίρι.
Ο πρώτος λόγος είναι αδιαμφισβήτητα ο χαμηλός ρυθμός των εμβολιασμών, ενώ πλέον τόσο οι καθυστερήσεις στις παρτίδες, όσο και οι καθυστερήσεις στην έγκριση των υπόλοιπων εμβολίων έχουν δημιουργήσει ένα κακό κλίμα μεταξύ της ΕΕ, της Βρετανίας, και των φαρμακευτικών.
Σενάριο επιστημονικής φαντασία η επίτευξη ανοσίας μέχρι το καλοκαίρι;
Κι ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κλείσει συμφωνίες με έξι φαρμακοβιομηχανίες για την προμήθεια 2,3 δισ. δόσεων του εμβολίου κατά του Covid-19, οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις και οι αλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα αποπροσανατολίζει το ευρωπαϊκό μπλοκ από τον κοινό στόχο της ανοσίας.
Εν τω μεταξύ, πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις περιμένουν με αγωνία τις παραπάνω δόσεις, καθώς αγωνίζονται για να μειώσουν τον αριθμό των κρουσμάτων και των θανάτων στην χώρα τους. Άλλωστε όσο πιο πολύ καθυστερήσουν τα εμβόλια, τόσο περισσότερο ενδεχομένως να διαρκέσει ένα lockdown.
Πρώτο χτύπημα στην ΕΕ από Pfizer
Πριν από δέκα ημέρες, οι Pfizer και BioNTech, που έχουν πουλήσει 600 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου τους στην ΕΕ, καθιστώντας τους τον μεγαλύτερο προμηθευτή της ηπείρου, δήλωσαν ότι θα μειώσουν προσωρινά τις παραδόσεις στο μπλοκ λόγω εργασιών στο εργοστάσιό τους στο Βέλγιο, αν και υποσχέθηκαν να παραδώσουν όλες τις δόσεις που έχουν συμφωνηθεί στο πρώτο τρίμηνο.
Δεύτερο χτύπημα από AstraZeneca
Το δεύτερο χτύπημα ήρθε από την AstraZeneca, η οποία ανέφερε σε αξιωματούχους της ΕΕ ότι θα μπορούσε να παραδώσει μόνο τις 30 εκατομμύρια δόσεις από τις 80 εκατομμύρια που συμφωνήθηκε να παραδοθούν για τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.
Από την πλευρά της η Κομισιόν δεν μπόρεσε να κρύψει την δυσαρέσκειά της από την AstraZeneca σχετικά με τη μικρότερη ποσότητα εμβολίων με την οποία θα προμηθεύσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Όπως υπογράμμισε χθες η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ σε μήνυμά της«Oι συζητήσεις με την AstraZeneca σήμερα είχαν ως αποτέλεσμα τη δυσαρέσκεια για την έλλειψη σαφήνειας και τις ανεπαρκείς εξηγήσεις. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι ενωμένα: όσοι αναπτύσσουν εμβόλια έχουν κοινωνικές ευθύνες και τις ευθύνες των συμβολαίων που πρέπει να τηρήσουν. Με τα κράτη-μέλη μας, ζητήσαμε από την AstraZeneca έναν λεπτομερή προγραμματισμό της παράδοσης εμβολίων και πότε θα πραγματοποιηθεί η διανομή στα κράτη-μέλη. Ακόμη μία συνάντηση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη για να συζητηθεί περαιτέρω το θέμα».
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Ερίκ Μαμέρ δήλωσε ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διεμήνυσε στον διευθύνοντα σύμβουλο της AstraZeneca ότι αναμένει από την εταιρεία να μείνει πιστή στη συμφωνία της.
«Υπενθύμισε στον κ. Σοριοτ ότι η ΕΕ έχει επενδύσει σημαντικά ποσά στην εταιρεία ακριβώς για να εξασφαλίσει ότι η παραγωγή θα αυξηθεί, ακόμη και πριν από την έγκριση υπό όρους του εμβολίου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων», είπε.
Ωστόσο οι καθυστερήσεις τόσο στην παραγωγή όσο και στη διάθεση των εμβολίων έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση του εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού.
Άλλωστε όπως δήλωσε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ οι στόχοι της Επιτροπής θα ήταν δύσκολο να επιτευχθούν.
H αντίδραση της ΕΕ – Απειλεί με μπλόκο στις εξαγωγές εμβολίων
Ωστόσο αυτό δεν είναι τα μόνο προβλήματα στην κόντρα που έχει ξεσπάσει μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και των φαρμακοβιομηχανιών, καθώς πλέον η Ευρώπη απειλεί με μπλόκο στις εξαγωγές εμβολίων κατά του κορωνοϊού, όπως της Pfizer που παράγεται στο Βέλγιο, σε χώρες εκτός της Ένωσης, δηλαδή την Βρετανία.
Η είδηση αυτή έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία, μετά τις κατηγορίες ότι η AstraZeneca απέτυχε να δώσει ικανοποιητικές εξηγήσεις για την αδυναμία της να παραδώσει 80.000.000 εμβόλια έως τα τέλη Μαρτίου σε κράτη-μέλη.
Σύμφωνα με τον Guardian, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει πλέον το ενδεχόμενο να μπλοκάρει την παράδοση εμβολίων της Pfizer στη Βρετανία και ήδη κάλεσε τις εταιρείες που παράγουν το εμβόλιο επί ευρωπαϊκού εδάφους να ειδοποιούν την Κομισιόν για τις ποσότητες εμβολίων που παραδίδουν σε τρίτες χώρες, περιλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Γερμανία υπέρ περιορισμών σε εξαγωγές εμβολίων από ΕΕ
Υπέρ του περιορισμού των εξαγωγών εμβολίων που παρασκευάζονται στην ΕΕ προς άλλες χώρες τάχθηκε ο Γερμανός υπουργός Υγείας, Γενς Σπαν.
Όπως τόνισε μιλώντας στο δίκτυο ZDF, η χώρα του επιθυμεί «να υπάρχει έγκριση ώστε τα εμβόλια να βγουν εκτός ΕΕ», καθώς έτσι θα διασφαλιστεί ότι οι «27» θα λάβουν το δίκαιο μερίδιο που τους αναλογεί και έχουν δεσμεύσει.
Ο ίδιος υπενθύμισε, επίσης, ότι η ΕΕ έχει χρηματοδοτήσει την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της AstraZeneca με 336 εκατομμύρια ευρώ και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο θεωρεί αδικαιολόγητες τις καθυστερήσεις και τη μείωση των δόσεων που θα παραδώσει η εταιρεία.
Τι απαντά η Βρετανία στις απειλές για μπλόκο στις εξαγωγές
Από την εντίπερα όχθη ο υπουργός που είναι αρμόδιος για το πρόγραμμα εμβολιασμού στη Βρετανία σημείωσε επίσης σε δηλώσεις που έκανε στο Sky News ότι είναι πεπεισμένος ότι και η AstraZeneca και η Pfizer θα τιμήσουν τις συμφωνίες τους με το Ηνωμένο Βασίλειο για την προμήθεια των εμβολίων τους κατά της COVID-19.
Αντιδρώντας σε δημοσιεύματα ότι η ΕΕ απείλησε να μπλοκάρει την παροχή εμβολίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Ζαχάουϊ απάντησε: «Είμαι πεπεισμένος ότι αυτές (η AstraZeneca και η Pfizer) θα μας παραδώσουν και οι δύο τις ποσότητες που χρειαζόμαστε για να ανταποκριθούμε στον στόχο μας για τα μέσα Φεβρουαρίου και βεβαίως και πέραν αυτού».
Σε δηλώσεις που έκανε παράλληλα στο BBC TV, ο Ζαχάουι σχολίασε ότι οι προμήθειες εμβολίων κατά της COVID-19 παραμένουν περιορισμένες, εκφράζοντας εκ νέου την πεποίθηση ότι οι Pfizer, AstraZeneca και η Moderna θα ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους για την παροχή εμβολίων.
«Οι προμήθειες είναι περιορισμένες (…) συνεχίζουν να είναι», δήλωσε.
Είναι αναμενόμενο ότι «μια νέα διαδικασία παραγωγής θα έχει να αντιμετωπίσει προκλήσεις, αντιμετωπίζει ανωμαλίες και σκαμπανεβάσματα, μετά (όμως) γίνεται καλύτερη, σταθεροποιείται και βελτιώνεται και πηγαίνει μπροστά», κατέληξε.
Αμφιβολίες από γερμανικά ΜΜΕ για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου της AstraZeneca στους άνω των 65 ετών
Την ίδια η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταντα δημοσιεύματα γερμανικών εφημερίδων, όπως η Handelsblatt και η Bild, σύμφωνα με τα οποία το εμβόλιο της AstraZeneca κατά της Covid-19 έχει μικρή αποτελεσματικότητα στα άτομα άνω των 65 ετών. Η βρετανική φαρμακοβιομηχανία υπερασπίστηκε χθες, Δευτέρα, το βράδυ την αποτελεσματικότητα του εμβολίου με ανακοίνωση εκπροσώπου της στο Γαλλικό Πρακτορείο, όπου σημειώνει ότι «τα άρθρα, σύμφωνα με τα οποία η αποτελεσματικά του εμβολίου των AstraZeneca και της Οξφόρδης είναι μόλις 8% στους ενήλικες άνω των 65 ετών, είναι εντελώς αναληθή».
Σύμφωνα με τη Handelsblatt, η οποία επικαλείται κυβερνητικές πηγές, το Βερολίνο εκτιμά ότι η αποτελεσματικότητα στην ηλικιακή αυτή ομάδα είναι 8%. Από την πλευρά της η Bild, η οποία επίσης επικαλείται κυβερνητικές πηγές, χωρίς να τις κατονομάζει, γράφει ότι ο κυβερνητικός συνασπισμός της καγκελαρίου Μέρκελ αναμένει ότι το εμβόλιο των AstraZeneca και της Οξφόρδης, που εκτιμάται ότι θα λάβει αυτή την Παρασκευή άδεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), δεν θα εγκριθεί για τους ενήλικες άνω των 65 ετών, επιφέροντας μεγάλο πλήγμα στις εμβολιαστικές εκστρατείες πολλών χωρών.
Η βρετανική φαρμακοβιομηχανία, το εμβόλιο της οποίας ήδη έχει λάβει άδεια χρήσης και χορηγείται ευρέως στη Βρετανία, εξηγεί στην ανακοίνωσή της ότι δημοσίευσε τον Νοέμβριο στο περιοδικό The Lancet τα επιστημονικά δεδομένα, «τα οποία δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι είχαν ισχυρή ανοσολογική αντίδραση στο εμβόλιο, με το 100% να παράγει συγκεκριμένα αντισώματα μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης». Από την πλευρά του, ο Γερμανός υπουργός Υγείας Γενς Σπαν υπογράμμισε σήμερα ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές θα βασίσουν την απόφασή τους για να εγκρίνουν το εμβόλιο της AstraZeneca στα υπάρχοντα επιστημονικά στοιχεία, ενώ αρνήθηκε να σχολιάσει τις αναφορές του γερμανικού Τύπου για την αποτελεσματικότητά του στους ηλικιωμένους.