Οργή στην Τουρκία και τη Θράκη παίρνοντας διαστάσεις -σε θρησκευτικό και πολιτικό επίπεδο- έχουν προκαλέσει οι πρόσφατες δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερωνύμου, περί Ισλάμ με αποτέλεσμα, το απόγευμα της Κυριακής, η Αρχιεπισκοπή να προβεί σε διευκρινιστική ανακοίνωση για να κατευνάσει τα πνεύματα.

Μιλώντας για τον καταλυτικό ρόλο της Εκκλησίας και τη συμβολή της στην Επανάσταση του 1821, ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, μεταξύ άλλων, δήλωσε ότι «το Ισλάμ, οι πολίτες του, δεν είναι θρησκεία, αλλά πολιτικό κόμμα και είναι οι άνθρωποι του πολέμου».

«Είναι οι άνθρωποι της εξαπλώσεως, αυτό είναι χαρακτηριστικό του Ισλάμ, το λέει και η διδασκαλία του Μωάμεθ» είπε χαρακτηριστικά.

Η αντίδραση των μουφτήδων

Τα λόγια του Αρχιεπισκόπου προκάλεσαν αρχικά την αντίδραση των μουφτήδων της Θράκης, οι οποίοι εξέφρασαν τη λύπη τους επισημαίνοντας ότι «η εικόνα που περιέγραψε ο Μακαριώτατος για τη θρησκεία μας δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα της χώρας μας και προσβάλλει το θρησκευτικό μας αίσθημα. Οι ακρότητες ορισμένων που στο όνομα του Ισλάμ έχουν διαπράξει καταδικαστέες πράξεις, έχουν συμβεί σε άλλες χώρες και τις έχουμε αποδοκιμάσει πρώτοι εμείς ακριβώς γιατί είναι ενάντιες στο Ιερό Κοράνι και προσβάλλουν την πίστη μας».

«Βαθιά λύπη μας προκάλεσαν οι χθεσινές δηλώσεις του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ. Ιερωνύμου, σε τηλεοπτική εκπομπή σχετικά με τη φύση του Ισλάμ και το χαρακτήρα των πιστών μουσουλμάνων.

»Η εικόνα που περιέγραψε ο Μακαριώτατος για τη θρησκεία μας δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα της χώρας μας και προσβάλλει το θρησκευτικό μας αίσθημα.

»Οι ακρότητες ορισμένων που στο όνομα του Ισλάμ έχουν διαπράξει καταδικαστέες πράξεις,  έχουν συμβεί σε άλλες χώρες και τις έχουμε αποδοκιμάσει πρώτοι εμείς ακριβώς γιατί είναι ενάντιες στο Ιερό Κοράνι και προσβάλλουν την πίστη μας.

»Οι Μουσουλμάνοι της Θράκης, των οποίων ηγούμαστε πνευματικά, σεβόμαστε απολύτως το νόμο, έχουμε υπερασπιστεί την πατρίδα μας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο -όπως όλοι οι Έλληνες πολίτες- και ούτε ένας από εμάς δεν συμμετείχε ποτέ σε καμία πράξη βίαιου χαρακτήρα.

»Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι όλες οι Κυβερνήσεις της πατρίδας μας αλλά και οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες της Θράκης μιλούν πάντοτε για εμάς με σεβασμό αναδεικνύοντας το γεγονός ότι οι μουσουλμάνοι της Θράκης αποτελούμε ένα ευρωπαϊκό πρότυπο συμβάλλοντας καθοριστικά στην πολύ όμορφη εικόνα ενός τόπου όπου ακούγεται και η καμπάνα και ο μουεζίνης.

»Είμαστε υπερήφανοι για την πίστη μας, είμαστε υπερήφανοι για τον τρόπο που συνεισφέρουμε ώστε η Θράκη να είναι ένα πρότυπο συνύπαρξης και συνεργασίας, είμαστε υπερήφανοι για την πατρίδα μας και το γεγονός ότι σέβεται απολύτως τη θρησκευτική μας πίστη, είμαστε υπερήφανοι γιατί οι μουσουλμάνοι της Θράκης δίνουν το καλό παράδειγμα σε όλη την Ευρώπη.

»Οι άστοχες δηλώσεις του Μακαριώτατου, στις οποίες αρνούμαστε να δούμε κακές προθέσεις, δεν απεικονίζουν την πραγματικότητα της Θράκης και, δυστυχώς, χρησιμοποιούνται ήδη από όσους επιδιώκουν τη διχόνοια και το θρησκευτικό μίσος στην περιοχή μας.

» Ο Αλλάχ να ευλογεί και να κάνει αποδέκτες όλες τις προσευχές και τις καλές πράξεις μας».

Αντίδραση του αρχι-ιμάμη

Στο ίδιο πνεύμα, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, Αλί Ερμπάς, έκανε λόγο για «έντονα αβάσιμες δηλώσεις του Ελληνα Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, που στοχεύουν στην Παντοδύναμη θρησκεία, το ισλάμ. Η εν λόγω δήλωση προκαλεί την κοινωνία και οδηγεί τους ανθρώπους στο μίσος, την εχθρότητα και τη βία κατά του Ισλάμ».

Παράλληλα, κάλεσε το χριστιανικό κόσμο να «αντιταχθεί σε αυτή την άρρωστη αντίληψη».

Η ανακοίνωση του Αλί Εμπάς:

«Καταδικάζω έντονα τις αβάσιμες δηλώσεις του Έλληνα Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, οι οποίες είναι γεμάτες συκοφαντίες και στοχεύουν την πανέμορφη θρησκεία μας το Ισλάμ και τους Μουσουλμάνους.

»Η δήλωση του Αρχιεπίσκοπου Ιερώνυμου προκαλεί την κοινωνία και οδηγεί τους ανθρώπους σε μίσος, μισαλλοδοξία και βία κατά της υπέρτατης θρησκείας μας, το Ισλάμ. Είναι πολύ ατυχές και απαράδεκτο ότι, την ώρα που ο εκπρόσωπος μιας θρησκείας πρέπει να ενθαρρύνει τους ανθρώπους στον κόσμο να ζουν μακριά από αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις και να στέλνουν μηνύματα για ειρηνική συνύπαρξη και ανοχή, προβαίνει σε τέτοιες δηλώσεις που δεν αρμόζουν με το λειτούργημά του.

»Αυτό το είδος έκφρασης που στοχεύει στην περιθωριοποίηση των μουσουλμάνων τροφοδοτεί το ρατσισμό εναντίον των μουσουλμάνων και οδηγεί σε επιθέσεις κατά των ανθρώπων και των χώρων λατρείας τους.

»Οι συμπεριφορές, οι λόγοι και οι στάσεις που δεν περιθωριοποιούν τον άλλο στην ιστορία της ανθρωπότητας θα παραμείνουν πάντα πολύτιμες και η κοινή λογική των πιστών θα επικρατεί πάντα ενάντια σε τέτοιες δηλώσεις. Ο τρόπος για την δημιουργία ειρήνης, ηρεμίας, ευημερίας, συμπόνιας,  δικαιοσύνης και αρετής στην ανθρωπότητα δεν είναι η σύγκρουση, αλλά η ηθική για συνύπαρξη. Ο ισλαμικός πολιτισμός είναι ένας μεγάλος πολιτισμός που πάντα επέτρεπε σε ανθρώπους διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών να ζήσουν μαζί για αιώνες και παρείχαν σε όλους το δικαίωμα να ζουν σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους. Είναι μια θρησκεία της ειρήνης που στοχεύει στην εκπλήρωση υψηλών αξιών, όπως της δικαιοσύνης, της ειρήνης και της ευημερίας».

Αντίδραση και από το ΥΠΕΞ

Μάλιστα, το βράδυ της Κυριακής, το θέμα πήρε ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς εξέδωσε ανακοίνωση το τουρκικό ΥΠΕΞ.

Σε αυτή, χαρακτηρίζει παράλογες τις δηλώσεις Ιερωνύμου, ενώ γίνεται αναφορά στις διερευνητικές επαφές, που θα αρχίσουν στην Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιανουαρίου, λέγοντας πως τέτοιες τοποθετήσεις υπονομεύουν τον διάλογο.

Η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ:

«Καταδικάζουμε έντονα τις παράλογες δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερωνύμου, σε συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι για τη θρησκεία του Ισλάμ.

»Η θρησκεία μας, το Ισλάμ, είναι μια θρησκεία ειρήνης βασισμένη στην κατανόηση της ανοχής και της συμπόνιας που διασφαλίζει τη συνύπαρξη διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών.

»Στις παγκόσμιες πανδημικές συνθήκες που διέρχεται ολόκληρος ο κόσμος, όλοι πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να αναπτύξουν ένα περιβάλλον αμοιβαίου σεβασμού και ανοχής.

»Είναι λυπηρό οι θρησκευτικοί ηγέτες που πρέπει να υπηρετούν την ειρήνη να σπέρνουν σπόρους διαφωνίας σε κοινωνίες με τέτοιες αβάσιμες εκφράσεις. Αυτές οι προκλητικές δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου, που υποκινούν την κοινωνία σε εχθρότητα και βία κατά του Ισλάμ, δείχνουν επίσης το τρομακτικό επίπεδο που έχει φτάσει η ισλαμοφοβία.

»Ο λόγος για τον αυξανόμενο ρατσισμό, το Ισλάμ και την ξενοφοβία στην Ευρώπη είναι ουσιαστικά τέτοιες κακοήθεις ιδέες.

»Το γεγονός ότι μια τέτοια ανακοίνωση έγινε σε μια περίοδο που υπάρχουν προκαταρκτικές προετοιμασίες για διερευνητικές συνομιλίες συνιστά ατυχές βήμα προς την υπονόμευση της διαδικασίας».

Οι διευκρινίσεις της Αρχιεπισκοπής

Σε ανακοίνωσή της πάντως, η Αρχιεπισκοπή ισχυρίζεται ότι ο κ. Ιερώνυμος δεν προσπάθησε να τσουβαλιάσει όλους τους μουσουλμάνους όταν έκανε λόγο για «ανθρώπους του πολέμου», υποστηρίζοντας ότι «δεν εννοούσε τίποτε περισσότερο από τη διαστροφή της ίδιας της μουσουλμανικής θρησκείας από μία δράκα ακραίων φονταμενταλιστών, που σπέρνουν τον τρόμο και τον θάνατο σε όλη την Οικουμένη».

Παράλληλα, επισημαίνει ότι «ο Αρχιεπίσκοπος και όλοι οι μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος σέβονται έμπρακτα όλες τις γνωστές θρησκείες».

Η ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής:

«Με όλα όσα είπε για το Ισλάμ ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος, στο πλαίσιο πρόσφατης τηλεοπτικής συνέντευξής του για την προσφορά της Εκκλησίας μας στην Επανάσταση του 1821, δεν εννοούσε τίποτε περισσότερο από τη διαστροφή της ίδιας της μουσουλμανικής θρησκείας από μία δράκα ακραίων φονταμενταλιστών, που σπέρνουν τον τρόμο και τον θάνατο σε όλη την Οικουμένη.

»Σε αυτά ακριβώς τα πρόσωπα αναφερόταν ο Αρχιεπίσκοπος, πρόσωπα που εργαλειοποιούν το Ισλάμ και το μετατρέπουν σε φονικό όπλο κατά όλων όσοι έχουν διαφορετική άποψη από αυτούς, ‘’απίστων», αλλά ακόμη και πιστών.

»Τόσο ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος όσο και όλοι οι μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος σέβονται έμπρακτα όλες τις γνωστές θρησκείες και αντιμετωπίζουν όλους τους πιστούς τους με τη χριστιανική αγάπη και αλληλεγγύη, που δεν γνωρίζει διακρίσεις, μέσα από όλες τις δράσεις και πρωτοβουλίες τους, ιδιαίτερα στον κοινωνικό και στον φιλανθρωπικό τομέα.

»Περαιτέρω, το παράδειγμα της ειρηνικής και αρμονικής συνύπαρξης και συμβίωσης χριστιανών και μουσουλμάνων στη Θράκη μας επιβεβαιώνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο του λόγου το αληθές».