Οι διερευνητικές θα πραγματοποιηθούν με συναντίληψη στην πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Προφανώς οι πάντες αντιλαμβάνονται ότι στη διπλωματική πραγματικότητα, κυρίως επαφές μορφής διρευνητικών, αποβλέπουν στην αναζήτηση δυνατοτήτων και ενδιαφερόντων προς όφελος της καλής γειτονίας και τη διαμόρφωση Ημερησίας Διάταξης που θα διευκολύνει τη συνάντηση των ηγετών των δύο χωρών. Η κοινή απόφαση πραγματοποίησης του 61ου γύρου επιβεβαιώνει αποδοχή του συμφωνημένου πλαισίου.
Οι εργασίες αυτής της μορφής εξελίσσονται σε στρόγγυλο τραπέζι ώστε η μία αντιπροσωπεία να είναι δίπλα στην άλλη και όχι απέναντι, χωρίς να υπάρχει κεφαλή ή κενό που τις ξεχωρίζει. Στις διακοπές των εργασιών οι συμμετέχοντες δεν απομονώνονται στα γραφεία των αντιπροσωπειών τους.
Προτιμούν να μοιράζονται ένα κοινό χώρο, καλλιεργώντας διαπροσωπικές επαφές καλύτερης γνωριμίας ώστε να μην ταυτίζουν τους συνομιλητές τους με το πρόβλημα. Παραμερίζουν θέματα που πολώνουν και θα μπορούσαν να ακυρώσουν τη διαδικασία. Σημασία έχει η συνάντηση της Δευτέρας (25.01.2021) να καταλήξει στην ημερομηνία άφιξης της τουρκικής αντιπροσωπείας στην Αθήνα.
Μπαίνοντας στα «παπούτσια του άλλου»
Για την επιτυχή έκβαση των διερευνητικών πολύ μεγάλη σημασία έχει η καλή γνώση των δυνατοτήτων και των επιδιώξεων της άλλης πλευράς. Αν μπούμε «στα παπούτσια του άλλου» κατανοούμε τα θέματα που τον ανησυχούν και κλονίζουν την εμπιστοσύνη του με συνέπεια την ακραία πόλωση και τον αδιάκοπο εξαντλητικό ανταγωνισμό. Ταυτοχρόνως όμως διαπιστώνουμε από την πλευρά του τις δυνατότητες που πραγματικά έχει, πέρα από τις δημόσιες προκλητικές του δηλώσεις.
Η Τουρκία προφανώς γνωρίζει την ευρωπαϊκή πραγματικότητα μέσα από τα δικά της μάτια. Αδυνατεί να αποδεχθεί τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς που οικοδομήθηκαν με συνεχείς πολιτικές και διαμόρφωση νομικού πλαισίου. Δεν ασχολείται με την ουσία της ευρωπαϊκής πολιτικής και κατά συνέπεια δημόσια επιλέγει να δυσκολέψει τον γερμανό υπουργό Εξωτερικών στη διάρκεια της επίσημης επίσκεψής του στην Άγκυρα, που αφορά στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών.
Ο Γερμανός αξιωματούχος αποδεχόμενος το τουρκικό πλαίσιο δεν απαντά στη βάση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα του στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής. Η αντίδρασή μας προς τη Γερμανία άμεση, όπως απαιτεί η διπλωματική πρακτική, αλλά με όρους συνεργασίας όπως ορίζονται από την Ευρωπαϊκή και Νατοϊκή μας πραγματικότητα. Η Τουρκία, που εκλαμβάνει την κοινή πολιτική της ΕΕ ως προσπάθεια απομόνωσης και μείωσης του ρόλου της στην περιφέρεια, θεωρεί ότι επέτυχε ένταση της σχέσης Ελλάδας-Γερμανίας μεταφράζοντας αυτό το στιγμιαίο γεγονός ως ανοχή της ΕΕ απέναντί της.
Τα λάθος συμπεράσματα
Ο απλοϊκός παραμερισμός των Ευρωπαϊκών αποφάσεων οδηγεί την Άγκυρα σε λάθος συμπεράσματα και πολιτικές κινήσεις. Με τα μάτια της, αν δούμε την πολιτική της, διαπιστώνουμε τη βεβαιότητά της για πετυχημένη εξωτερική πολιτική. Επιπροσθέτως η τουρκική διπλωματία θεωρεί ενοχλητική την αποτελεσματικότητα των ελληνικών διπλωματικών επιλογών στην ευρύτερη περιοχή μας, Βαλκάνια, Ανατολική Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, Χώρες του Κόλπου, τριμερείς και ευρύτερες συνεργασίες, σχέσεις με την Κίνα, τις Ινδίες, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία. Η Άγκυρα παραμερίζει επίσης το γεγονός που δείχνει ότι με τις επιλογές της βρέθηκε στο περιθώριο των εξελίξεων.
Θεωρεί ότι ηγείται στην περιοχή και απομακρύνθηκε από Ισραήλ και Σαουδική Αραβία, παραβιάζοντας ταυτόχρονα συμβατικές υποχρεώσεις με την Ατλαντική συμμαχία και τις ΗΠΑ ενώ διαισθάνεται ότι μειώνεται ο πολιτικός χρόνος της στο θέμα των S 400. Με το πολιτικό βάρος όλων αυτών και κυρίως των S 400 εκκινούν οι διερευνητικές. Η Άγκυρα μάς θεωρεί ως τον γείτονα που ακόμη δεν έχει αποφασίσει πώς θα συμπεριφερθεί, επειδή συγκρατεί τη στρατηγική μας σχέση με τις ΗΠΑ που τη χρεώνουν με :
1. Την αλλαγή των αμερικανικών επιχειρησιακών σχεδίων όταν το τουρκικό Κοινοβούλιο απαγόρευσε στις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν το αεροδρόμιο του Ιντσιρλικ κατά του Σαντάμ Χουσεΐν.
2. Την αγορά και εγκατάσταση των S 400 παρά τις πιεστικές συνομιλίες Ουάσιγκτων-Αγκύρας.
Το διεθνές περιβάλλον επιβαρύνεται καθημερινώς από την Ευρωπαϊκή πολιτική που υπογραμμίζει τις παρανομίες σε βάρος της στην Κύπρο, από τις επιλογές του Ισραήλ, από τη σχέση της Άγκυρας με την Τεχεράνη, από τη συνεργασία Τουρκίας με ομάδες τρομοκρατών και βεβαίως από τα στοιχεία που βεβαιώνουν ότι η σχέση με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και με μαχητές της Συρίας αποβλέπουν στη αποσταθεροποίηση της Αιγύπτου αλλά και χωρών της περιοχής.
Μέσα από τα μάτια της τουρκικής διπλωματίας
Εάν βλέπουμε σωστά μέσα από τα μάτια της τουρκικής διπλωματίας η σημερινή τουρκική ηγεσία αξιολογώντας τη διεθνή πραγματικότητα επιλέγει τη συνέχιση των διερευνητικών στις οποίες προτιμά να προσέλθει ισότιμα διότι αποτελούν ευκαιρία να προετοιμασθεί μία συνάντηση των ηγετών των χωρών μας στη βάση ενός κειμένου κοινά αποδεκτών αρχών του διεθνούς δικαίου που αποδομούν κάθε διάθεση άκριτου ανταγωνισμού και ρεβανσισμού.
Από τη θέση της η Τουρκία, κατά την εκτίμησή μας, «ζυγίζει» ότι έχει απέναντί της μία Ελλάδα σίγουρη, καλά προετοιμασμένη, διπλωματικά δημιουργική και ομόψυχα προσερχόμενη στις διερευνητικές σε πνεύμα ισότιμης συνεργασίας. H πολιτική μας αποφασιστικότητα όπως διατυπώθηκε και από το Κοινοβούλιο αξίζει να αξιοποιηθεί από τα μέρη για αμοιβαίο όφελος (win-win) συμβάλλοντας στην επίτευξη της γενικότερης πολιτικής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Ο Θεόδωρος Θεοδώρου είναι πρέσβης επί τιµή
