Εδώ και έναν χρόνο, από την αρχή της πανδημίας, οι άνθρωποι ανά τον κόσμο ζουν συνεχώς με «σύντροφο» τον φόβο σε ό,τι αφορά την υγεία και την επιβίωση τη δική τους αλλά και των αγαπημένων τους.

Μια νέα μελέτη ψυχολόγων του Πανεπιστημίου Φλίντερς στην Αυστραλία η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «PLoS ONE» και βασίστηκε στις online απαντήσεις 1.040 ατόμων από πέντε χώρες του δυτικού κόσμου (Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Καναδάς, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο), έδειξε ότι ένα σεβαστό ποσοστό των συμμετεχόντων – άνω του 13% – εμφάνιζε συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες (Post-traumatic stress disorder, PTSD), σε επίπεδα μάλιστα τέτοια ώστε να απαιτείται κλινική διάγνωση.

Η έρευνα έδειξε ότι οι ψυχολογικές επιπτώσεις της COVID-19 μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις ιατρικές.

Οι περιπτώσεις της διαταραχής θα συνεχίσουν να αυξάνονται

Με τη συνεχιζόμενη οικονομική και κοινωνική «κατάρρευση» που έχει προκαλέσει η κορωνο-πανδημία και με έναν απολογισμό σε ανθρώπινες ζωές που έχει ήδη ξεπεράσει τα δύο εκατομμύρια, οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου προειδοποιώντας ότι πρέπει να υπάρξει περισσότερη επαγρύπνηση σχετικά με τις περιπτώσεις PTSD που εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να αυξάνονται, καθώς και σχετικά με προβλήματα ψυχικής υγείας τα οποία συνδέονται με τη διαταραχή όπως το άγχος, η κατάθλιψη κ.α.
«Παρότι η πανδημία του SARS-CoV-2 δεν περιλαμβάνεται στα μοντέλα ή στα διαγνωστικά κριτήρια για την PTSD, η μελέτη μας δείχνει ότι αυτός ο συνεχής στρεσογόνος παράγοντας μπορεί να πυροδοτήσει συμπτώματα μετατραυματικού στρες» ανέφερε η επικεφαλής των ερευνητών, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς Μέλανι Τακαράνγκι.

Φόβος για την «άμεση» ή «έμμεση» επαφή με τον ιό

Η Βικτόρια Μπρίτζλαντ η οποία εκπονεί τη διδακτορική διατριβή της στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς σχετικά με τους παράγοντες που πυροδοτούν την PTSD και ήταν εκ των κύριων συγγραφέων της μελέτης σημείωσε ότι «ανακαλύψαμε πως αρκετοί συμμετέχοντες ένιωθαν στρες το οποίο σχετιζόταν με μελλοντικά γεγονότα όπως η ανησυχία ότι οι ίδιοι ή κάποιο μέλος της οικογένειάς τους μπορεί να μολυνθούν με τον νέο κορωνοϊό, ο φόβος για την άμεση επαφή με τον ιό αλλά και την έμμεση ‘επαφή’ μαζί του όπως μέσω των ειδήσεων ή της επιβολής λοκντάουν – τα τελευταία αποτελούν μάλιστα γεγονότα μη απειλητικά για τη ζωή».

Το «προφίλ» της διαταραχής

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες αφορά μια σειρά αντιδράσεων, συμπεριλαμβανομένης της ανάκλησης οδυνηρών αναμνήσεων, σε άτομα που έχουν εκτεθεί σε κάποιο γεγονός που απείλησε τη ζωή ή την ασφάλειά τους, όπως μια σεξουαλική επίθεση, μια φυσική καταστροφή κ.α. Στην προκειμένη περίπτωση στη διαδικτυακή μελέτη οι ερευνητές εξέτασαν ένα εύρος απαντήσεων σχετικά με κοινά συμπτώματα της PTSD όπως οι επαναλαμβανόμενες ενοχλητικές, στρεσογόνες εικόνες, αναμνήσεις και σκέψεις σχετικά με την πανδημία.

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις μεγαλύτερες από τις ιατρικές

Οπως σημειώνεται στη μελέτη, παρότι η πλειονότητα των συμμετεχόντων ανέφερε ότι είχε βιώσει κάποιας μορφής ψυχική δυσφορία και το 13,2% των ατόμων του δείγματος παρουσίαζε συμπτώματα που συνάδουν με εκείνα της PTSD, μόλις το 2% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι είχε διαγνωσθεί θετικό στον νέο κορωνοϊό και μόνο το 5% είπε ότι κάποιο άτομο του στενού περιβάλλοντός του είχε βρεθεί θετικό στον ιό. Αυτό οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι οι ψυχολογικές επιπτώσεις της COVID-19 μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις ιατρικές.

Καταστροφική επίδραση στην ψυχική υγεία

«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη να επικεντρωθούμε στο οξύ ψυχολογικό στρες που συνδέεται με την COVID-19 και να χτίσουμε επάνω σε προηγούμενες μελέτες του τελευταίου έτους που αποδεικνύουν την καταστροφική ψυχολογική επίδραση την οποία έχει ο νέος κορωνοϊός στην ψυχική υγεία» τόνισε η κυρία Μπρίτζλαντ και προσέθεσε ότι μια αναλυτική καταγραφή των συμπτωμάτων θα επιτρέψει στους ειδικούς της ψυχικής υγείας να αναγνωρίζουν «κρυμμένες» περιπτώσεις μετατραυματικού στρες.