Επιδοτήσεις μέχρι τρία εκατομμύρια ευρώ ανά επιχείρηση που θα αποφασίσει να επαναλειτουργήσει μόλις το επιτρέψουν η αναμενόμενη ύφεση της πανδημίας (μέσω των εμβολιασμών) και οι ειδικοί είναι το βασικό εργαλείο στο πακέτο μέτρων που ετοιμάζει η κυβέρνηση και θα ανακοινώνεται σταδιακά εβδομάδα την εβδομάδα.
Οπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, «αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι. Ο στόχος μας είναι να μη διαταραχθεί περαιτέρω η δημοσιονομική ισορροπία, κάτι που πετύχαμε το 2020, αλλά ταυτόχρονα να μην προκληθεί μια δευτερογενής κρίση στην οικονομία και στις επιχειρήσεις. Μέχρι τώρα, με τα μέτρα που πήραμε και τα χρήματα που δώσαμε, καλύψαμε τις ζημιές και τις απώλειες τζίρου που είχαν οι επιχειρήσεις, καθώς δεν λειτουργούσαν ή υπολειτουργούσαν, αλλά πλέον με τα στοιχεία και την εικόνα που έχουμε θα προχωρήσουμε σε ένα άλλο πακέτο μέτρων πιο «σοφιστικέ», που θα απαντά στο ερώτημα «ποιον βοηθάμε και γιατί». Το βασικό εργαλείο που ήδη έχει συζητηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το οποίο βρίσκεται, άλλωστε, στις κατευθύνσεις της είναι η άμεση επιδότηση επιλέξιμων δαπανών για κάθε κλάδο με ανώτατο όριο τα 3.000.000 ευρώ για κάθε επιχείρηση. Το νέο πακέτο μέτρων δεν θα καλύπτει απώλειες, αλλά θα πριμοδοτεί δαπάνες ανά κλάδο και επιχείρηση ώστε οι επιχειρήσεις να ανοίξουν και να στηριχθούν στη λειτουργία τους μόλις το επιτρέψουν οι υγειονομικοί κανόνες που πρέπει να τηρούμε».
Υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές
Οπως αναφέρει ο κ. Σκυλακάκης, με τα μέτρα που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα, π.χ. στον τομέα του τουρισμού, μια επιχείρηση που παρέμεινε κλειστή είχε μεγαλύτερο όφελος από μια επιχείρηση που άνοιξε και λόγω των συνθηκών υπολειτούργησε.
Παράλληλα, το οικονομικό επιτελείο, κινούμενο στη νέα λογική, προσπαθεί να εξειδεικεύσει τα μέτρα ανά κλάδο, τα οποία θα ανακοινώνονται εβδομάδα ανά εβδομάδα.
Για παράδειγμα, εν όψει του σταδιακού ανοίγματος του λιανεμπορίου, αναμένεται να ανακοινωθούν τα πρώτα μέτρα στήριξης, καθώς η κυβέρνηση εκτιμά ότι χιλιάδες μικρές – μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές, καθώς τα αποθέματα που είναι υποχρεωμένες να διατηρούν σε εμπόρευμα το οποίο ανανεώνεται από σεζόν σε σεζόν λειτούργησαν σαν «θηλιά στον λαιμό».
Δεν συνέβη όμως το ίδιο με την εστίαση και τη διασκέδαση, που είναι ο δεύτερος κλάδος με τις μεγαλύτερες ζημιές, γιατί – κατ’ ουσίαν – δεν είναι υποχρεωμένες από τη λειτουργία τους να διατηρούν αποθέματα.
Το ίδιο ισχύει και για τον τουρισμό, κλάδος ο οποίος θα στηριχθεί μέχρι τον Απρίλιο, όταν οι επιχειρήσεις του κληθούν να πάρουν αποφάσεις για το αν και πότε θα ανοίξουν με τα δεδομένα που θα έχουν διαμορφωθεί μέχρι τότε.
Να πάρουν μπροστά οι μηχανές
Παράλληλα θα ανακοινωθεί μια «βεντάλια» ρυθμίσεων οφειλών που θα αγκαλιάσει όλη την οικονομία, γιατί είναι κρίσιμο από τον Μάρτιο, το αργότερο τον Απρίλιο, να πάρουν μπροστά οι μηχανές των επιχειρήσεων και να βγουν από την ύφεση.
Το νέο πακέτο της κυβέρνησης, η «βεντάλια» των μέτρων που θα ανοίγει εβδομάδα την εβδομάδα, όσο απελευθερώνονται οι κλάδοι της οικονομίας από τα αλλεπάλληλα lockdown, αποτελεί ουσιαστική απάντηση στην αντιπολιτευτική κριτική του ΣΥΡΙΖΑ που ζητεί αλλαγή μείγματος οικονομικής πολιτικής.
«Να μην επιστραφεί η προκαταβολή»
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, σε μια εποχή που η ηγεσία του αναζητεί λύσεις στα εσωτερικά προβλήματα του συνασπισμού τάσεων, ρευμάτων και προσώπων, το βάρος της αντιπολίτευσης προσπαθεί να σηκώνει η κυρία Εφη Αχτσιόγλου, η οποία επικεντρώνει την κριτική της με διεκδικήσεις για τον μεσαίο χώρο (αυτόν που, κατά τον κ. Πολάκη, έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ).
Χαρακτηριστικά η κυρία Αχτσιόγλου δήλωσε τα εξής:
«Το 2021 βρίσκει τις εκατοντάδες χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας και τους εργαζομένους τους σε κίνδυνο επιβίωσης. Για τους πολίτες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 2020, έχουν δημιουργηθεί, μόνο προς το Δημόσιο, πάνω από 9 δισ. νέα χρέη, ενώ τα παγωμένα χρέη προς τις τράπεζες είναι της τάξης των 30 δισ. Τώρα πρέπει τώρα να υπάρξει ένα σοβαρό σχέδιο ρύθμισης των οφειλών, το οποίο θα περιλαμβάνει και κούρεμα της οφειλής που δημιουργήθηκε εν μέσω πανδημίας. Επίσης, πρέπει να μετατραπεί το σύνολο της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα ενίσχυση των επιχειρήσεων».
«Διευκολύνσεις, αλλά όχι κούρεμα»
Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με δηλώσεις του τόσο στο «Βήμα» όσο και στο Mega τόνισε ότι «η οικονομία θα πρέπει να συνεχίσει να κινείται και θα στηρίζεται μέχρι να επιστρέψει η κανονικότητα».
Ο ίδιος επιβεβαίωσε ότι υπάρχει πρόβλεψη για 6η επιστρεπτέα προκαταβολή που θα δοθεί μέσα στον Μάρτιο, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την εικόνα της οικονομίας τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, ανεξάρτητα από τις επιλογές που θα γίνουν στον υγειονομικό τομέα.
Ηδη μέσα από τις πέντε επιστρεπτέες προκαταβολές έχουν διατεθεί στις επιχειρήσεις 6,5 δισ. ευρώ και μέσα στον Ιανουάριο θα καταβληθεί στους δικαιούχους το σύνολο της επιστρεπτέας προκαταβολής 5.
Οπως είπε, «προτεραιότητα της κυβέρνησης αποτελεί η στήριξη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών», διευκρινίζοντας πως συνεχίζονται οι αναστολές φόρων και φορολογικών υποχρεώσεων. Αλλά τόνισε πως «δεν υπάρχει στο τραπέζι «κούρεμα» χρεών αλλά μόνο διευκολύνσεις».
Ο φόβος της διπλής ύφεσης
Αναλυτές των JPMorgan Chase και UBS προειδοποιούν για τον κίνδυνο διπλής ύφεσης στην ευρωζώνη, καθώς γερμανοί αξιωματούχοι εξετάζουν την παράταση των περιορισμών στις μετακινήσεις για ακόμη δέκα εβδομάδες. Σύμφωνα με το πιο απαισιόδοξο σενάριο της Bloomberg Economics, είναι πιθανή η συρρίκνωση της ευρωζώνης κατά 4% το α’ τρίμηνο του 2021 έναντι αρχικών προβλέψεων για ανάπτυξη της τάξεως του 1,3%. Η JPMorgan υπολογίζει πως η συρρίκνωση του ΑΕΠ έφτασε στο 9% το δ’ τρίμηνο του 2020 και διαβλέπει περαιτέρω υποχώρηση 1% το α’ τρίμηνο του 2021.
